نام پژوهشگر: معصومه قادری
معصومه قادری عبدالامیر علامه
بن یاخته های cd34+ و مزانشیمی از خون بندناف انسان جدا شدند. این یاخته ها بعد از تعیین ویژگی به یاخته های شبه هپاتوسیتی تمایز داده شدند و به دنبال آن تأیید تمایز با روش های ایمونوسیتوشیمی و rt-pcr انجام شد. به منظور مقایسه حیات و آسیب dna، یاخته های شبه هپاتوسیتی، بن یاخته های مزانشیمی و cd34+ در معرض افلاتوکسین b1 (afb1) قرار گرفتند. تیمار با afb1 در روز 15 تمایز اثراتی وابسته به دوز و زمان بر حیات یاخته ها و آسیب dna نشان داد. مقدار ic50 افلاتوکسین b1 در هپاتوسیت های تمایز یافته از cd34+ و mscs به ترتیب برابر با 8/46 و 7/44 میکرومولار بود. در یاخته های شبه هپاتوسیتی مزانشیمی درصد dna اندازه گیری شده در دنباله ها 1 تا 2 برابر بیشتر از یاخته های غیرتمایزی مزانشیمی بود. درصد dna اندازه گیری شده در دنباله های هپاتوسیت های مزانشیمی تیمار شده با افلاتوکسین b1 (0، 5/2، 10، 20 میکرومولار) به مدت 24 ساعت تقریباً برتبر با 15، 55، 65 و 70 درصد بود. تحت شرایط مورد مطالعه هپاتوسیت های حاصل از cd34+ها در مقایسه با همتای مزانشیمی خود مقاومتر بودند. از روش pcr کمّی (qpcr) برای اندازه گیری آسیب های dna در ژن های هسته ای خاص استفاده شد (hprt، p53 و ?-globin). نتایج به دست آمده نشان داد که ژن p53 در مقایسه به سایر ژن ها نسبت به آسیب dna ناشی از afb1 حساستر می باشد. بیشترین مقدار آسیب (03/0±84/0 آسیب به ازای 10 کیلوباز) در ژن p53 هپاتوسیت های مزانشیمی اندازه گیری شد. ترتیب حساسیت این یاخته ها به آسیب dna ناشی از afb1 به این قرار می باشد: هپاتوسیت های مزانشیمی > بن یاخته های cd34+ > بن یاخته های مزانشیمی > هپاتوسیت های cd34+ و ترتیب حساسیت ژن های مورد مطالعه نیز به این صورت می باشد: p53> hprt> ?-globin. با توجه داده های به دست آمده پیشنهاد می شود که هپاتوسیت های تمایز یافته براساس منبع و منشأ در حساسیت یا مقاومت نسبت به ترکیبات آسیب رسان به dna با هم فرق می کنند. نتایج حاصله نشان می دهد که ژن های مختلف در یاخته های مختلف پاسخ های متنوعی را به آسیب ناشی از afb1 نشان می دهند که این تنوع رفتاری می تواند به ساختار کروماتین و نیز میزان دردسترس بودن آنها برای متابولیت فعال afb1 مرتبط باشد.