چکیده این آزمایش جهت بررسی اثر آبلیمو و پودر آویشن و اثر برهم‏کنش آن‏ها بر عملکرد، فراسنجه‏های خونی، سیستم ایمنی و خصوصیات دستگاه گوارش جوجه‏های گوشتی تحت شرایط تنش گرمایی انجام شد. در این آزمایش از 216 قطعه جوجه نر سویه راس 308 به‏ صورت آزمایش فاکتوریل 3×2 برپایه طرح کاملا تصادفی با دو سطح آبلیمو(صفر و دو میلی‏لیتر در لیتر آب آشامیدنی) و سه سطح پودر آویشن(صفر، پنج و 10گرم در کیلوگرم جیره غذایی) با شش تیمار و چهار تکرار و تعداد نه پرنده در هر تکرار استفاده شد. آزمایش از 25 تا 42 روزگی انجام و قبل از آن جوجه‏ها با جیره یکسان تغذیه شدند. از روز 25 جوجه‏ها روزانه هشت ساعت از ساعت نه تا 17 در دمای 0c 2 ± 34 قرار گرفتند. آب و خوراک نیز تا پایان دوره آزمایش به صورت آزاد در اختیار جوجه‏ها قرار گرفت. در پایان دوره آزمایش میزان مصرف خوراک و اضافه وزن اندازه‏گیری و ضریب تبدیل محاسبه شد. نتایج نشان داد که خوراک مصرفی، اضافه وزن بدن، ضریب تبدیل غذایی، نسبت هتروفیل به لنفوسیت، فعالیت آنزیم گلو تاتیون پراکسیداز و غلظت کلسترول سرم تحت تاثیر اثرات اصلی آبلیمو و پودر آویشن قرار نگرفتند(05/0<p). در حالی‏که اثر برهم‏کنش این دو افزودنی باعث بهبود عملکرد و کاهش نسبت هتروفیل به لنفوسیت و غلظت تری‏گلیسرید سرم و افزایش وزن نسبی طحال شد(05/0>p). استفاده همزمان از پنج گرم در کیلوگرم پودر آویشن و دو میلی‏لیتر در لیتر آبلیمو، خوراک مصرفی و اضافه وزن بدن را به ترتیب به میزان 229 و 165 گرم افزایش داد. افزودن پنج و10 گرم در کیلوگرم پودر آویشن به جیره غذایی و دو میلی‏لیتر در لیتر آبلیمو به آب آشامیدنی به ترتیب به میزان 8/9، 1/11 و 5/8 میلی‏گرم دردسی لیتر باعث کاهش غلظت تری گلیسرید سرم شد(05/0>p). سایر فراسنجه‏های خونی، سلول‏های خونی و وزن اندام‏های داخلی تحت تاثیر اثرات اصلی و اثرات برهم‏کنش قرار نگرفتند(05/0<p). به طور کلی افزودن همزمان پنج گرم در کیلوگرم پودر آویشن به جیره غذایی و دو میلی لیتر در لیتر آبلیمو به آب آشامیدنی می‏تواند باعث بهبود عملکرد طیور در شرایط تنش گرمایی شود.

این تحقیق به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف پودر گیاه نعناع فلفلی و بادرنجبویه بر عملکرد، قابلیت هضم ظاهری، برخی فراسنجه‏های خونی، وزن نسبی اندام های داخلی و پاسخ ایمنی جوجه‏های گوشتی تحت شرایط تنش‏گرمایی اجرا شد. بدین منظور از 200 قطعه جوجه گوشتی نر یکروزه سویه راس 308 در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار و چهار تکرار و10 قطعه جوجه گوشتی در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- تیمار شاهد (جیره پایه) 2- جیره پایه+5/0 درصد پودر نعناع فلفلی 3- جیره پایه+ یک درصد پودر نعناع فلفلی 4- جیره پایه+2/0 درصد پودر بادرنجبویه 5- جیره پایه+4/0 درصد پودر بادرنجبویه بودند. آزمایش از 24 تا 42 روزگی اجرا و قبل از آن جوجه ها با جیره پایه تغذیه شدند. از 25 روزگی جوجه ها روزانه هشت ساعت از 9 تا 17 در دمای 2±0c34 قرار گرفتند. در پایان دوره آزمایش میزان مصرف خوراک و اضافه وزن اندازه‏گیری و ضریب تبدیل محاسبه شد. در پایان دوره آزمایش از هر پن یک پرنده انتخاب و جهت اندازه گیری فراسنجه‏های خونی و آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز خونگیری شد.