نام پژوهشگر: آرش حسین نژاد
داود خورشیدی حسن متین همایی
مقدمه و هدف: دیابت نوع 2 بیماری متابولیکی مزمنی است که ممکن است موجب بروز تغییراتی در متابولیسم استخوان شود. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات تمرینات هوازی بر سطوح سرمی شاخص های متابولیسم استخوان در مردان مبتلا به دیابت نوع 2 انجام گرفت. روش ها: 21 بیمار دیابتی مرد با دامنه سنی 40 تا 50 سال که داوطلب شرکت در پژوهش بودند به طور تصادفی در دو گروه تمرین (11 نفر) و کنترل (10 نفر) قرار گرفتند. آزمودنی های گروه تمرین به مدت 10 هفته در یک برنامه تمرین هوازی با شدت 50 تا 65 درصد ضربان قلب ذخیره،3 جلسه در هفته و 45 تا 60 دقیقه در هر جلسه شرکت کردند. سطوح سرمی گلوکز، انسولین، هموگلوبین گلیکوزیله، آلکالین فسفاتاز، استئوکلسین، کراس لپس و پاراتورمون هر دو گروه قبل و بعد از 10 هفته اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر انجام گرفت. یافته ها: پس از 10 هفته تمرین سطح گلوکز خون، هموگلوبین گلیکوزیله، مقاومت انسولین و سطح کراس لپس سرم بیماران گروه تمرین به طور معنی داری کاهش یافتند (05/0 >p)، اما در سطوح سرمی انسولین، آلکالین فسفاتاز، استئوکلسین و پاراتورمون تغییر معنی داری ایجاد نشد (05/0 <p). همچنین افزایش های معنی داری در نسبت آلکالین فسفاتاز به کراس لپس و نسبت استئوکلسین به کراس لپس در گروه تمرین مشاهده شد (05/0 >p). در بیماران گروه کنترل تغییرات معنی داری در شاخص های متابولیسم استخوان و دیگر متغیر های اندازه گیری شده نشان داده نشد (05/0 <p). نتیجه گیری: به نظر می رسد تمرینات هوازی با تحمل وزن که از شدت متوسطی برخوردارند اگرچه نمی توانند تغییری در شاخص های تشکیل استخوان در بیماران دیابتی نوع 2 ایجاد نمایند اما ممکن است با کاهش میزان بازجذب استخوان در بهبود فرآیند متابولیسم استخوان و در نتیجه در پیشگیری یا کند کردن روند کاهش تراکم استخوان در این بیماران موثر واقع شوند.