چکیده ارزیابی مقدماتی شاخص‎های رادیولوژی و الکتروکاردیوگرافی طبیعی قلب خرگوش به کوشش: نوشین اسدیان خرگوش را می‎توان یکی از محبوب‎ترین حیوانات خانگی در سراسر دنیا دانست به ‎طوریکه در کشورهای انگلستان و ایالات متحده‎ی آمریکا، بعد از سگ و گربه، سومین پستاندار خانگی پرطرفدار و محبوب به حساب می‎آید. بیماری‎های تنفسی و قلبی-عروقی از جمله بیماری‎های مهم خرگوش هستند. یکی از شاخصه‎های کلیدی این دو دسته از بیماری‎ها، تغییر در اندازه‎ی قلب است. هدف از انجام مطالعه‎ی حاضر، تعیین شاخص‎های طبیعی رادیولوژی و الکتروکاردیوگرافی قلب خرگوش بود. بدین منظور، 18 سر خرگوش خانگی بالغ (7 سر ماده و 11 سر نر) پس از تأیید سلامت بالینی، برای این مطالعه انتخاب شدند. ابتدا الکتروکاردیوگرام به روش استاندارد و در 6 اشتقاق i، ii،iii ، avr، avl و avf تهیه شد و آمپلیتود و طول مدت زمان امواج p، qrs وt و محور طبیعی قلب اندازه‎گیری شد. سپس از هر سر خرگوش، دو عدد رادیوگراف در نماهای استاندارد پشتی-شکمی و جانبی اخذ شد و مقادیر vertebral heart scale، عرض قلب بر اساس فضای بین دنده‎ای در نمای جانبی، عرض و طول قلب بر اساس فضای بین دنده‎ای 4 و 5 در نمای پشتی-شکمی، عرض قلب، بر اساس محل بیشترین عرض آن در قفسه‎ی سینه در نمای پشتی-شکمی، طول قلب بر اساس محل بیشترین عرض قلب در قفسه‎ی سینه در نمای پشتی-شکمی اندازه‎گیری شدند. رابطه‎ی وزن و جنس خرگوش‎ها، با شاخص‎های رادیولوژی قلب توسط آزمون رگرسیون خطی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که محور بلند قلب و vhs به صورت معنی داری در نرها بیشتر از ماده‎هاست (p<0.05). هم‎چنین رابطه‎ی بین شاخص‎های الکتروکاردیوگرافی با وزن و جنس و رابطه‎ی بین شاخص‎های الکتروکاردیوگرافی و شاخص‎های رادیولوژی نیز مورد بررسی قرار گرفت که هیچ کدام رابطه‎ی معنی داری را نشان ندادند. مقادیر و نسبت‎های به دست آمده در مطالعه‎ی مقدماتی حاضر می‎توانند به عنوان مبنایی اولیه برای مطالعات جامع تعیین مقادیر طبیعی شاخص‎های رادیوگرافی و الکتروکاردیوگرافی قلب خرگوش‎ها مورد استفاده قرار گیرند. کلمات کلیدی: اندازه طبیعی قلب، رادیولوژی، الکتروکاردیوگرافی، خرگوش