در این مطالعه به بررسی برخی عملکردهای تنظیم اسمزی بچه ماهیان کلمه خزری پرداخته شد. در این آزمایش در مرحله اول بچه ماهیان کلمه با وزن تقریبی 2/3-3 گرم، پس از آداپتاسیون در شرایط آزمایشگاهی به تعداد 30 عدد در هر تشت پلاستیکی (با حجم آبگیری 20 لیتر) و شوری های 5 ،10، 15 گرم در لیتر (در سه تکرار) منتقل شدند. قبل از شروع آزمایش، نیمی از تیمارها در معرض یک شوک حرارتی (26 درجه سانتی گراد تا 2 ساعت) قرار گرفته بودند. 24 ساعت قبل از شروع آزمایش غذا دهی قطع شد. در طول دوره ی آزمایش دمای آب در محدوده ی 5/17- 5/16درجه سانتی گراد بود. پس از گذشت 96 ساعت نمونه گیری از بچه ماهیان (شوک دیده و شوک ندیده) جهت برآورد درصد بقا و اندازه گیری هماتوکریت، اسمولاریته و یون های سدیم، پتاسیم و کلر پلاسما صورت گرفت. در مرحله دوم تیمارهای مورد آزمایش به مدت 96 ساعت دیگر در شوری 15 گرم در لیتر (بجز گروه شاهد) قرار گرفتند. نمونه گیری از ماهیان مانند مرحله اول صورت گرفت. در آزمایشی دیگر بچه ماهیان کلمه در معرض افزایش تدریجی شوری های 5 ،10، 15 گرم در لیتر (هر مرحله 48 ساعت)در سه تکرار قرار گرفتند. بچه ماهیان در شوری 15 گرم در لیتر تا 96 ساعت نگهداری شدند. نمونه گیری از بچه ماهیان، هر 48 ساعت، قبل از تعویض شوری ها مانند مراحل قبلی صورت گرفت. بررسی نتایج آماری نشان داد که در مرحله اول، اثر شوک حرارتی، شوری و اثر متقابل آنها روی میزان پتاسیم، سدیم، هماتوکریت و اسمولاریته خون ماهی کلمه معنی دار نبود (p>0.05)، ولی اثر متقابل شوری و شوک حرارتی روی مقادیر کلر معنی دار بود (p<0.05). در مرحله دوم، اثر شوک حرارتی، شوری و اثر متقابل آنها روی میزان پتاسیم، کلر، هماتوکریت و اسمولاریته خون ماهی کلمه معنی دار نبود (p>0.05)، ولی اثر شوری روی مقادیر سدیم خون ماهی کلمه معنی دار بود (p<0.05). نتایج نشان داد که در مرحله اول در شوری های 5 و 10 گرم در لیتر تیمارهای شوک دیده و شوک ندیده، تلفاتی مشاهده نشد. در شوری 15 گرم در لیتر تیمارهای شوک ندیده درصد تلفات معنی دار نبود (p>0.05) ولی در تیمار های شوک دیده معنی دار بود (p<0.05). در مرحله دوم، درصد نلفات در تیمارهای شوک دیده در شوری های 10 و 15 گرم در لیتر معنی دار بود (p<0.05). در بررسی نتایج افزایش تدریجی شوری، در شوری 5 گرم در لیتر (هماتوکریت)، در شوری 10 گرم در لیتر (هماتوکریت و اسمولاریته) و در شوری 15 و 15 *گرم درلیتر(تمام پارامتر های اندازه گیری شده) در مقایسه با تیمار شاهد تفاوت معنی داری داشتند (p<0.05). از تحقیق اخیر چنین متصور است که بچه ماهیان کلمه جهت سازگاری با آب های لب شور نیاز به تکامل سیستم تنظیم یونی- اسمزی داشته و پارامتر های بیوشیمی- فیزیولوژیک بچه ماهیان تعیین کننده میزان سازش آن ها در شرایط طبیعی می باشد. کلمات کلیدی : تنظیم اسمزی، شوری، شوک حرارتی، کلمه rutilus rutilus caspicus

سنجش فعالیت آنزیم های گوارشی می تواند به عنوان یک شاخص مطلوب جهت ارزیابی فرایند گوارش و شرایط تغذیه موجود استفاده شود. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر دوره های مختلف گرسنگی، بر رشد و فعالیت آنزیم های گوارشی بچه ماهی کلمه، rutilus rutilus در طی دوره گرسنگی و غذادهی مجدد بود. بدین منظور 4 تیمار (میانگین وزن هر ماهی 123/0 ± 68/1 گرم) در نظر گرفته شد. در تیمار اول (گروه شاهد) ماهیان دو بار در روز، تا حد سیری با غذای تجاری sfk تا پایان دوره آزمایش تغذیه شدند. تیمارهای دوم، سوم و چهارم، به ترتیب یک، دو و سه هفته محرومیت غذایی داشتند. سپس در طی دوره غذادهی مجدد تا حد سیری تغذیه شدند. نتایج نشان داد که فعالیت اختصاصی آنزیم تریپسین در تمام تیمارها، در طی دوره گرسنگی و غذادهی مجدد اختلاف معنی داری نداشت (05/0<p). فعالیت اختصاصی آنزیم کیموتریپسین نیز در تیمار یک و دو تغییر معنی داری نشان نداد (05/0<p). اما سطح فعالیت آن در تیمار سه، حتی پس از چهار هفته غذادهی مجدد به سطح اولیه نرسید. فعالیت آلفا- آمیلاز در هر سه تیمار در اثر گرسنگی کاهش معنی داری را نشان داد(05/0 >p). اما در طی دوره غذادهی مجدد، فعالیت آنزیم افزایش یافت و به میزان اولیه رسید (به جز تیمار سه). فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی در تیمار سه، تحت تاثیر گرسنگی قرار نگرفت. اما در تیمار یک و دو بعد از غذادهی مجدد، میزان فعالیت آنزیم به بیش از مقدار اولیه رسید. ساختار روده نیز تحت تاثیر گرسنگی قرار گرفت. اما طول دوره گرسنگی تاثیر معنی داری بر سرعت رشد ویژه، میانگین وزن بدن و بقا در طی دوره غذادهی مجدد نداشت و هر سه تیمار رشد جبرانی کامل را نشان دادند. بنابراین می توان گفت، سیستم گوارشی ماهی کلمه بسیار انعطاف پذیر می باشد و قادر به حفظ ظرفیت گوارشی حتی در دوره های پیشرفته گرسنگی و برگشت نسبتاً سریع این ظرفیت پس از گرسنگی می باشد .

هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی استفاده از عصاره ی گیاه اپیلوبیوم هیرسوتوم epilobium hirsutum در جیره ی ماهی کپور معمولی cyprinus carpio (2±20 گرم) بر عملکرد رشد، ترکیب تقریبی لاشه، پارامترهای خونی و بقای این ماهیان در برابر باکتری آئروموناس هیدروفیلا بود. سطوح مختلف عصاره ی گیاهی شامل 0، 5/0، 1، 3% و3%+ 2‰ مولتی ویتامین (2 گرم به ازای هر کیلوگرم جیره) روی جیره ی تجاری اسپری شد. دوره ی تغذیه به مدت 8 هفته در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که ماهیان تغذیه شده با جیره های آزمایشی، در مقایسه با تیمار شاهد، اختلاف معنی داری در شاخص رشد ویژه، ضریب چاقی، ضریب تبدیل غذایی و بقا نداشتند (05/0<p). همچنین ترکیب لاشه ماهیان تغذیه شده با عصاره ی گیاهی در مقایسه با تیمار شاهد، اختلاف معنی داری را نشان نداد (05/0<p). مرگ و میر ماهیان آلوده شده به باکتری آئروموناس هیدروفیلا طی 30 روز بعد از تزریق باکتری، مشاهده شد. نتایج نشان داد که میزان مرگ ومیر به طور معنی داری در ماهیان تغذیه شده با جیره ی حاوی عصاره ی گیاهی در مقایسه با تیمار شاهد کمتر بود (05/0(p<. کمترین میزان مرگ و میر در تیمار تغذیه شده با جیره ی حاوی 3% عصاره گیاهی مشاهده شد. بررسی پارامترهای خونی نشان داد که تعداد گلبول های سفید در ماهیان آلوده شده به باکتری و ماهیان آلوده نشده در مقایسه با تیمار شاهد، به طور معنی داری افزایش داشت (05/0(p<، در حالی که مقادیر گلبول های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت در ماهیان آلوده شده به باکتری و ماهیان آلوده نشده در مقایسه با تیمار شاهد، اختلاف معنی داری نداشت ( 05/0<p).

در این مطالعه، برخی پارامترهای پویایی جمعیت ماهی خیاطه alburnoides bipunctatus و رابطه آن با عوامل محیطی در نهرهای کبودوال، تیل آباد و شیر آباد استان گلستان در سال 89-1388 بررسی گردید. نمونه های ماهی با استفاده از دستگاه الکتروشوکر (با قدرت 7/1 کیلووات و جریان مستقیم 300-200 ولت) صید شدند. در مقایسه ریخت شناسی ماهیان هر سه نهر، صفات ارتفاع باله مخرجی، ارتفاع باله شکمی، طول قاعده باله سینه ای، ارتفاع سر، ارتفاع سر در ناحیه چشمی، عرض سر، فاصله بین دو چشم، قطر چشم و فاصله نوک پوزه تا انتهای دهان تفاوت معنی دار داشته و می تواند در تشخیص ماهیان سه نهر مورد استفاده قرار گیرد. جمعیت ماهیان کبودوال و شیر آباد از نظر ریخت شناسی همپوشانی بیشتری نسبت به جمعیت ماهیان تیل آباد داشتند. پراکنش ماهی خیاطه در نهرهای کبودوال، تیل آباد و شیرآباد دارای توزیع متفاوتی بود (05/0>p)؛ بیشترین تراکم در واحد سطح در نهر کبودوال مشاهده گردید. بزرگ ترین نمونه مشاهده شده در نهرهای کبودوال، تیل آباد و شیر آباد ماهیان سه ساله بود و به ترتیب دارای طول کل، 35/116، 16/110 و 47/120 میلی‏متر بود. از بین تمامی عوامل محیطی، اثر عرض نهر و دمای آب در نهر کبودوال و عرض نهر، ریفل، سرعت جریان، پوشش گیاهی، هدایت الکتریکی و ph در نهر تیل آباد روی فراوانی ماهی خیاطه معنی‏دار بود (05/0>p). فراوان‏ترین موجودات غذایی در محتویات دستگاه گوارش ماهی در هر سه نهر افمروپترا و دیپترا بود. بالاترین شاخص رسیدگی جنسی در نمونه های ماهی در نهرهای کبودوال و تیل آباد در فروردین ماه و در نهر شیرآباد در اردیبهشت ماه مشاهده گردید. بررسی آلودگی انگلی نیز دو گونه انگل رابدوکونا دنوداتا rhabdochona denudate و پوستودیپلوستوموم کوتیکولا postodiplostomum cuticula را نشان داد. به نظر می رسد دخالت انسانی نقش مهمی در حضور، فراوانی و نیز تغییر صفات زیستی این ماهی دارد.

در این مطالعه تاثیر ویتامین c بر روی شاخص های رشد، بقاء و خونشناسی کپور معمولی مورد بررسی قرار گرفته است. 4 جیره مکمل حاوی دوزهای صفر، 100 ، 200، 400 میلی گرم بر کیلو گرم وزن بدن ویتامین c از نوع آسکوربیک اسید (aa) در 3 تکرار برای 8 هفته خورانده شد. بعد از عادت دهی با جیره آزمایشی، 25 قطعه ماهی کپور با وزن متوسط 38/1±88/23 در هر تانک توزیع گشت. نتایج آزمایش نشان داد در ارتباط با شاخص های رشد، رشد ویژه (sgr)، افزایش وزن بدن (bwi) و ضریب تبدیل غذایی (fcr) اختلاف معنی داری در بین تیمارها مشاهده شد (05/0p<)، اما در مورد فاکتور وضعیت (cf) اختلاف معنی داری بین تیمارها وجود نداشت (05/0p>). در مورد تاثیر این ویتامین بر روی بقاء اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده نشد (05/0p>). در مورد شاخص های خونشناسی تعداد گلبول های سفید (wbc)، گلبول های قرمز (rbc) و mcv اختلاف معنی داری در میان تیمارها مشاهده شد (05/0p<). این در حالی است که در مورد میزان هموگلوبین، درصد هماتوکریت، mch و mchc اختلاف معنی داری وجود نداشت (05/0p>). نتایج این مطالعه مشخص ساخت این ویتامین می تواند در دوره های مختلف رشد دارای اثرات معنی داری بر پارامترهای خونشناسی و شاخص های رشد اندازه گیری شده بوده و لذا با توجه به تاثیر مثبت ویتامین c بر برخی شاخص های رشد و خونشناسی به نظر می رسد در شرایط پرورشی دارای اثرات مثبتی در پرورش کپور ماهیان در استخرهای پرورشی به همراه داشته باشد. واژه های کلیدی : ویتامین c- رشد- بقاء- شاخص های خونشناسی- کپور معمولی

سولفات مس یکی از پرکاربردترین جلبک‏کش‏ها برای کنترل فیتوپلانکتون‏ها در دریاچه‏ها، مخازن آبی و استخر‏ها می‏باشد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر سولفات مس بر فعالیت آنزیم‏های گوارشی ماهی‏ کپور معمولی، cyprinus carpio (میانگین وزنی هر ماهی 357/0±13 گرم) در پنج زمان مختلف طی دو هفته بود. بدین منظور 4 تیمار در نظر گرفته شد. تیمارهای آزمایشی به ترتیب در معرض صفر، نیم، یک و دو میلی گرم در لیتر سولفات مس قرار گرفتند. مدت زمان آزمایش چهارده روز بود که در زمان‏های یک، دو، چهار، هفت و چهارده روز بعد از افزودن سولفات مس از هر تیمار نمونه‏برداری انجام شد. نتایج نشان داد که فعالیت اختصاصی آنزیم تریپسین در مقایسه با گروه شاهد در تیمارهای دوم و سوم طی دوره اختلاف معنی‏داری نداشت (05/0 ? p). اما سطح فعالیت آن با غلظت دو میلی گرم در لیتر در روز هفتم افزایش معنی‏دار نشان داد (05/0 ? p). فعالیت کیموتریپسین در تیمارهای آزمایشی یکسری نوساناتی داشت که در مقایسه با گروه شاهد معنی‏دار نبود (05/0 ? p). آنزیم لیپاز در هر سه تیمار آزمایشی در مقایسه با گروه شاهد اختلاف معنی‏دار نداشت (05/0 ? p). بنابراین می‏توان گفت، انتقال فلز از طریق آب به ماهی تاثیر چندانی روی فعالیت آنزیم‏های گوارشی ندارد.

حمل و نقل ماهیان یکی از فرآیندهای استرس زا در آبزی پروری است. تحقیق حاضر تأثیر بی هوشی اسانس گل میخک را در واکنش به استرس در بچه ماهیان سفید بعد از حمل و نقل و انتقال به آب دریا ارزیابی می کند. ابتدا غلظت مناسب اسانس گل میخک از بین غلظت های 044/0 تا 20 میلی گرم بر لیتر به روش غوطه وری بدست آمد. تغییرات رفتاری و مدت زمان مراحل بیهوشی شامل از دست دادن تعادل، بیهوشی کامل، بازگشت تعادل و به هوش آمدن تعیین شد. مدت زمان القا کاهش و بازگشت از بی هوشی با افزایش غلظت افزایش یافت. تأثیر تغییر وزن و دما نیز بر مراحل بیهوشی ارزیابی شد. با افزایش وزن مدت زمان مراحل بیهوشی طولانی تر و افزایش دما نیز سبب کاهش مدت زمان این مراحل گردید. سپس بچه ماهیان با غلظت مناسب بدست آمده در بسته های نایلونی حمل و نقل شدند. اسانس گل میخک از تغییر شدید واکنش های فیزیولوژیکی استرس (کورتیزل، گلوکز و بعضی از یون های پلاسما)جلوگیری کرد. نتایج نشان می دهد استفاده از اسانس گل میخک در غلظت 044/0 میلی گرم بر لیتر در حین حمل و نقل سبب کاهش استرس در بچه ماهیان سفید شده و می تواند بقای آن ها را پس از حمل و نقل و انتقال به آب دریا تأمین کند.

سولفات مس یکی از پرکاربردترین جلبک کش ها در استخرها و مخازن آبی می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی مقایسه اثرات سولفات مس در آب و غذا بر خون شناسی و بافت شناسی ماهی کپور معمولی، cyprinis carpio (میانگین وزنی 851/0±12) در دو گروه آزمایشی بود. برای گروه اول، افزودن سولفات مس درآب، 5 تیمار در معرض غلظت های صفر، 1/0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر به مدت 96 ساعت قرار گرفتند که در زمان های 24، 48، 72 و 96 ساعت از هر تیمار نمونه برداری شد. در گروه دوم، 4 تیمار با جیره غذایی حاوی غلظت های صفر، 1000، 1500 و 2000 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک ماهی به مدت 42 روز تغذیه شدند. سپس از هر تیمار نمونه برداری صورت گرفت. نتایج نشان داد که در 24 ساعت اولیه، در غلظت های 1/0 و 5/0 میلی گرم در لیتر شاخص های خونی (گلبول قرمز، هماتوکریت و هموگلوبین)، به طور معنی داری افزایش یافت (05/0>p)، اما با افزایش غلظت، کاهش یافت که معنی دار نبود (05/0>p). با افزایش غلظت سولفات مس در غذا همه شاخص خونی کاهش یافت که فقط در هموگلوبین معنی دار نبود (05/0<p). تعداد گلبول سفید در هر دو گروه با افزایش غلظت، بطور معنی داری کاهش یافت(05/0>p). در گروه اول، هموگلوبین متوسط گلبولی در غلظت های 1/0 و 5/0 میلی گرم در لیتر و غلظت هموگلوبین گلبول قرمز در غلظت های 1 و 2 میلی گرم در لیتر کاهش معنی داری نسبت به شاهد داشتند (05/0>p). گروه دوم، کاهش معنی داری در حجم متوسط گلبولی و هموگلوبین متوسط گلبولی در غلظت 1000 میلی گرم در کیلوگرم وزن ماهی نشان دادند (05/0>p). میزان گلوکز و پروتئین کل در هر دو گروه، با افزایش غلظت و مدت زمان تاثیر به ترتیب، بطور معنی داری افزایش و کاهش یافت (05/0>p). نتایج بافت شناسی نشان داد گروه اول، ضایعاتی را در آبشش (هیپرپلازی، هیپرتروفی و..)، پوست (خون ریزی)، کبد (نکروز سلولی) و کلیه (از بین رفتن سلول های پوششی اطراف لوله های کلیوی) نشان دادند. اما گروه دوم، هیچ گونه ضایعه ای را در آبشش و پوست خود نشان ندادند. اما ضایعات بافتی در کبد و کلیه مشابه گروه قبل نشان دادند. بنابراین می توان گفت، ماهیانی که در مجاورت سولفات مس در آب قرار داشتند تغییرات خونی و بافت شناسی بیشتری را نسبت به ماهیانی که از جیره غذایی حاوی سولفات مس تغذیه کردند، نشان دادند.

این تحقیق در سه مرحله در بهار 1388(تعیین کمترین و بهترین غلظت موثر کلرید سدیم)، بهار1389 (جدا سازی و خالص سازی قارچ و تعیین کمترین غلظت موثر باکتری ) و بهار1390(مقایسه عملکرد ضد قارچی کلرید سدیم، سبزمالاشیت و باکتری سودوموناس آئروژینوزا در محیط هچری) انجام گردید.درپیش آزمایش نمک، 5 غلظت 1و5/1و2و5/2و3 درصد نمک طعام در چهار زمان 15و30و45و60 دقیقه جهت تیمار در نظرگرفته شد. نتایج نشان داد که غلظت های 5/2و 3 درصد برای تخم ها مخرب بوده و تخم ها یا تفریخ نمی شدند و یا لاروها پس از تفریخ قدرت شنا نداشتند. در آزمایش تعیین کمترین غلظت موثر باکتری،5غلظتcfu.ml-1 103و104و105و106و107 برای مواجهه اولیه با قارچ در پتری دیش در آزمایشگاه تعیین گردید. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین قطر پرگنه قارچ در غلظت 103 و شاهد وجود نداشت (0.05<p)، غلظت 107رشد قارچ را کاملا ً کنترل نمود و بین قطر پرگنه در غلظت های 104و105و106و شاهد تفاوت معنی داری وجود دارد (0.05> p). در آزمایش های هچری،50 قطعه تخم تاس ماهی ایرانی در هر سبد کوچک قرار داده شد و سه تکراربرای هر تیمار مشخص گردید، تخم ها به روش حمام تیمارشده و سپس به تراف انکوباتور برگردانده شدند. هر 24ساعت یک بار تخم های قارچ زده شمارش و از سبد ها جدا می گردیدند. در مواجهه نهایی در هچری، غلظت های 1و5/1و2درصد نمک طعام و 105و106و107 باکتری درزمان های 15،30 و45 دقیقه و یک بار وسه بارتیمار انتخاب و باروش معمول شستشوی تخم ها با سبزمالاشیت ppm2 مقایسه گردید. نتایج نشان داد که تیمارهای 2و 5/1درصد نمک با هم تفاوت معنی داری -نداشتند(0.05<p)).ولی هردوغلظت با شاهد تفاوت معنی داری-نشان دادند(0.05>p). تیمارسبز مالاشیت با سه بارتیمار غلظت های 105و106باکتری بدون درنظرگرفتن فاکتورزمان تفاوت معنی داری نداشتند (0.05<p) ولی با شاهد در-میزان قارچ زدگی تفاوت معنی داری نشان دادند (0.05>p). درمقایسه عملکرد کلریدسدیم، باکتری و سبزمالاشیت، بهترین نتیجه ازنظر کاهش قارچ زدگی متعلق به تیمار3×30×1.5 نمک و باکتری با تیمار1×30×105بود. جهت تجزیه تحلیل داده های نمک از طرح کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل و برای سبز مالاشیت و باکتری از آنالیز واریانس یکطرفه و t تست جفتی استفاده گردید. جهت مقایسه میانگین ها و مقایسه با گروه شاهد از آزمون دانکن و lsd استفاده و کلیه آنالیزها در سطح معنی دار0.05=? انجام گردید. جهت تعیین بهترین تیمار از آزمون نان پارامتریک من– ویتنی استفاده گردید. کلمات کلیدی:سودوموناس آئروژینوزا،تخم تاس ماهی ایرانی،کنترل زیستی،کلریدسدیم

اولین خط دفاعی بدن ماهیان در برابر پاتوژن ها موکوس می باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی خصوصیات ضدباکتریایی و اندازه گیری فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی، لیزوزیم و پروتئین محلول در موکوس اپیدرم کپور معمولی در وزن های 20، 50 و 200 گرم و مقایسه این پارامترها در وزن های مختلف بود. مقادیر فسفاتاز قلیایی، لیزوزیم و پروتئین محلول در موکوس وزن 200 گرم بیشتر از همه بود و به دنبال آن وزن 50 گرم و 20 گرم بالاترین مقدار این آنزیم ها را دارا بودند ( p<0/05). همچنین ضخامت اپیدرم، فراوانی و اندازه سلول های موکوسی در این 3 وزن اندازه گیری شد؛ نتایج نشان داد که با افزایش وزن فراوانی سلول های موکوسی و ضخامت اپیدرم افزایش می یابد (p<0/05)، اما به لحاظ اندازه این سلول ها بین وزن 50 و 200 گرم تفاوت معناداری وجود نداشت اما اندازه سلول ها در این دو وزن تفاوت معناداری با وزن 20 گرم داشت (p<0/05). برای بررسی های ضدباکتریایی روش انتشار دیسک و روش میکرودیلوشن استفاده گردید، باکتری های به کار گرفته شده شامل دو باکتری گرم مثبت streptococcus faeccium, staphylococcus aureus و دو باکتری گرم منفی escherichia coli و serratia marcescens بود. در روش انتشار دیسک، حداقل غلظت های بازدارندگی به روش سریالی رقیق سازی موکوس تعیین شد؛ رقت های آزمایشی نمونه 200، 100، 50، 25 و 5/12 میکرولیتر در میلی لیتر بود و قطر مناطق بازدارنده رشد تعیین گردید. در روش میکرودیلوشن، عصاره الکلی موکوس اپیدرم تهیه گردید؛ غلظت های عصاره شامل 44، 22، 11، 5/5 و 75/2 گرم در لیتر بود. نتایج نشان داد که در روش انتشار دیسک و روش میکرودیلوشن بیشترین فعالیت ضدباکتریایی به ترتیب مربوط به وزن 200 گرم، 50 گرم و سپس 20 گرم می باشد (p<0/05).

برررسی ماهیان در اکوسیستم های آبی حائز اهمیت است. بنابراین به منظور بررسی خصوصیات ریخت شناسی، سن، رشد، تغذیه و پویایی جمعیت سگ ماهی جویباری نهر گرمابدشت و رابطه آن با عوامل محیطی، نمونه برداری در چهار فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان با استفاده از روش الکتروفیشینگ (در 5 ایستگاه) صورت گرفته و نمونه ها در فرمالین 10% فیکس و به آزمایشگاه منتقل و زیست سنجی کاملی از ماهی انجام شد. با استفاده از 5 ویژگی شمارشی شاخص تنوع ژیووتوفسکی محاسبه و پس از استانداردسازی 34 صفت ریخت سنجی و 33 صفت ریخت سنجی نسبی در دو جنس نر و ماده مقایسه شده و در تجزیه به مولفه های اصلی استفاده گردیدند. سپس ماهیان با استفاده از سنگریزه های شنوایی تعیین سن گردیده و محتویات معده آن ها نیز جهت مطالعات تغذیه ای مورد بررسی قرار گرفت. رابطه نمایی طول-وزن سگ ماهی جویباری در هر دو جنس نر (50/2b=) و ماده (71/2b=)، رشد آلومتریک منفی را نشان داد. پارامترهای پویایی جمعیت ماهی برای معادله برتالان فی به روش فورد-والفورد در جنس نر برابر با mm 59/147 l?=، 309/0 k= و 42/0- t0=و در جنس ماده mm30/148 l?=، 316/0 k= و 40/0- t0= برآورد گردید. روند فاکتور وضعیت و ضریب رشد لحظه ای در هر دو جنس نر و ماده مشابه بود. ارجحیت غذایی این ماهی در نهر گرمابدشت راسته های تریکوپترا، الیگوکیت، شیرونومیده و افمروپترا بودند. در این نهر فراوانی سگ ماهیان با سرعت آب، کدورت و مقدار سولفید، سیلیس، آمونیاک و فسفات محلول در آب رابطه معنی دار داشت. میزان هماوری مطلق، قطر تخمک و وزن گناد ماهیان در فصل بهار بیشترین و در فصل تابستان کمترین مقدار را دارا بود و با افزایش طول و وزن ماهی، مقدار آن ها نیز افزایش می یافت. کلمات کلیدی: ریخت شناسی، سن، رشد، تغذیه، فاکتور وضعیت، هماوری مطلق.

زمان عبور غذا و فعالیت آنزیم های گوارشی (تریپسین، کیموتریپسین، آلفا-آمیلاز و فسفاتاز قلیایی) که در هضم و جذب مواد غذایی موثر هستند با چهار تیمار (آب شیرین (ppt0)، آب لب شور (ppt5)، انتقال ناگهانی ماهی به شوری ppt10 (در این گروه ماهیان بلافاصله از آب شیرین به شور منتقل شدند) و انتقال تدریجی ماهی به شوری ppt 10 (در این گروه ماهیان از آب شیرین به آب لب شور به مدت 12 ساعت و سپس به آب شور منتقل شدند)، در ماهی سفید دریای خزر مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق ماهیان با وزن 005/0±532 میلی گرم انتخاب شدند. مدت زمان آزمایش 20 روز بود. پس از پایان دوره آزمایش در زمان های 0،1، 3، 5، 8، 16 و 24 ساعت بعد از غذادهی از هر تیمار نمونه برداری از روده انجام شد. فعالیت آنزیمی براساس فعالیت اختصاصی 1-u/mg protein.min محاسبه گردید. برای آنالیز داده ها از نرم-افزار mstatc وspss استفاده گردید. نتایج نشان داد در زمان 8 ساعت پس از غذادهی، تقریبا در تمام تیمارها به جز تیمار آب لب شور روده به صورت پر مشاهده شد .فعالیت تریپسین، آمیلاز، کیموتریپسین در تیمار آب لب شور در مقایسه با سایر تیمارها بیش ترین فعالیت را داشت، اما با گروه انتقال ناگهانی ماهی به شوری ppt10 اختلاف معنی دار نداشت (05/0 p>). میزان فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی بر خلاف سایر آنزیم ها در گروه انتقال ناگهانی ماهی به شوری ppt10 دارای حداکثر فعالیت بود. اوج فعالیت آنزیم تریپسین در گروه آب شیرین و انتقال تدریجی ماهی به شوری ppt10، 8 ساعت پس از غذادهی و در گروه آب لب شور و انتقال ناگهانی ماهی به شوری ppt10، 5 ساعت پس از غذادهی رخ داد، در آنزیم کیموتریپسین در تمام گروه های آزمایشی 5 ساعت پس از غذادهی، اتفاق افتاد. درحالی که در آنزیم فسفاتاز قلیایی 8 ساعت پس از غذادهی دارای حداکثر فعالیت بود. اوج فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز در تیمار آب لب شور و انتقال ناگهانی ماهی به شوری ppt10، 8 ساعت پس از غذادهی بود، درحالی که برای تیمار آب شیرین و انتقال تدریجی ماهی به شوری ppt10، 5 ساعت پس از غذادهی اتفاق افتاد. بنابراین شوری روی فعالیت آنزیم های گوارشی و زمان عبور غذا تاثیر گذار است.

در این مطالعه تاثیر عصاره گیاه صبر زرد (aloe vera) در افزایش مقاومت بچه ماهی کپور معمولی (cyprinus carpio) در مقابله با انگل تک یاخته ایکتیوفتیریوس مولتی فیلیئیس (ichthyophthirius multifiliis) بررسی شد. ماهیان کپور معمولی با میانگین وزنی 01/2±16/27 گرم از استخرهای پرورش ماهی کپور تهیه و جهت رفع استرس و سازگاری با شرایط محیطی به مدت 8 هفته در محیط جدید نگهداری و تغذیه شدند. پس از سازگاری با محیط جدید، به مدت 24 ساعت تغذیه ماهیان قطع شد. این بررسی در 16 تیمار در شرایط آزمایشگاهی متعارف انجام شد. تیمارهای آزمایشی در 4 گروه قرار گرفتند، گروه اول شامل ماهیان شاهد (جیره بدون عصاره و بدون مقابله با ترونت)، گروه دوم ماهیانی که جیره آنها فاقد عصاره بود و با سه دوز (1000-500-250) ترونت مقابله داده شدند. گروه سوم ماهیان، عصاره به مقادیر (5/2-5/0-1/0) درصد جیره به آنها بدون مقابله با انگل داده شد. در نهایت گروه چهارم (9تیمار)، ماهیانی که عصاره به مقادیر (5/2-5/0-1/0) درصد جیره به آنها داده و سپس با دوزهای (1000-500-250) ترونت انگل مقابله داده شدند. برای مقابله ماهیان با انگل ایک، پس از دوره پرورش و تغذیه با جیره های مذکور، ماهیان در معرض دوزهای مختلف انگل به ازای هر ماهی قرار گرفتند. ترونت های مورد نیاز از ماهیان آلوده به این انگل تهیه و سپس به داخل آب اضافه گردید. آزمایشات تحت شرایط ثابت دمایی 3±15 درجه سانتی گراد انجام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که عصاره گیاه صبر زرد بر روی افزایش درصد بقا تاثیر مثبت دارد. در جیره های حاوی عصاره، درصد بقا افزایش یافت که این افزایش در جیره حاوی عصاره به مقدار 5/2 درصد جیره کاملاً معنی دار بود (05/0>p). لذا وجود این عصاره با مقدار بالا در جیره کپور معمولی تحت شرایط این مطالعه تاثیر مثبتی بر میزان بازماندگی این ماهیان داشت. همچنین اثر دوز ترونت در میزان مرگ و میر ماهیان معنی دار بود ماهیانی که با دوز 250 عدد ترونت مقابله داده شدند هیچ مرگ و میری نداشتند در حالی که در تعداد بالاتر ترونت، ماهیان مرگ و میر بالایی داشتند. همچنین وجود عصاره در جیره غذایی ماهی کپور تاثیر معنی داری بر پارامترهای اصلی رشد (درصد افزایش وزن بدن، شاخص رشد ویژه و ضریب تبدیل غذایی) داشت (05/0>p).

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر تخمیر با ماده زمینه جامد روی خصوصیات تغذیه ای و آنزیمی آرد ماهی آنچوی انجام شد. در این تحقیق ماهی آنچوی چرخ شده با 25 درصد آرد گندم مخلوط و سپس با میکروارگانیسم ها (108 سلول در هر میلی لیتر) تلقیح و سپس در دمای 37 درجه سانتی?گراد به مدت 14 روز نگهداری شدند. تخمیر ماهی کیلکا منجر به افزایش میزان رطوبت، پروتئین، اسید چرب آزاد، نینروژن غیر پروتئینی و ph در انتهای دوره تخمیر گردید. میزان خاکستر در پودر ماهی تخمیری دو برابر آن از قبل تخمیر بود. مقدار فیبر و چربی خام در پودر ماهی تخمیری به ترتیب کاهش و افزایش یافت (05/0>p). مقدار تیوباربیتوریک اسید و پراکسید در آرد ماهی تخمیری تلقیح شده با قارچ و مخمر در مقایسه با باکتری کاهش نشان داد. فعالیت آنزیم?های آلفا آمیلاز و پروتئاز اسیدی در مدت 6 روز فرایند تخمیر به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش بافتند. قابلیت هضم ماده خشک و پروتئین خام در شرایط آزمایشگاهی با مقادیر متفاوت پودر ماهی افزایش نشان دادند به ویژه در مقادیر 5 و 10 درصد پودر ماهی که آنزیم های تولید شده نقش بارزی را داشتند. جایگزینی پودر ماهی تخمیری با پودر ماهی تفاوت معنی-داری را در فاکتورهای رشد و قابلیت هضم ظاهری پروتئین ماهی قزل آلای رنگین کمان نشان داد. ماهیان تغذیه شده با 25 درصد پودر ماهی تخمیری در غذا بهترین فاکتور رشد و قابلیت هضم ظاهری پروتئین را نشان داد. نتایج این مطالعه حاضر نشان داد که آرد ماهی تولیدی به روش تخمیر می تواند به عنوان ماده غذایی مدرن غذای آبزیان در گونه های متنوع آبزیان استفاده گردد.

موکوس پوست ماهیان عملکردهای گسترده ای در مقاومت به بیماری دارد. هدف از این مطالعه، ارزیابی تاثیر سطوح متفاوت ویتامین a بر فعالیت ضدباکتریایی موکوس اپی درم ماهی کلمه (rutilus rutilus caspicus) بود، برای این منظور از روش انتشار دیسک استفاده گردید. باکتری-های بکارگرفته شده شامل دو باکتری گرم مثبت staphylococcus aureus، streptococcus faecium و دو باکتری گرم منفی escherichia coli و serratia marcescens بود. نمونه های موکوس از سه گروه تحت تیمار غلظت های 5000، 10000 و 15000 واحد بین المللی ویتامین a به ازای کیلوگرم خشک جیره و یک گروه شاهد جمع آوری شد. نتایج نشان داد که با افزایش ویتامین a افزوده به جیره، غلظت پروتئین محلول موکوس بصورت معنی داری افزایش یافت (p‹0/05). همچنین حداقل غلظت های بازدارندگی رشد نمونه های موکوس بدست آمد؛ رقت های آزمایشی نمونه 5/12، 25، 50، 100 و 200 میکرولیتر در میلی لیتر بود و قطر مناطق بازدارنده رشد نیز تعیین گردید که به ترتیب در برابر استرپتوکوکوس فاسیوم، استافیلوکوکوس اورئوس، سراشیا مارسسنس و اشرشیا کلی برابر با 02/3 ± 33/6، 2 ± 75/4، 97/1 ± 08/5 و 82/2 ± 16/11 بود. نتایج نشان داد که در غلظت موکوس 5/12 میکرولیتر در میلی لیتر همچنان خواص ضدباکتریایی مشاهده شد و برای تمامی نمونه های موکوس حداقل غلظت بازدارنده رشد کمتر از 5/12 میکرولیتر در میلی لیتر بود. در غلظت های بالاتر موکوس، فعالیت ضدباکتریایی نیز بیشتر بود و در غلظت 200 میکرولیتر در میلی-لیتر بیشترین فعالیت ضدباکتریایی دیده شد (p‹0/05). باکتری های اشرشیا کلی، استرپتوکوکوس فاسیوم، سراشیا مارسسنس و استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب بیشترین حساسیت را به فعالیت ضدباکتریایی موکوس نشان دادند.

ماهی قزل آلای رنگین کمان ( (oncorhynchus mykiss از گونه های باارزش تجاری، با بازار پسندی زیاد و تولید بالا در کشور می باشد. با توجه به افزایش تقاضای ماهی تازه نسبت به منجمد، استفاده از روش های متنوع عمل آوری، برای حفظ بهتر کیفیت این ماهی به صورت تازه و افزایش مصرف سرانه لازم می باشد. مطالعاتی در رابطه با اثر روش های ترکیبی نگهداری از جمله نمک سود سبک، روش های بسته بندی وافزودن اسانس ها به عنوان نگهدارنده های طبیعی با خواص ضدباکتریایی و ضداکسیدانی، انجام شد. در این تحقیق تاثیر زمان های مختلف 30، 60 و 90 دقیقه غوطه وری در آب نمک 10درصد و غلظت های 1/0، 2/0 و 3/0 درصد حجمی ـ وزنی اسانس پونه کوهی به منظور دستیابی به روش بهینه نمک سود سبک و غلظت بهینه اسانس پونه برای افزایش مدت ماندگاری فیله های قزل آلا ی رنگین کمان طی نگهداری در یخچال طوریکه همزمان ویژگی های کیفی و حسی مطلوب حفظ شود صورت پذیرفت. آنالیز تقریبی فیله ها در روز صفر، آزمایش های باکتریایی و حسی در روزهای 0 ، 4 ، 8 و 12 و مقادیر tbaو ph تا روز 16 انجام شد. مقادیرtba ،ph و بار باکتریایی کل و سرمادوست طی دوره نگهداری افزایش یافت (05/0< p). فرایند نمک سود سبک سبب کاهش میزان رطوبت، پروتئین و phشد در حالیکه میزان نمک، چربی، خاکستر وtba افزایش یافت (05/0< p). افزایش مدت زمان غوطه وری در آب نمک از 30 به 60 و 90 دقیقه سبب افزایش میزان نمک وtba و سبب کاهش رطوبت وph شد (05/0< p) ولی تفاوت معنی داری در میزان خاکستر، چربی و پروتئین مشاهده نشد ( 05/0> p). انجام فرایند نمک سود وافزایش مدت زمان غوطه وری از 30 به 60 و 90 دقیقه سبب کاهش بار باکتریایی کل و باکتری های سرما دوست و افزایش امتیاز شاخص های حسی بافت، رنگ، بو و پذیرش کلی طی دوره نگهداری شد(05/0< p). افزودن غلظت های 1/0، 2/0 و 3/0 درصد اسانس پونه کوهی به تیمار 90 دقیقه غوطه وری در آب نمک 10 درصد به دلیل ایجاد طعم و بوی تند از لحاظ حسی رد شد و آزمایشات لازم برای ارزیابی بار باکتریایی و مدت ماندگاری صورت نپذیرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که نمک سود سبک به روش غوطه وری در آب نمک 10 درصد به مدت 90 دقیقه، با تاثیر منفی کمی بر ترکیبات تقریبی متشکله (دناتوره شدن پروتئین، کاهش میزان محصول و کاهش رطوبت)، کیفیت بهتری از لحاظ شاخص های حسی بافت، رنگ، بو و پذیرش، بار باکتریایی کمتر و مدت ماندگاری بیشتری داشته است. برای استفاده از اسانس پونه کوهی باید راهکارهای مناسبی برای استفاده از حداقل غلظت بازدارنده (mic) و بهترین روش افزودن پیدا کرد تا مانع ایجاد طعم تند در فیله ها شود.

چکیده در این مطالعه تاثیر سطوح متفاوت ویتامین c جیره بر فعالیت ضدباکتریایی موکوس، برخی آنزیم های موکوس (فسفاتاز قلیایی و لیزوزیم)، عملکرد رشد و بقا در بچه ماهی کلمه مورد بررسی قرار گرفت. 660 بچه ماهی با میانگین وزن (02/0±4/1) در 12 تانک توزیع شده و در 3 تکرار با 4 جیره مکمل حاوی دوزهای 0، 1000، 1500 و 2000 میلی گرم در کیلوگرم جیره به مدت 60 روز غذادهی شدند. در پایان دوره آزمایش سطوح پروتئین محلول موکوس، فسفاتاز قلیایی و فعالیت ضد باکتریایی با دوروش انتشار دیسک و میکرودیلوشن، علیه دو باکتری گرم مثبت streptococcus faecium، micrococcus luteus و دو باکتری گرم منفی escherchia coli و serratia marcescens و همچنین شاخص های رشد اندازه گیری شدند. فعالیت ضد باکتریایی موکوس با افزایش سطوح ویتامین c جیره افزایش یافته و قطر هاله عدم رشد در ماهیان تغذیه شده با ویتامین c در مقایسه با گروه شاهد به صورت معنی دار افزیش یافت (05/0>p) که بیشترین قطر هاله عدم رشد دربرابر باکتری سراتیا مرسسنس مشاهده شد. نتایج مشابهی در رابطه با حداقل غلظت بازدارنده (mic) موکوس اپیدرم مشاهده شد.نتایج نشان داد سطوح پروتئین محلول و آلکالین فسفاتاز موکوس ماهیان تغذیه شده با جیره های حاوی ویتامین c در مقایسه با گروه شاهد به صورت معنی دار افزایش یافت (05/0>p). اگرچه در این آزمایش، آنزیم لیزوزیم در هیچ یک از گروه های آزمایشی فعالیتی نشان نداد. همچنین ماهیان تغذیه شده با جیره فاقد ویتامین c، افزایش وزن بدن (wg)، نرخ رشد ویژه (sgr) و فاکتور وضعیت (cf) در مقایسه با دیگر تیمارها به صورت معنی دار کاهش یافت (05/0>p). نتایج نشان داد جیره حاوی ویتامین c دارای اثرات مثبتی بر فعالیت ضدباکتریایی موکوس و شاخص های رشد ماهی کلمه داشته است. کلمات کلیدی: ویتامین c، ماهی کلمه، فعالیت ضدباکتریایی، ایمنی موکوسی

در طی این مطالعه ارزیابی پاسخ ماهی کلمه دریای خزر با اضافه کردن سیر به جیره غذایی و تأثیر آن به عنوان یک محرک ایمنی و افزودنی گیاهی در غذا در رابطه با رشد، پاسخ ایمنی و مقاومت به بیماری مورد بررسی قرار گرفت. طی این بررسی نمونه های ماهی به میانگین وزنی 07/0 ± 1 گرم پس از 10 روز آداپتاسیون در 12 تشت هر یک به حجم 20 لیتر توزیع و با جیره تجاری بیومار حاوی 5،10 و 15 گرم سیر در کیلوگرم غذا و تیمار شاهد با جیره بدون سیر روزانه 3% وزن بدن و 2 بار در روز غذادهی انجام گرفت. در انتهای 2 ماه غذادهی نمونه برداری از موکوس و خون ماهیان انجام گرفت. نتایج نشانگر افزایش معنی دار رشد و هماتوکریت در تیمارهای تغذیه شده با جیره حاوی سیر نسبت به تیمار شاهد بود (05/0>p). همچنین در بررسی پارامترهای موکوس آنزیم فسفاتاز قلیایی و پروتئین محلول موکوس در تیمارهای تغذیه شده با جیره حاوی سطوح مختلف سیر به صورت معنی داری نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت (05/0>p). فعالیت لیزوزیم در همه تیمارها منفی بود. باکتری اشرشیا کلی، سراشیا مارسسنس، میکروکوکوس لوتئوس، استرپتوکوکوس فاسیوم به ترتیب بیشترین حساسیت را نسبت به فعالیت ضد باکتری موکوس نشان دادند. در هیچ یک از تیمارها در طی شوک شوری با شوری ppt13 تلفات مشاهده نشد.

این تحقیق به¬منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کلم بروکلی (brassica oleracea var. gemmifera l ) ( 0، 2/0، 5/0 و 1 درصد )بر پارامترهای پروتئین کل، آلکالین فسفاتاز، فعالیت ضدباکتریایی موکوس و پارامترهای رشد مانند: شاخص وزن بدن ( bwi )، ضریب تبدیل غذا (fcr) و نرخ رشد ویژه (sgr)در ماهی کپور معمولی ( cyprinus carpio) انجام شد. در این تحقیق 300 ماهی کپور معمولی در 12 تشت فایبرگلاس 400 لیتری ( هر تشت شامل 25 ماهی ) با وزن متوسط اولیه 24/0±11/2 گرم به مدت 8 هفته به میزان روزانه 3درصد از وزن بدن مورد تغذیه قرار داده شدند. نتایج این مطالعه نشان می¬دهد که میزان پروتئین کل موکوس در تیمار تغذیه شده با 1 درصد کلم بروکلی نسبت به سایر تیمارها و گروه شاهد دارای اختلاف معنی¬داری بود (05/0>p). همچنین میزان آلکالین فسفاتاز ( alp ) موکوس نسبت به سایر تیمارها و گروه شاهد دارای اختلاف معنی¬داری بود (05/0>p). همچنین برای تعیین سطح فعالیت ضدباکتریایی موکوس در پایان دوره،رقابتی بین موکوس و 4 باکتری micrococcus luteus, streptococcus faecium, serratia marcescenss, escherichia coli انجام شد. نتایج این رقابت نشان می¬دهد که، در تیمار با سطح 1 درصد کلم بروکلی بیشترین قطر هاله عدم رشد را در هر 4 رقابت¬ نسبت به گروه شاهد ایجاد کرد اما این میزان به صورت معنی¬دارینبود (05/0<p). همچنین نتایج در ارتباط با تاثیر سطوح مختلف این گیاه بر رشد ماهی نشان داد که میزان نرخ تبدیل غذا (fcr ) و شاخص وزن بدن ( bwi ) در همه تیمارهای تحت تاثیر کلم بروکلی نسبت به گروه شاهد به ترتیب کمتر و بیشتر بود اما این اختلاف به صورت معنی¬داری نبود ( 05/0<p). نرخ رشد ویژه (sgr ) در تیمار با 2/0 درصد کلم بروکلی تسبت به شاهد افزایش معنی¬داری نشان داد ( 05/0>p ). در پایان می توان نتیجه گرفت که به نظر میرسد، میزان 5/0 تا 1 درصد کلم بروکلی در جیره غذایی کپور معمولی باعث تقویت سیستم ایمنی می گردد.

چکیده مدیریت فضولات از اصلی¬ترین راه¬های کنترل فاکتور¬های کیفی آب در آبزی پروری محسوب می¬شود. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر سه الگوی مختلف مدیریت فضولات، بر بهبود شاخص¬های کیفی آب و ارتباط آن با درصد بازماندگی و وزن¬کل، میگوی پاسفید¬غربی (litopenaeus vannamei)، در شرایط پرورش متراکم در آزمایشگاه آبزی پروری شهید فضلی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام گرفت. آزمایش¬ها در یک طرح کاملاً تصادفی در چهار تیمار با سه تکرار، انجام گرفت. برای انجام این تحقیق، 12 عدد تانک استوانه¬ای شکل 420 لیتری با حدود 235 لیتر آبگیری در نظر گرفته شد. سیستم پرورش از نوع متراکم، با 85 پست لارو در متر مکعب (در هر تانک 235 لیتری، 20 عدد) انتخاب شد. تیمار شاهد فقط دارای تعویض آب هفتگی از نقاط تصادفی؛ تیمار یک: یک سیستم هواده مولد جریان گردشی به همراه تعویض آب هفتگی از نقاط تصادفی؛ تیمار دو: سیستم هواده مولد جریان گردشی و تعویض آب هفتگی از بستر و تیمار سه: سیستم هواده مولد جریان گردشی ، تعویض آب هفتگی از نقاط تصادفی و فعالیت دستگاه هواده فضولات بستر، طی 9 هفته در نظر گرفته شد. پس از اندازه¬گیری برخی شاخص¬های کیفی آب شامل: bod5 ,do، cod و ph، باکتری¬های ویبریو و باکتری¬های کل و در نهایت اندازه-گیری وزن¬کل و درصد¬بازماندگی، جهت آنالیز پارامتر¬ها، از آزمون آنالیز واریانس یک¬طرفه و برای مقایسه میانگین¬ها از آزمون دانکن در سطح معنی¬دار 05/0 استفاده شد. نتایج نشان داد: بیش¬ترین و کم¬ترین میانگین اکسیژن محلول به ترتیب در تیمار 3 و تیمار شاهد، ثبت شد؛ تیمار شاهد و تیمار1 بخصوص در اواسط دوره اختلاف معنی¬داری را با سایر تیمار¬ها نشان دادند. مقایسه میانگین ph، اختلاف معنی¬داری را نشان نداد. مقادیر اندازه¬گیری شده bod5 اختلاف معنی¬داری را بین تیمار¬های نشان نداد¬ ( 05/0 p ? ). در تغییرات cod فقط تیمار شاهد اختلاف معنی¬داری را با سایر تیمارها نشان داد( 05/0 > p ). در آنالیز لگاریتمِ تعداد کلنی¬های باکتری¬های کل، اختلاف معنی¬داری بین تیمارها مشاهده نشد ( 05/0 p ? )؛ ولی، با گذشت زمان برای هر تیمار به طور مجزا، در مرحله اول و آخر آزمایش تغییرات معنی¬داری مشاهده شد ( 05/0p < ). آنالیز لگاریتمِ تعداد¬کلنی باکتری¬های ویبریو در بین تیمار¬ها اختلاف معنی¬داری نشان نداد ( 05/0 p ? )؛ امّا، با گذشت زمان برای هر تیمار به طور مجزا، مرحله اول آزمایش، به¬طور معنی¬داری تعداد کمتری را نشان داد ( 05/0p < ). در مقایسه میانگین وزن کل در هر یک از تیمارها، تیمار شاهد با سایر تیمار¬ها اختلاف معنی¬داری نشان داد؛ اما، سایر تیمارها با یک¬دیگر اختلاف معنی¬داری را نشان ندادند. بیش¬ترین میانگین وزن¬کل متعلق به تیمار1 (96/23 ± 19/94 گرم) و کم¬ترین میانگین مربوط به تیمار شاهد (76/7 ± 55/6 گرم) بود؛ تیمار 2 و 3 ( به ترتیب با 46/42 ± 26/76 و 15/26 ± 67/93 گرم) دارای میانگین وزن¬کل قابل توجهی بودند. نتایج حاصل از میانگین درصد بازماندگی اختلاف معنی¬دار تیمار شاهد را با سایر تیمار¬ها نشان داد. تیمار شاهد با 5 ± 5 درصد، کم¬ترین و تیمار 3 با 91/22 ± 65 درصد بیش¬ترین درصد بازماندگی را نشان دادند (تیمار1 و 2 به ترتیب 44/14 ± 33/63 و 91/22 ± 55 درصد). در مجموع نتایج نشان داد: بیش¬ترین و کم¬ترین درجه کیفی مطلوبیت به ترتیب متعلق به تیمار3 و تیمار شاهد می¬باشد.

طی60 روز آزمایش تأثیر پروبیوآنزیم بر فاکتورهای رشد و بقاء، ترکیب لاشه و مقاومت در برابر استرس شوری در پست لارو میگوی وانامی موردبررسی قرار گرفت. باتوجه به اهمیت استفاده از باکتری¬های پروبیوتیکی و آنزیم¬های هضمی در افزایش کارایی تغذیه و بهبود نرخ رشد این آزمایش با هدف بررسی تاًثیر استفاده هم زمان باکتری¬های پروبیوتیکی با آنزیم¬های هضمی بر شاخص¬های رشد و بقاء و ترکیب لاشه در پست لارو میگوی وانامی انجام گرفت. پروبیوآنزیم شامل شش نوع از آنزیم¬های هضمی (protease, celullase, ?-amylase, ?-glucanase 2.1.4 -3.2.1.6 ,?-xylanase 3.2.1.8) و چهار نوع از باکتری¬های پروبیوتیکی (b.subtilis, b.licheniformis, enterococcus faecium, lactobacillus acidophiluc) به جیره غذایی پایه با سه غلظت مختلف (تیمار1: g/kg 0/1، تیمار2: g/kg 5/0 و تیمار3: g/kg 25/0) اضافه شد. تعداد 70 قطعه پست لارو با میانگین وزن اولیه 43 میلی¬گرم به¬طور تصادفی در 12 آکواریوم شامل سه تکرار برای هر تیمار در نظر گرفته شد. در پایان دوره میگوهای تیمار2 دارای بیشترین میانگین رشد و بقاء و بهترین عملکرد را در ترکیب لاشه نسبت به سایر تیمارها و گروه شاهد بودند و تفاوت معنی¬داری ) 05/0(p < نسبت به سایر گروه¬ها داشتند. نتایج حاصل از آزمون شوری ppt)0، ppt40 و ppt60( نشان داد که بیشترین مقاومت در برابر شوری ppt60 را تیمار2 و بیشترین مقاومت را در برابر آب شیرین را تیمار2 و تیمار3 داشته و تفاوت معنی داری ) 05/0(p < در نرخ بقاء با گروه شاهد داشتند. همچنین تلفاتی در آزمون شوری ppt40 در هیچ یک از گروه ها مشاهده نشد. نتایج این آزمایش نشان داد غلظت های مشخصی از پروبیوتیک و آنزیم تأثیر مثبت بر عملکرد رشد و بقاء، محتوی ترکیب لاشه و مقاومت در برابر تنش شوری در پست لارو میگوی وانامی دارد. هرچند غلظت های بالا اثر منفی بر رشد و برخی از فاکتورهای ترکیب لاشه و غلظت های پایین تأثیر کمی بر رشد داشتند.

رفتار حاصل برهم کنش عوامل خارجی و داخلی است. لحظه بروز رفتار بعنوان یک شاخصه زیستی می¬¬تواند اطلاعات ارزشمندی از چگونگی شرایط فیزیولوژیکی و محیطی ماهیان در اختیار ما قرار دهد. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی پاسخ¬های رفتاری ماهی قزل آلا رنگین کمان (oncorhynchus mykiss) در مواجهه با برخی از عوامل محیطی (دما و آمونیاک محلول) بود. برای همین منظور 16 ماهی در یگ گروه شاهد و سه تیمار آمونیاک (تیمار1)، تیمار دما (تیمار2) و دما و آمونیاک (تیمار3) با چهار تکرار، در مخازن استوانه ای به حجم 5 لیتر (ارتفاع 10 سانتیمتر و قطر مقطع 29 سانتیمتر) که دارای یک ورودی و خروجی آب بود، قرار گرفتند. زمان آزمایش در تمام تیمارها دارای دو بازه (رفت و بازگشت) 42 دقیقه¬ای و یک بازه 10 دقیقه ای (ثابت) بود. بازه زمانی رفت، زمانی است که دما و آمونیاک به ترتیت در تیمار دما و آمونیاک از 17 درجه سانتیگراد برای تیمار دما و 0.025 برای تیمار آمونیاک به میزان 32 درجه سانتیگراد در تیمار دما و 10 میلیگرم در لیتر در تیمار آمونیاک رسید؛ بازه رفت برای تیمار دما و آمونیاک (تیمار3) شامل افزایش همزمان دما و آمونیاک از میزان 17 درجه سانتیگراد و 0.025 میلیگرم آمونیاک تا میزان 32 درجه سانتیگراد و 10 میلیگرم در لیتر آمونیاک بود. بازه زمانی بازگشت، زمانی است که دما و آمونیاک به ترتیب از 32 درجه سانتیگراد برای تیمار دما و 10 میلیگرم در لیتر برای آمونیاک به میزان 17 درجه سانتیگراد در تیمار دما و 0.025 میلیگرم در لیتر در تیمار آمونیاک رسید. بازه بازگشت برای تیمار دما و آمونیاک (تیمار3) شامل کاهش همزمان دما و آمونیاک به ترتیب از مقدار 32 درجه سانتیگراد و 10 میلیگرم در لیتر به 17 درجه سانتیگراد و 0.025 میلیگرم در لیتر رسید. تمام مدت آزمایش الگوی حرکت شنای ماهیان به طور همزمان توسط دوربین فیلمبرداری دیجیتال(canon, sx230 hs, 5.0-70mm) ثبت گشت. الگو شنا شامل شش شاخصه ی میانگین سرعت شنا، کل مسافت طی شده، میزان حرکت شتابدار، درصد حرکت، میانگین تغییر جهت جابه¬جایی و میانگین فاصله از مرکز بود. بین الگوی شنا در تیمار آمونیاک (تیمار 1) در مقایسه با شاهد تفاوت معنادار وجود داشت (05/0>p). بین الگوی شنا در تیمار دما در مقایسه با شاهد تفاوت معنادار وجود داشت (05/0>p). بین تیمار دما و آمونیاک در مقایسه با شاهد تفاوت معناداری وجود داشت (05/0>p). بین الگوهای شنا بازه رفت در مقایسه بازگشت در تیمارهی مختلف اختلاف معنادار وجود داشت (05/0>p). بین الگوی شنا تیمارهای مختلف در مقایسه با یکدیگر اختلاف معنادار وجود داشت (05/0>p). کمترین میزان تحرک مربوط به بازه بازگشت تیمار آمونیاک بود و در مقابل آن بیشترین میزان تحرک مربوط به دما 32 درجه سانتیگراد و غلظت 10 میلیگرم در لیتر در تیمار دما و آمونیاک بود. نتایج حاصل از این مطالعه نشاندهنده این موضوع بود که می توان از پاسخ های رفتاری بعنوان نشانه های اولیه تغییرات محیطی استفاده کرد.

نتایج نشان داد که در سال مذکور مهاجرت ماهیان در فصل بهار از تاریخ 18 بهمن شروع و تا 11 اردیبهشت طول می کشد و در فصل پاییز نیز، مهاجرت از 4 مهر ماه شروع و در 1 آبان خاتمه می یابد.با افزایش میزان شفافیت، درصد مهاجرت مار ماهی دهان گرد دریای خزر به رودخانه شیرود در فصل بهار کاهش پیدا کرد. در بررسی مدل رگرسیون چند گانه در بهار، زمان مهاجرت و وضعیت ابرناکی هوا در میزان مهاجرت تاثیر معناداری داشتند در صورتی که در پاییز هیچ کدام از متغیر های محیطی اثر معنا دار نداشتند.

این پژوهش با هدف بررسی اثر استفاده خوراکی پروبیوتیک تجاری باکتوسل و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید بر رشد، بازماندگی، شاخص های خونی و مقاومت در برابر تنش شوری ماهی گورامی سه خال انجام گرفت. برای این منظور 720 قطعه بچه ماهی گورامی سه خال با میانگین وزنی 061/0±1 گرم در دوازده گروه هرکدام با سه تکرار تصادفی تقسیم شدند. تیمار شاهد فقط با غذای تجاری و مابقی تیمارها با غذای تجاری مکمل شده با پروبیوتیک با 3 تیمار (1/0، 2/0 و 4/0 گرم بر کیلوگرم)، پربیوتیک با 2 تیمار (10 و 20 گرم بر کیلوگرم) و پروبویتیک و پربیوتیک به صورت توام به ترتیب با 6 تیمار (1/0 و 10، 1/0 و 20، 2/0 و 10، 2/0 و 20، 4/0 و 10، 4/0 و 20 گرم بر کیلوگرم) به مدت 12 هفته تغذیه شدند. اندازه گیری شاخص های رشد، شاخص های خون و درصد بقاء در برابر تنش شوری در اتمام دوره آزمایش انجام شد. تیمار (1/0 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 10 گرم بر کیلوگرم پربیوتیک)، به طور معنی داری دارای شاخص رشد و تغذیه بهتر بود (05/0>p). هم چنین در بین شاخص های خونی نتایج نشان داد که تیمار (1/0 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 20 گرم بر کیلوگرم پربیوتیک)، به طور معنی داری دارای پروتئین کل بیش تر نسبت به تیمار شاهد بود (05/0>p)، ولی تیمارهای تغذیه شده با پربیوتیک (به تنهایی)، (تیمارهای چهارم و پنجم) به طور معنی داری دارای درصد بقاء بیش تری در برابر تنش شوری نسبت به تیمار شاهد بود (05/0>p). در نتیجه پروبیویتیک باکتوسل و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید به صورت تلفیقی می تواند باعث بهبود رشد و میزان پروتئین کل خون و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید (به تنهایی) می تواند باعث افزایش مقاومت به بروز تنش در ماهی گورامی سه خال شود.

موکوس اپیدرمی ماهی و ترکیبات آن اولین خط دفاعی در برابر پاتوژن ها می باشند. هدف از این مطالعه ارزیابی پاسخ ماهی کپوردریایی به اضافه کردن سطوح مختلف ال_ تریپتوفان به جیره-غذایی و بررسی تاثیر آن به عنوان محرک ایمنی و کاهنده استرس بر فعالیت ضد باکتریایی و برخی شاخص های ایمنی موکوسی بود. در پایان از ماهی ها موکوس گیری و فعالیت ضدباکتریایی آن به روش های انتشار دیسک و رقت های متوالی در مقابل باکتری های بیماری زای گرم مثبت ,staphylococcus aureas streptococcus fecalis و گرم منفی escherichia coli ،pseudomonas aeruginosa اندازه گیری شد. همچنین میزان رشد و بقای ماهی ها محاسبه شد. قطر هاله عدم رشد، توسط موکوس ماهی با افزایش غلظت ال-تریپتوفان جیره در مقابل دو باکتری گرم مثبت staphylococcus aureas و گرم منفی escherichia coli افزایش معنی داری نسبت به گروه شاهد نشان داد (05/0p < ). در روش تعیین mic موکوس، نیز مشاهده شد که غلظت های کمتر موکوس در تیمارها فعالیت ضد باکتریایی نشان داد. همچنین تغذیه ماهی ها با ال- تریپتوفان سبب افزایش معنی دار میزان فعالیت آلکالین فسفاتاز و پروتئین محلول موکوس گردید (05/0p < ).

چکیده ندارد.

این مطالعه به منظور بررسی روند ترمیم زخم ایجاد شده به صورت خطی به طول 1 و عمق 5/0 سانتی متر در زیر باله پشتی ماهی کپور دریایی انجام شد. برای بهبود روند ترمیم زخم های پوستی، ماهیان تحت شرایط آزمایشگاهی در دمای 0c18-13 در 1، 2، 3، 4 و 5 روز متوالی پس از ایجاد زخم به مدت 15 دقیقه در حمام های آب نمک 1% ، 2% و 3% قرار گرفتند. ماهیان ( به وزن g2/03±5/2) به 15 گروه تقسیم شدند. بلافاصله پس از ایجاد زخم همه ماهیان در حمام آب نمک قرار گرفته و تیمارها بطور عمده به سه گروه تقسیم شدند. یک گروه در آب نمک با غلظت 1% ، گروه دوم در آب نمک با غلظت 2% و گروه سوم در آب نمک با غلظت 3% قرار گرفتند. هر کدام از این گروهها به 5 زیر گروه تقسیم شدند که تفاوت زیر گروهها در تعداددفعات حمام آب نمک بوده است. به این ترتیب که از یک تا 5 روز متوالی پس از ایجا زخم تحت حمام آب نمک قرار گرفتند . یک گروه هم بدون حمام آب نمک به عنوان شاهد داشتیم . از هر تیمار از بافت زخمی در زمان های 3، 7، 10، 14، 17، 21 و 28 روز پس از ایجاد زخم به صورت جداگانه نمونه گیری صورت گرفت. طی دوره 28 روز، ترمیم زخم در تیمارهای با آب نمک 2% و 3 % بهتر از تیمار با آب نمک 1% بود اما تنها در روز سوم، دهم و بیست و-هشتم این اختلاف معنی دار بود (p<0/05). همچنین بین تیمارهای با آب نمک 2% و 3% در کل دوره اختلاف معنی داری مشاهده نشد. تا روز 21 بین تعداد دفعات مختلف حمام آب نمک، اختلاف معنی داری مشاهده نگردید و تنها در انتهای دوره 5 بار حمام آب نمک با سایر دفعات دارای اختلاف معنی دار بود (p<0/05). به نظر می رسد حمام آب نمک 2% و3% تحت شرایط این مطالعه در روند بهبود زخم دارای تاثیر معنی داری می باشد (p<0/05).

از دی ماه 1377 تا نیمه اول خرداد ماه 1378 بر روی تعداد 460 قطعه کپور دریایی صید شده از مصب گرگان رود مطالعه سن، رشد و برخی ویژگیهای تولید مثلی انجام گرفت . نتایج حاصله نشان می دهد که میانگین طولی جنس نر 424 میلی متر و جنس ماده 467 میلی متر و همچنین میانگین وزنی جنس نر 1074 گرم و جنس ماده 1450 گرم بود. حداکثر فراوانی طولی در جنس نر 440-460 میلی متر و جنس ماده 450-460 میلی متر تعیین شد. دامنه سن ماهیان صید شده در هر دو جنس 2 تا 7 سال بود که حداکثر فراوانی نسبی سنی جنس نر 5 و 6 و جنس ماده 5، 6 و 7 ساله بودند. طول بی نهایت (l ) در جنس نر 901 میلی متر و در جنس ماده 1054 میلی متر محاسبه گردید. الگوی رشد در هر دو جنس آلومتریک تشخیص داده شد. فاکتور وضعیت و رشد لحظه ای به تفکیک جنس در سنین مختلف محاسبه گردید. در این بررسی، متوسط هم آوری مطلق کپور دریایی 185254 تخمک بدست آمد. حداکثر نمایه رسیدگی جنسی مربوط به اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت ماه بود.

در این تحقیق، سن، رشد و تولیدمثل دوگونه کفال(کفال پوزه باریک liza saliens ، کفال طلایی(liza auratus در تالاب گمیشان مورد مطالعه قرار گرفته است . بررسی فلس ، سرپوش آبششی و اتولیت نشان داد که سرپوش آبششی برای تعیین سن کفال بهترین عضو است . مقایسه متوسط طول و وزن این دو گونه نشان داد که کفال طلایی سریع الرشدتر از کفال پوزه باریک است . کفال ماهیان در بهار با افزایش دما وارد تالاب شده و در پائیز با پائین آمدن دما این تالاب را ترک کرده و وارد دریا می شوند.

بررسی روابط مورفومتریک و رسیدگی جنسی میگوی پالمون دریای خزر، صید شده از کانال گمیشان(بخش جنوبی تالاب گمیشان )در جنوب شرقی دریای خزر از دیماه 1379 لغایت شهریور 1381 انجام گرفته است.بررسیها نشان می دهد که تخم ریزی میگو در چند مرحله است.