در مرحله اول این پژوهش نانو ذرات فریت منگنز آلایش یافته با کادمیوم ( x=0, 0.1, 0.2) mnfe2-xcdxo4 به روش سل ژل و به کمک مایکروویو تهیه و مورد بررسی قرار گرفته است. از پودرهای اولیه ی نیترات منگنز، نیترات آهن، نیترات کادمیوم و اسیدسیتریک برای ساخت نمونه ها استفاده شد. ویژگی های مغناطیسی و ساختاری نمونه ها با آزمایش های پراش اشعه ایکس ((xrd، مغناطش سنج ارتعاشی (vsm)، طیف سنجی مادون قرمز (ftir)و میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانیfesem) ) مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه آنالیز xrd نشان می دهد که نمونه های ساخته شده ساختار فریت اسپینلی دارند. هم چنین طیف ft-ir تشکیل فاز فریت منگنز-کادمیوم را تأیید می کند. اندازه بلورک ها با استفاده از معادله شرر بین13تا 28 نانو متر به دست آمده است. تصاویر fesem اندازه ذرات را در حدود 30 نانومتر نشان می دهد. هم چنین اندازه گیری مغناطش نمونه ها نشان می دهد که با آلایش کادمیوم به جای آهن، مغناطش افزایش پیدا می کند. در مرحله دوم نانوذرات فریت منگنز آلایش یافته با کادمیوم ( x=0, 0.1, 0.2) mnfe2-xcdxo4 به روش سل ژل و با حرارات دهی به کمک کوره الکتریکی نیز تهیه شد. اندازه بلورک ها با استفاده از معادله شرر در حدود 3 نانو متر به دست آمد. تصاویر fesem اندازه ذرات را در حدود 40 نانومتر نشان می دهد. اندازه گیری پذیرفتاری مغناطیسی متناوب نشان می دهد که نمونه ها ابرشیشه اسپینی با برهم کنش زیاد هستند.

در این تحقیق به ساخت و مطالعه ی ویژگی های ساختاری و مغناطیسی نانوذرات فریت منگنز آلایش داده شده با کروم به جای آهن به روش آسیاب گلوله ای می پردازیم. جهت بررسی بهتر خواص اشاره شده، ماده مورد نظر را با میزان آلایش های مختلف( 0-25/0-5/0و 75/0) تهیه کردیم و برای این منظور از نیترات آهن (fe(no3)3 9h2o)، نیترات منگنز (mn(no3)2 4h2o)، استات کروم (cr(ch3coo)3 ) و اسید سیتریک (c6h8o7.h2o) جهت ساخت نمونه ها استفاده کردیم. سپس با استفاده از آزمایش های مختلف از جمله پراش پرتو x (xrd) میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (fesem) و مغناطش ارتعاشی (vsm) و پذیرفتاری¬سنج مغناطیسی متناوب به مطالعه¬ی ویژگی¬های مواد ساخته شده پرداختیم که به نتایج زیر رسیدیم: نتیجه تحلیل xrd نشان داد که نمونه¬های ساخته شده ساختار فریت اسپینلی دارند و تشکیل فاز فریت منگنز به وسیل? تحلیل قله¬های پراش تأیید شد. همچنین انداز? بلورک¬ها با استفاده از معادل? شرر حدود 4 تا 5/4 نانومتر بدست آمد. و دریافتیم که با افزایش میزان آلایش، انداز? بلورک¬ها کاهش پیدا می¬کنند. ولی تصاویر fesem آگلومری (کلوخگی و بهم چسبیدن) ذرات ساخته شده را نشان داد که انداز? کلوخه¬ها حدود 50 نانومتر و بیشتر تشخیص داده شد. اندازه¬گیری مغناطش نمونه ها نشان داد که با افزایش میزان آلایش کروم به جای آهن، مغناطش کاهش داشته است. با بررسی پذیرفتاری مغناطیسی متناوب نمونه¬ها به این نتیجه رسیدیم که مواد ساخته شده ابر شیشه اسپینی با برهمکنش زیاد هستند.

در این پژوهش به بررسی تاثیرخواص ساختاری ،الکتریکی ومغناطیسی ترکیب پرداخته وهمچنین تاثیر دما رانیز بر روی این ترکیب مورد بررسی قرار دادیم .نمونه ها به روش سل- ژل ساخته شدند.به منظور بررسی تاثیر دمای بازپخت، بر روی ترکیب ،نمونه مورد نظر در سه دمای800 ،1000و1200درجه سانتیگراد کلوخه سازی شد.آنالیز الگوی پراش پرتو ایکس نشان داد که همه ترکیبات ساختار رومبوهدرال دارند وبا افزایش دمای بازپخت ،قله ها تیزترشد ،در حالیکه با افزایش میزان آلایش cd،قله های اضافی که نشاندهنده ی فاز دوم است ظاهر می شود.عکس های fesem نشان داد که با افزایش دمای باز پخت،اندازه ی ذرات نیز افزایش یافته است.اندازه گیری پذیرفتاری مغناطیسی حقیقی acنشان داد که با کاهش دمای بازپخت در یک آلایش معین ،دمای گذار نمونه ها افزایش پیدا کرده است،در حالیکه باافزایش میزان آلایش cd در یک دمای معین تا ،دمای گذار نمونه به خاطر تضعیف پدیده تبادل دوگانه کاهش یافته ودر آلایش ،دمای گذار نمونه به خاطر دو فازی شدن افزایش می یابد.اندازه گیری مقاومت الکتریکی dc نشان داد که با افزایش دمای بازپخت در یک آلایش معین،مقاومت الکتریکی کاهش می یابدوبا افزایش آلایش cd در یک دمای معین ،تبادل دوگانه تضعیف شده ونمونه رفتار عایق گونه پیدا می کند. واژه های کلیدی: نانو ذرات مغناطیسی، روش سل- ژل ،آلایش cd ، پدیده تبادل دوگانه.