نام پژوهشگر: بهیه جعفری بی بالان
مجتبی صادقی مرشت پرویز حقیقت جو
محدودیت منابع آب تجدید شونده و تقاضای روزافزون برای آب در بخش های مختلف مصرف، اهمیت و حساسیت مدیریت منابع آب را افزایش داده است. این حساسیت بویژه در دوره های خشکسالی نمود بیشتری دارد. تجربه کشورهای مختلف در زمینه ی مدیریت منابع آب نشان می دهد که اعمال مدیریت صحیح بر این منابع، محدودیت ها و مشکلات ناشی از کمبود آب را به میزان زیادی تعدیل می بخشد. در این راستا سازماندهی فرآیند تخصیص آب راهکاری راهبردی و اقدامی اساسی جهت دستیابی به امنیت آبی و توسعه ی پایدار منابع آب تلقی می گردد. هدف از این تحقیق تعیین میزان تأمین نیازهای موجود در حوضه آبریز سد هراز در شرایط مختلف آب و هوایی (ترسالی، خشکسالی و نرمال) و تخمین میزان حجم آب قابل انتقال از حوضه ی آبریز این سد به شرق استان مازندران و استان گلستان است. مدل های رایانه ای زیادی در زمینه مدیریت منابع آب تولید و توسعه داده شده اند. در این تحقیق از مدل ribasim برای شبیه سازی حوضه ی مورد مطالعه استفاده شد. ribasim یک بسته نرم افزاری برای شبیه سازی رفتار حوضه ی رودخانه در طول تغییرات هیدرولوژیکی آن می باشد. استفاده از مدل های معین و احتمالاتی در شبیه سازی فرآیندهای هیدرولوژیکی حوضه آبریز و لحاظ کردن متغیرهای بیشتری در فرآیند شبیه سازی، یکی از مزیت های این مدل نسبت به سایر مدل ها می باشد. در این تحقیق پس از پیاده سازی شماتیک حوضه در مدل، تعداد 6 سناریو تعریف و مورد ارزیابی قرار گرفت. در این سناریوها تأثیر احداث سد هراز و کانال سراسری در تأمین نیازهای حوضه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین پتانسیل سد هراز در تأمین نیاز شرب منطقه نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد با احداث سد هراز و کانال چالوس نیازهای موجود در حوضه با درصد اعتمادپذیری زمانی و حجمی بیشتر از 90% تأمین آب می شوند. همچنین سد هراز قادر به تأمین 130 میلیون مترمکعب نیاز شرب منطقه در سال می باشد.