نام پژوهشگر: محمد غفاری فرد
محمد غفاری فرد مهدی صادقی شاهدانی
چکیده در ادبیات اقتصادی، نظریه های تمرکززدایی مالی در راستای افزایش بهروری و کارایی دولتها و گسترش تعادل و توازن منطقه ای مورد توجه قرار گرفته است و در تحقیقات مختلف به تاثیر آن بر متغیرهای مهم اقتصادی پرداخته شده است.تمرکززدایی اداری و مالی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران بخصوص پس از پایان جنگ تحمیلی به عنوان سیاست راهبردی توسعه استان های کشور مد نظر قرار گرفت و با ایجاد نهادهای مالی و اداری استانی شامل شورای برنامه ریزی و توسعه استان ها، خزانه معین استان،ستاد درآمد و تجهیز منابع استان و کمیته تخصیص اعتبارات در چارچوب نظام درامد-هزینه استانی گام های اساسی در جهت گسترش تمرکززدایی در ایران برداشته شد.تهیه و تدوین اسناد ملی توسعه استانها ، ایجاد نظام تنظیم بودجه استانها ، تمرکززدایی در زمینه وظایف عمرانی دولت ، وابسته کردن اعتبارات تملک دارایی سرمایه ای استانی هراستان به درآمد آن استان و همچنین واگذاری اختیار تعیین اولویت های سرمایه گذاری در بخش های مختلف به نهادهای استانی ، پنج رویکرد مهم در نظام برنامه ریزی و بودجه ریزی کشور به شمار می روند که در برنامه های سوم و چهارم توسعه در راستای تقویت نظام درآمد هزینه استان تجلی یافت . اما انچه مد نظر برنامه ریزان اقتصادی است بررسی چگونگی تاثیر تمرکززدایی مالی بر رشد اقتصادی و توزیع درامد در مناطق مختلف در راستای توسعه عدالت محور است که در این رساله با توجه به تاثیر تمرکززدایی مالی بر توزیع درامد با استفاده از مدل تعمیم یافته سولو اثر مستقیم و غیرمستقیم تمرکززدایی مالی بر رشد اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفت . پس از ازمون ایستایی داده های پانلی، وجود رابطه بلند مدت بین متغیرهای الگو با استفاده از آزمون های همجمعی پدرونی و کائو تایید شد. پس از برآورد الگو با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیم یافته( gls ) مشخص شد طی سالهای 1379 - 1386 تمرکززدایی مالی با سه شاخص تعریف شده (تمرکززدایی درآمدی ، تمرکززدایی از مخارج عمرانی ملی و تمرکززدایی از مخارج عمرانی تخصیصی به استان) بر رشد اقتصادی و توزیع درامد استانها تاثیر مثبت داشته است بطوریکه یک درصد افزایش در تمرکززدایی مالی نرخ رشد اقتصادی استانها را تا سطح 6 /. درصد افزایش میدهد. همچنین تمرکززدایی مالی از طریق تاثیر مثبت بر بهبود توزیع درامد در استانها بطور غیرمستقیم رشد اقتصادی مناطق را تحت تاثیر قرار می دهد. کلید واژه: تمرکززدایی مالی، رشد اقتصادی ، توزیع درامد ، داده های پانلی و روش حداقل مربعات تعمیم یافته