تحقیق پیرامون مسئولیت های اجتماعی شرکتی، طی چند سال اخیر از جمله حوزه های بااهمیت در تحقیقات دانشگاهی و به خصوص در رشته حسابداری بوده است. اگرچه که در سایر کشورها تحقیقات فراوانی راجع به این موضوع صورت گرفته، اما تقریبا" کلیه پژوهش هایی که در ایران انجام شده صرفا به معرفی مسئولیت های اجتماعی شرکتی پرداخته است. در این تحقیق با هدف بررسی اثر کیفی افشای این اطلاعات بر تصمیم گیری سرمایه گذاران از سه متغیر رفتار اجتماعی، وضعیت مالی و آگاهی سرمایه گذار استفاده شده است. هر یک از این متغیرها به ترتیب 4، 2 و 2 حالت دارند. برای تایید یا رد فرضیه ها از آزمون anova استفاده شد. نتایج نشان داد که انواع افشای اطلاعات مسئولیت های اجتماعی شرکتی، اثربااهمیتی در تصمیم گیری سرمایه گذاران دارد. در این میان، افشای رفتارهای نامطلوب اجتماعی اثر بیش تری نسبت به اخبار مثبت اجتماعی شرکتی بر عقیده سرمایه گذار دارد. همچنین نتایج نشان داد که در وضعیت مالی ضعیف، رفتارهای بد اجتماعی، اثر بیشتری نسبت به رفتارهای مثبت داشتند اما در وضعیت مالی قوی، رفتارهای اجتماعی مثبت بیشتر مورد توجه سرمایه گذاران بودند. این نتایج برای سرمایه گذاران آگاه و ناآگاه یکسان بود؛ بدین معنی که تفاوت اساسی بین واکنش آن-ها نسبت به انواع افشای مسئولیت های اجتماعی وجود ندارد.

توسعه و گسترش واحدهای تجاری و ایجاد پراکندگی جغرافیایی در شرکتها موجب علمی و تخصصی شدن مدیریت و لذا جدایی مالکیت از مدیریت شده است. این امر علاوه بر ایجاد تضاد منافع بین مدیران و مالکان، نیاز به حسابرسان داخلی به عنوان مشاوران مدیریت، جهت اعمال کنترل و نظارتی دقیق تر بر عملکرد واحد تجاری را بدنبال داشته است. با توجه به اهمیت صحت و سقم صورتهای مالی ارائه شده توسط شرکتها جهت اخذ تصمیمات اقتصادی معقول در بازار سرمایه، کاهش مدیریت سود به عنوان یکی ازعوامل موثر در رسیدن به شفافیت بیشتر اطلاعات ارائه شده، حائز اهمیت است. پژوهش حاضر به بررسی رابطه کیفیت عملکرد حسابرسی داخلی به عنوان عاملی موثر در ایجاد شفافیت بیشتر اطلاعات ارائه شده، بر کاهش مدیریت سود می پردازد. در این پژوهش کیفیت عملکرد حسابرسی داخلی 73 شرکت در سالهای 84 تا 88 مورد بررسی قرار گرفتند و با دو مدل رگرسیونی رابطه بین کیفیت عملکرد حسابرسی داخلی با تعهدات غیر عادی و تمایل به تأیید یا رد پیش بینی سود شرکتها را مورد بررسی قرار دادیم. نتایج پژوهش حاکی از آن است که کیفیت عملکرد حسابرسی داخلی با اقلام تعهدی غیرعادی رابطه معنادار معکوس دارد و با تأیید یا رد پیش بینی سود شرکت رابطه معناداری ندارد.

در این پژوهش، نقش مدیریت سود در شرکت هایی که حداقل سه سال پیاپی سود افزایشی گزارش کرده اند بررسی می شود.به عبارتی در این پژوهش تغییرات مدیریت سود در طی سالهای پایانی زنجیره افزایشی شرکت ها بررسی می شود. همچنین بررسی می شود که آیا آثار تجمعی ناشی از مدیرت سود افزایشی در طی زنجیره سود شرکت ها، باعث می شود تا توانایی شرکت جهت استفاده از مدیریت سود کاهش یابد و زنجیره سود افزایشی شرکت متوقف گردد. در این راستا 2 فرضیه طراحی شد که با بکارگیری 170 شرکت نمونه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال های 1389-1383 مورد آزمون قرار گرفتند. این شرکت ها در بازه زمانی ذکر شده دارای حداقل یک زنجیره سود سه ساله بوده اند. نتایج بدست آمده که طبق روش رگرسیون چند متغیره به صورت داده های پانل و رگرسیون لجستیک مورد آزمون قرار گرفت، نشان داد که شرکت هایی که دارای زنجیره سود افزایشی هستند طی سالهای انتهای زنجیره سود، بیشتر درگیر مدیریت سود می شوند. همچنین نشان داد وقفه در زنجیره سود شرکت ها با خالص دارایی عملیاتی شرکت رابطه مستقیم دارد.

تحقیق حاضر به بررسی متاثر بودن محافظه کاری شرطی از کیفیت سود و محافظه کاری غیر شرطی پرداخته است.در این تحقیق به منظور سنجش محافظه کاری شرطی از مدل باسو استفاده گردید وجهت بررسی تاثیر محافظه کاری غیر شرطی ،نسبت ارزش بازارسهام به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام و جهت بررسی تاثیر کیفیت سود نسبت جریان نقد عملیاتی به سود خالص به ساختار مدل باسو اضافه گردید. داده های مورد استفاده شامل نمونه ای مرکب از 90 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1385تا 1389 است .برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از الگوی رگرسیون چند متغیره بر مبنای داده های مقطعی و سری زمانی و آزمون والد استفاده شده است . نتایج تحقیق نشان داد که محافظه کاری شرطی در شرکتهای مورد بررسی وجود داشته است و نیز محافظه کاری شرطی متاثر از محافظه کاری غیر شرطی است در حالی که کیفیت سود تاثیری بر محافظه کاری شرطی نمی تواند داشته باشد .

هدف این تحقیق بررسی تغییرات سطوح نگهداری وجه نقد در قبال تغییرات در جریان های نقدی مثبت و منفی واحد تجاری و در شرکت های با محدودیت در دسترسی به منابع می-باشد. تأثیر سهامداران نهادی به عنوان یکی از مکانیزم های نظارتی حاکمیت شرکتی بر حساسیت جریان نقدی وجه نقد نیز مورد بررسی قرار می گیرد. به بیان دیگر، آیا سهامداران نهادی می توانند با نظارت کارآمد بر میزان نگهداری وجه نقد با توجه به جریان های نقدی مثبت و منفی تأثیر داشته باشند؟ برای بررسی این منظور، سه فرضیه طراحی شده است. برای آزمون فرضیه های تحقیق، نمونه ای مشتمل بر 158 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 86 لغایت 90 مورد مطالعه قرار گرفته است. با استفاده از معیار های اندازه شرکت، نسبت سود تقسیمی و نسبت بدهی، شرکت های موجود در نمونه به دو گروه شرکت های با محدودیت مالی و بدون محدودیت مالی طبقه بندی گردیدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که میزان نگهداشت وجه نقد در شرکت های مورد بررسی به عواملی دیگر ارتباط دارد و مثبت یا منفی بودن جریان های نقدی عملیاتی واحد تجاری، وجود محدودیت های مالی و سهامداران نهادی به عنوان مکانیسمی از حاکمیت شرکتی در آن دخالت با اهمیتی ندارد.

تقلب گزارشگری مالی عبارت است از تحریف عمدی در نتایج صورت های مالی برای ارائه تصویر نادرست از شرکت؛ مانند بیش نمایی دارایی ها، کم نمایی هزینه ها، بیش نمایی درآمدها و دارایی ها و کم نمایی دارایی های دزدیده شده. تقلب نه تنها پر هزینه است بلکه می تواند تأثیرات غیرمالی جدی و شدیدی نیز داشته باشد. وضع از این هم بدتر است زیرا تقلب چیزی نیست که خودش از بین برود، یا باید کشف شود و متوقف گردد یا دائماً رشد خواهد کرد. مطالعات روانشناسی و جرم شناسی نشان داده اند که تغییر رفتار درست به نادرست، از تغییرات در مثلث تقلب منتج می شوند. تقلب ممکن است با شناسایی فرصت برای دستیابی به مزیت ناشایسته شروع شود پس از آن با این باور که این رفتار پذیرفتنی یا توجیه پذیر است برای آن منطق تراشی می شود. این باور معمولاً با احساس فشاری که اغلب مالی است حمایت و تقویت می گردد. (کودره، ????) با استناد به ساختار مثلث تقلب متوجه می شویم که مهم ترین و موثرترین روش بازدارنده از بین بردن ضلع فرصت است. به رغم نقش فشار و سختی در ارتکاب تقلب، در صورتی که افراد بدانند تقلب آن ها کشف خواهد شد هیچ گاه دست به ارتکاب تقلب نخواهند زد. از سویی دیگر، در صورتی که افراد بدانند با پنهان کاری می توانند مانع کشف تقلب شوند، حتی بدون شرایط فشار و سختی نیز از فرصت های به دست آمده برای ارتکاب تقلب استفاده خواهند کرد. برای از بین بردن فرصت ارتکاب تقلب و یا کاهش آن راهکارهای زیادی پیشنهاد شده است که پرداخت سود تقسیمی یکی از آن هاست. سیاست گذاران معتقدند که تقسیم سود مانع از تحریف صورت های مالی می شود. علاوه بر این تحقیقات انجام شده قبلی حاکی از آن است که سود تقسیمی سهام اطلاعات زیادی در مورد کیفیت سود شرکت فراهم می آورد و رابطه بین تغییرات سود تقسیمی سهام و بازده سهام همان دوره، بسیار قوی تر از رابطه بین تغییرات سود شرکت و بازده سهام است. (شیواکمار و وایمیر، 1993) بررسی رابطه بین سود تقسیمی سهام و پایداری سود شرکت نشان داده است؛ شرکت هایی که تقسیم سود سهام دارند سودهای گزارش شده پایدارتری نسبت به دیگر شرکت ها ارائه می نمایند. این مسئله که چرا شرکت ها سودشان را توزیع می کنند یا اینکه چرا سرمایه گذاران به سود تقسیمی توجه دارند، به عنوان "معمای تقسیم سود" در امور مالی شناخته شده است. زیربنای اصلی این مسئله عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیران و ذینفعان و رابطه نمایندگی بین مدیران و سهامداران است. سود تقسیمی هزینه نمایندگی را به وسیله توزیع جریان نقد آزاد که در پروژه های بی ثمر توسط مدیریت سرمایه گذاری می شود، کاهش می دهد. پرداخت سود به سهامداران منابع تحت کنترل مدیران و بالطبع قدرت مدیر را کاهش می دهد؛ همچنین احتمال نظارت بازار سرمایه را بر شرکت افزایش می دهد؛ زیرا با پرداخت سود تقسیمی احتمال انتشار سهام جدید شرکت افزایش می یابد و این مسئله باعث بررسی شرکت توسط بانک های سرمایه گذار، بورس اوراق بهادار و عرضه کنندگان سرمایه می شود. در این پژوهش سعی شده تا سود تقسیمی به عنوان راهکاری برای کاهش فرصت ارتکاب تقلب و سیاست تقسیم سود به عنوان نشانه ای برای وجود تقلب در صورت های مالی معرفی گردد. برای این منظور چهار فرضیه مطرح گردیده و با استفاده از آزمون های آماری لاجیت، والد و تی دونمونه ای مورد آزمون و تحلیل قرار گرفته است. برای تهیه نمونه شرکت های متقلب این پژوهش گزارش حسابرسی شرکت های پذیرفته شده در سازمان بورس و اوراق بهادار و فرابورس بین سال های 1384 تا 1391 مطالعه شده است.

این پژوهش به بررسی اثر ترکیب نسبت های نئوکلاسیک ریسک نامطلوب و پایداری با نسبت های کلاسیک در قدرت تبیین پیش بینی ورشکستگی می پردازد. نمونه محقق متشکل از 40 شرکت ناسالم و 40 شرکت سالم پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1384 تا 1391 می باشد. برای بررسی اثر این ترکیب با توجه به ماهیت متغیر وابسته از رگرسیون لجستیک استفاده شد. افزودن نسبت های نئوکلاسیک باعث افزایش قدرت تبیین مدل ورشکستگی می شود و این مدل قادر به پیش بینی ورشکستگی تا 5 سال قبل از ورشکستگی می باشد. واژه های کلیدی: ورشکستگی، نسبت ریسک نامطلوب، نسبت پایداری

پژوهش حاضر به مطالعه این موضوع می¬پردازد که آیا در پیش بینی سود مدیران به طور کامل پیامد های محافظه کاری حسابداری بر سود واقعی در نظر گرفته می شود یا خیر. همچنین دشواری پیش بینی سود ناشی از نوسان سود زیاد و چرخه عملیات طولانی را به عنوان یکی از دلایل احتمالی شکست مدیران در توجه کامل به پیامدهای محافظه کاری حسابداری در هنگام پیش بینی سود مورد بررسی قرار می¬دهد. برای بررسی موضوعات مذکور سویه¬ی پیش¬بینی سود از طریق تفاضل سود پیش بینی شده از سود واقعی تقسیم بر قیمت سهام در ابتدای دوره مورد پیش¬بینی و محافظه¬کاری حسابداری نیز از طریق مدل پیشنهادی خان و واتس در سال 2009 اندازه¬گیری شده است. با استفاده از یک نمونه 86 تایی از شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1390-1386، نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که میان سویه ی پیش بینی سود مدیران و محافظه کاری حسابداری، رابطه منفی وجود دارد و مدیران در زمان پیش بینی سودهای آتی به سطوح محافظه کاری حسابداری سنوات گذشته توجه نمی کنند، همچنین نتایج حاصل از تحقیق حاکی آن است که رابطه منفی میان سویه ی پیش بینی سود و محافظه کاری حسابداری در شرکت هایی با نوسان سود بیشتر و چرخه عملیات طولانی تر، قوی تر است. به عبارت دیگر یکی از عواملی که موجب می شود مدیر در پیش بینی سود آتی از پیامد های محافظه کاری حسابداری غافل شود، دشواری پیش بینی سود ناشی از عدم اطمینان موجود در شرکت است.

این تحقیق به بررسی رابطه ی بین مدیریت سود و تقلب در صورت های مالی تعدادی از شرکت های پذیرفته شده در بورس می پردازد . نمونه ی آماری این مطالعه متشکل از 108 شرکت ( 54 شرکت متقلب و 54 شرکت غیر متقلب ) پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره ی زمانی 1391-1385 است. برای انجام این تحقیق دو شاخص تقلب شامل اقلام تعهدی اختیاری انباشته قبلی جهت سنجش مدیریت سود و در آمد غیر منتظره به ازای هر کارمند جهت سنجش متورم نمودن درآمد در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه تقلب به عنوان یک متغیر دوگانه در نظر گرفته شده است برای تخمین مدل ارزیابی فرضیات از رگرسیون لجستیک استفاده شد . نتایج تحقیق حاکی از این بود که رابطه ی مثبت و معناداری بین مدیریت سود قبلی و تقلب در صورت های مالی وجود دارد و هم چنین شرکت هایی که درآمدشان را متورم می نمایند بیشتر احتمال دارد که مرتکب تقلب شوند.

در این پژوهش به بررسی رابطه متقابل بین ساختار سرمایه، جریان نقد آزاد، تنوع محصول و عملکرد شرکت پرداخته می شود. داده های مالی 84 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به روش حذف سیستماتیک، برای سالهای 1386-1391 جمع آوری شده است. در این تحقیق متغیر تنوع محصول با توجه به شاخص راملت به سه دسته شرکتهای نامتنوع، شرکتهای با تنوع متوسط و شرکتهای با تنوع زیاد تجزیه شده است و برای تخمین مدل سیستم معادلات همزمان از روش حداقل مربعات سه مرحله ای (3sls) و با به کارگیری داده های ترکیبی، استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که در شرکتهای نامتنوع تنوع محصول و عملکرد شرکت ارتباط متقابل معناداری با هم دارند و در شرکتهای با تنوع متوسط، ساختار سرمایه با جریان نقد آزاد و عملکرد شرکت و همچنین جریان نقد آزاد با عملکرد شرکت ارتباط متقابل معناداری دارند. علاوه بر این، در شرکتهای با تنوع زیاد، ساختار سرمایه با جریان نقد آزاد، جریان نقد آزاد با تنوع محصول و عملکرد شرکت، و همچنین تنوع محصول با عملکرد شرکت ارتباط متقابل معناداری دارند.

سیستم گزارشگری مالی در جلب اعتماد عمومی همواره با بحرانهایی مواجه بوده است . افزایش شمار تقلب و ارائه های مجدد که اغلب با ورشکستگی شرکت های بزرگ درهم آمیخته، نگرانیهایی را درباره کیفیت صورتهای مالی به همراه داشته است.به همین جهت ، پیشگیری یا کشف تقلبهای با اهمیت در صورتهای مالی همواره کانون توجه سرمایه گذاران ، قانونگذاران ، مدیران و حسابرسان بوده است. در تحقیق حاضر رابطه بین معیارهای مالی و غیرمالی و تاثیر این رابطه بر کشف تقلب بررسی شده است. نمونه آماری این مطالعه متشکل از 80 شرکت ( 40 شرکت متقلب و 40 شرکت غیر متقلب ) پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار برای دوره زمانی 1384-1390 است. شرکت های متقلب بر مبنای شمول شرکت در فهرست سازمان بورس و اوراق بهادار به دلایلی مرتبط با 1) تحریف داده های مالی و 2) انجام معاملات نهانی در خصوص تحریف در گزارشگری مالی انتخاب شده اند. در بخش اول تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای ، اطلاعات جمع آوری گردید و در بخش دوم با استفاده از نرم افزار spss و تحلیل رگرسیون لجستیک فرضیات مورد آزمون قرار گرفت.نتایج تحقیق وجود یک رابطه منفی و معنادار میان رشد درآمد ، رشد کارکنان و اختلاف این دو متغیر با گزارشگری مالی متقلبانه را تایید کرد. بطور کلی نتایج حاصل از تحقیق به بیان این موضوع می پردازدکه برای کشف تقلب در شرکتها می توان در کنار معیارهای مالی از معیارهای غیر مالی نیز بهره گرفت.

پیچیدگی سازمانی، توانایی مدیر در جمع آوری، تحلیل و تفسیر اطلاعات مفید به سرمایه گذاران را کاهش می دهد . هزینه انجام پیش بینی های دقیق سود با پیچیدگی سازمانی نیز افزایش می یابد. از این رو انتظار می رود پیچیدگی سازمانی تأثیر منفی بر دقت پیش بینی های مدیر داشته باشد و در شرکت های با پیچیدگی سازمانی بیشتر، مدیران ،دارای خوش بینی کمتری در پیش بینی سود باشند. هدف پژوهش جاری، بررسی تأثیر پیچیدگی سازمانی بر پیش بینی سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1387 -1391 می باشد. فرضیه های پژوهش با استفاده از رگرسیون خطی چند متغیره با داده های پانلی مورد آزمون قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که با افزایش پیچیدگی هزینه ای شرکت ها، دقت پیش بینی سود کاهش می یابد. از سوی دیگر رابطه معنی داری بین پیچیدگی اطلاعاتی سازمان و دقت پیش بینی سود وجود ندارد. نتایج پژوهش همچنین نشان می دهد با افزایش پیچیدگی هزینه ای شرکت ها، میزان خوش بینی سود کاهش می یابد؛ ولی رابطه معنی داری بین پیچیدگی اطلاعاتی سازمان و پیش بینی خوش بینانه سود وجود ندارد. واژه های کلیدی : پیچیدگی سازمانی، پیچیدگی اطلاعاتی، پیچیدگی هزینه ای، دقت پیش بینی سود مدیریت، پیش بینی خوش بینانه سود مدیریت

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر ویژگیهای مراحل چرخه عمر شرکت بر رابطه بین بازده و جریان های نقدی عملیاتی (عدم تقارن زمانی جریان نقدی عملیاتی) است. ابتدا پس از بررسی ادبیات چرخه عمر شرکت ، متغیرهای اندازه، سن، مخارج سرمایه ای، رشد فروش و نسبت سود تقسیمی هر سهم شرکت به عنوان ویژگیهای توصیف کننده مراحل چرخه عمر شرکت تعیین گردیدند. این متغیرها بر مبنای رویه های متداول اندازه گیری در ادبیات چرخه عمر شرکت، اندازه گیری شدند. بدین منظور 605 سال – شرکت در این حوزه در بازه زمانی سال های 1388- 1392 در بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه قرار گرفتند. این تحقیق براساس هدف تحقیق کاربردی و با توجه به چگونگی جمع آوری داده ها از نوع تحقیق توصیفی- همبستگی به شمار میرود. متغیر وابسته این پژوهش، جریان نقد عملیاتی و متغیرهای مستقل آن شامل اندازه شرکت، سن شرکت، مخارج سرمایه ای، رشد فروش شرکت، سود تقسیمی هر سهم شرکت و بازده شرکت می باشند. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که ارتباط منفی و معناداری بین اندازه شرکت و سود تقسیمی هر سهم شرکت با عدم تقارن زمانی جریان نقد عملیاتی وجود دارد، به عبارتی هر چه شرکت کوچکتر باشد و سود تقسیمی هر سهم شرکت کمتر باشد (مراحل ابتدایی چرخه عمر شرکت)، عدم تقارن زمانی جریان نقد عملیاتی بیشتر است. اما بین سن شرکت، مخارج سرمایه ای و رشد فروش شرکت با عدم تقارن زمانی جریان نقد عملیاتی رابطه معناداری وجود ندارد.