در اندیشه های فلسفی، کلامی، اسلامی، مسیحی و یهودی همواره پی جویی از پیوند عقل و ایمان جزء دل مشغولی های اساسی آنان بوده است، آیا ایمان امری خردپذیر است، یا مسأله ای خردگریز و برخاسته از اراده فردی. پژوهش حاضر در پی بررسی این موضوع در اندیشه دو دانشمند بزرگ اسلامی، صدرالمتألهین، بنیانگذار حکمت متعالیه و میرزا مهدی اصفهانی، موسس مکتب تفکیک است. اندیشه ی فلسفی صدرایی با تفکر تفکیکی میرزا در مورد عقل و ایمان و پیوند بین آن دو تفاوت زیادی دارد. ملاصدرا ایمان را بر عقل استوار دانسته و آن را باور قلبی می داند و عمل از ارکان آن به شمار می آید. عقل در نظر ملاصدرا قوّه ی تحلیل گر است که از مراتب و شئونات نفس می باشد و گستره ی آن از عقل هیولانی تا عقل مستفاد است. در حالی که عقل از منظر میرزا مهدی اصفهانی موجودی نوری است. «ظاهرٌ بنفسه و مظهِرٌ لغیره، معصومٌ بالذّات و مستقلٌ بالذّات» است که از سوی خداوند افاضه می شود. عقل از نگاه میرزا مهدی تنها حقیقتی روشنگر است نه تحلیل گر و از مراتب نفس انسانی نیست و با تأمل در مبانی و عقاید وی داوری درباره جدایی عقل و ایمان از نظر موسس مکتب تفکیک امری دشوار نیست. این پژوهش ابتدا به توصیف دیدگاه های این دو اندیشمند بزرگ درباره ی عقل، ایمان و پیوند بین آن دو در فصول جداگانه ای می پردازد. سپس با مقایسه ی دیدگاه های این دو متفکر سعی می شود شباهت ها و تفاوت های میان آن دو را روشن کند. و در خاتمه با عنوان تأملاتی در آراء ملاصدرا و میرزا مهدی پاره ای از نقدهایی که به دیدگاه این دو اندیشمند در موضوع مورد نظر این تحقیق وارد شده است مورد بحث و تحلیل قرار می گیرد. کلید واژه ها: صدرالمتألهین، میرزا مهدی اصفهانی، عقل، محدودیت قلمرو عقل، ایمان.