نام پژوهشگر: صغری حسین خانی
صغری حسین خانی عبدالامیر فیضی
مقدمه: با توجه به شیوع و مورتالیتی بالای سرطان معده و مری، نقش مهم تشخیص زودرس بیماری در پیش آگهی بیماران و با توجه به متغیر بودن میزان شیوع و فراوانی ریسک فاکتورهای مرتبط با این سرطان ها در مناطق مختلف دنیا در این مطالعه به تعیین فراوانی کانسرهای مذکور و ریسک فاکتورهای مرتبط پرداختیم. روش کار : این مطالعه به صورت توصیفی بر روی 145 بیمار که طی سال 1381 در بیمارستان ولی عصر‹‹عج›› زنجان تحت آندوسکوپی و بیوپسی از مری،معده ودئودنوم قرار گرفته بودند ، صورت گرفته است.از این تعداد، 48 مورد به علت داشتن بیوپسی از ژژنوم و 6 مورد بیوپسی به علت وجود سابقه سرطان مری و معده و بررسی عود تومور کنار گذاشته شدند.اطلاعات مورد نظر از طریق پرسشنامه جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتایج : از98 بیوپسی معده 53% کانسر معده گزارش شده بود. در 39 مورد کانسر معده، نسبت مرد به زن 2به 1، شایع ترین گروه سنی 80-71 سال، 3/69% روستایی، 98% آدنوکارسینوم بود.فراوانی مصرف نوشیدنی های داغ 4/56% ،سیگار 3/51% ،غذاهای حاوی نیتروزآمین 8/30% ،کمبود مصرف میوه وسبزی 2/46% و سابقه خانوادگی کانسر 1/5% بود.در مقایسه فراوانی ریسک فاکتورها بین ضایعات خوش خیم و کانسر معده، اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد. از 28 بیوپسی مری، 82% کانسر مری(100% کارسینوم اسکواموس سل) و شایع ترین محل آن، ثلث تحتانی مری(9/60%) بود.5/56% آنها مرد، 5/43% زن و شایع ترین گروه سنی 80 –71 سال و 2/63% آنها روستایی بودند. فراوانی مصرف نوشیدنی های داغ 4/68%، غذاهای حاوی نیتروزآمین 5/10%، سیگار 6/52%، کمبود مصرف میوه و سبزی 2/63% و سابقه خانوادگی کانسر 3/4% بود. از 9 بیوپسی دئودنوم فقط یک مورد بدخیم(آدنوکارسینوم) گزارش شده بود. نتیجه گیری : هر چند اختلاف آماری معنی داری در مقایسه فراوانی ریسک فاکتورها در ضایعات خوش خیم وبدخیم معده مشاهده نشد،اما فراوانی این ریسک فاکتورها به خصوص مصرف سیگار،نوشیدنی های داغ و کمبود مصرف میوه و سبزی چشم گیر بود . در کانسر مری نیز ریسک فاکتورهای مذکور قابل ملاحظه بود. واژه های کلیدی : کانسر مری- کانسر معده- کانسر دئودنوم- ریسک فاکتور