جهت دستیابی به توسع? پایدار و همچنین حفاظت از اکوسیستم های طبیعی و تنوع زیستی آنها لازم است نقش عوامل اکولوژیکی و تأثیر آنها بر تنوع گونه های گیاهی مورد ارزیابی قرار گیرد. ارزیابی تنوع زیستی گونه های گیاهی جنگلهای ارسباران که وسیع ترین ناحیه رویشی شمالغرب کشور محسوب می شوند، مسئله حفاظت و حمایت در آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی تنوع زیستی گونه های گیاهی در سطح گروه گونه های اکولوژیک با استفاده از شاخص های غیرپارامتریک در جنگلهای ایلگنه چای و کلیبرچای منطق? ارسباران است. به همین منظور، تعداد 160 قطعه نمونه با روش تصادفی _ سیستماتیک و به مساحت 314 مترمربع پیاده گردید. گونه های درختی و درختچه ای در پلات اصلی مورد اندازه گیری قرار گرفتند. گونه، درصد تاج پوشش و تعداد پایه به عنوان معیارهای اندازه گیری پوشش گیاهی در نظر گرفته شد. جهت برداشت پوشش علفی در مرکز پلات اصلی، میکروپلاتی به ابعاد 1 مترمربع در نظر گرفته شد. گونه و درصد پوشش علفی برداشت شد. جهت اندازه گیری زادآوری گونه های چوبی، در هر قطعه نمونه اصلی، قطعات نمونه ای دایره ای شکل به ابعاد 5/12 مترمربع پیاده گردید. نهالهای شاخه زاد و دانه زاد برای هر گونه ثبت شد. برای تعیین گروه های اکولوژیک از روش های مناسب رسته بندی و طبقه بندی استفاده شد. روش های مختلف رسته بندی از قبیل: آنالیز تطبیقی(correspondence analisis) یا معدل گیری معکوس(reciprocal averaging) و تحلیل تطبیقی متعارف(canonical correspondence analysis ) وجود گروه های اکولوژیک را اثبات نمود. با استفاده از روش تحلیل دو طرفه گونه های شاخص ( tow way indicator species analysis) شش گروه اکولوژیک شامل: گروه اول، گروه palliurus spin christi mill.، گروه دوم، گروه quercus petraea، گروه سوم، گروه، centaurea aziziana، aseperula arvensis، گروه چهارم، گروه cornus mass l.، گروه پنجم، گروه taxus baccata l.، و گروه ششم، گروه fraxinus rotundifolia miller.، acer campestr متمایز گردید. جهت تعیین و برآورد تنوع زیستی گیاهی از شاخص های غیرپارامتریک((عددی)( غنای گونه ای، یکنواختی و ناهمگنی)) استفاده شد. برای بررسی ارتباط بین عوامل توپوگرافی و شاخص های تنوع زیستی از روش تحلیل چند متغیره تشخیص و رگرسیون خطی چندگانه با روش قدم به قدم استفاده شد. نتایج تحلیل نشان داد که 8/83% از قطعات نمونه به طور صحیحی کلاسه بندی شده اند. . در بررسی فلورستیک گیاهان منطقه مورد مطالعه، از مجموع 107 گونه، تعداد 26 گونه درختی و درختچه ای و 81 گونه علفی متعلق به 72 سرده (جنس) و 39 تیره(خانواده)، شناسایی گردید. با در نظر گرفتن نتایج مختلف حاصله از بخش های مختلف می توان ابزار نمود که عوامل توپوگرافی به ویژه ارتفاع ازسطح دریا و پس از آن درصد شیب-جهت و از بین شاخص های تنوع زیستی(غنای گونه ای، یکنواختی و ناهمگنی) شاخص غنای گونه ای(taxas و مارگالف) نقش موثری در تفکیک گروه های اکولوژیک داشتند. به طوری که شاخص غنای گونه ای با افزایش ارتفاع از سطح دریا و درصد شیب، نقش بسزایی در افزایش تنوع زیستی منطق? مورد مطالعه دارد. نتایج مقایسات میانگین و رگرسیون خطی چند گانه نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا و درصد شیب غنای گونه ای و تنوع افزایش می یابد. میزان شاخص های تنوع زیستی در دامنه های شمالی بیشترین مقدار و در دامنه های جنوبی کمترین مقدار را داشتند. نتایج ارتباط بین داده های زادآوری و متغیرهای محیطی نشان داد که تفاوت معنی داری در بین گروه ها از نظر شاخص های غنای گونه ای و ناهمگنی وجود دارد در حالی که شاخص-های یکنواختی تفاوت معنی داری نشان نداند.

چکیده آشکارسازی تغییرات با استفاده از داده های سنجش از دور در سال های اخیر مورد توجه بسیار محققان و پژوهش گران قرار گرفته است .این تحقیق با هدف بررسی تغییرات گستره جنگل های زاگرس با استفاده از تصاویر ماهواره ای سنجندهtm وetm+ به منظور دستیابی به میزان و موقعیت تغییرات از سال 1365 تا سال 1389 به صورت مطالعه موردی در ارتفاعات شهرستان بهبهان با مساحت 47/63628 هکتار با استفاده از روش کشف تغییرات مقایسه پس از طبقه بندی انجام گرفت. پس از بررسی تصاویر ماهواره ای از لحاظ تصحیحات رادیومتری، هندسی و اتمسفری، نمونه های تعلیمی از طبقات جنگل و غیرجنگل انتخاب و طبقه بندی به روش نظارت شده و با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال انجام گرفت. نتایج نشان داد که صحت کلی و ضریب کاپای نقشه طبقه بندی شده tm به ترتیب برابر با 86/90 درصد و 85/0 درصد و etm+ برابر با 31/95 درصد و 93/0 درصد می باشد. پس از طبقه بندی نقشه های tm و etm+ به منظور کشف تغییرات، نقشه ها با همدیگر تقابل داده شدند و نقشه تغییرات، عدم تغییرات و نرخ تغییرات بدست آمد. نتایج حاصل از تقابل دو نقشه نشان داد در طی دوره مورد مطالعه(24 سال) 23/16231 هکتار معادل 25 درصد از سطح جنگل کاسته شده است و نرخ تغییرات سالیانه جنگل برابر با 30/676 هکتار معادل 06/1 درصد بدست آمد. نتایج نشان داد که تصاویر ماهواره ای tm و etm+ قابلیت تهیه نقشه گستره جنگل را در جنگل های زاگرس دارا می باشند.

به منظور ارزیابی و مقایسه قابلیت تصاویر ماهواره های لندست7 و irs-1d در تهیه نقشه جنگل های رودخانه ای و بیشه زارهای اطراف رودخانه مارون بهبهان در استان خوزستان به ترتیب از تصاویر چندطیفی و پانکروماتیک سنجنده +etm ماهواره لندست 7 و سنجنده lissiii ماهواره irs-1d استفاده گردید. پس از بررسی کیفیت داده ها و رفع خطای رادیومتریک عمل تصحیح هندسی با 9 نقطه زمینی و rmse برابر 0/15 در جهت محور x و0/25 در جهت محور y برای تصویرetm+ و با تعداد 9 نقطه کنترل زمینی و با rmse برابر با 0/39 در جهت محور x و0/49 در جهت y زمین برای تصاویر سنجنده lissiii انجام گردید. با استفاده از تجزیه موءلفه های اصلی، تبدیل تسلدکپ، شاخص پوشش گیاهی(ndvi)و سایر باند های اصلی، مجموعه ای از باند های مناسب جهت بکارگیری در تجزیه و تحلیل رقومی فراهم شد. پس از انتخاب نمونه های تعلیمی، اقدام به طبقه بندی داده ها به روش نظارت شده و با استفاده از الگوریتم های حداکثراحتمال و فاصله ماهالانوبیس گردید و الگوریتم حداکثراحتمال جهت طبقه-بندی مناسب تر ارزیابی شد. طبقه بندی به صورت هفت و سه کلاس کاربری صورت پذیرفت. نتایج حاصل از ارزیابی صحت باندهای اصلی، باند های انتخابی و باندهای حاصل از روش ادغام به روش pansharp نشان داد که تهیه نقشه طبقه بندی جنگل های رودخانه ای مارون و تفکیک کاربری ها، با استفاده از تصاویر سنجنده های +etm و lissiii امکان پذیر است اما طبقه بندی منطقه مذکور با استفاده از باند های اصلی سنجنده +etm بهتر از باند های چند طیفی سنجنده lissiii می باشد. این امر تنها در طبقه بندی با سه کلاس کاربری حاصل از ادغام باصحت کلی98/80 و ضریب کاپای 0/84 نتیجه ای بر خلاف مطلب فوق را نشان داد.

استفاده از تکنیک های سنجش از دور و gis جهت بررسی تغییرات جنگل با توجه به تکراری بودن تصاویر ماهواره ای و قابلیت تحلیل های gis در ارائه راهکارهای مدیریتی از جایگاه ویژه ای در مطالعات امروزی برخوردار است. در این راستا از تکنیک های مذکور جهت بررسی جنگل های زاگرس، به صورت مطالعه موردی در ارتفاعات منطقه دهدز که جزو جنگل های با ارزش کشور محسوب می شوند، استفاده شد. در این تحقیق با استفاده از دو تصویر مربوط به سال های 1990 و 2013 سنجنده های tm و oli ماهواره لندست روند تغییرات سطح جنگل های منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از بررسی تصاویر به لحاظ تصحیحات هندسی و رادیومتری، نمونه های تعلیمی از طبقات جنگل و غیر جنگل انتخاب و طبقه بندی به روش نظارت شده با استفاده از الگوریتم طبقه بندی حداکثر احتمال انجام شد. بر اساس نتایج حاصل از این بررسی ها 1348.6 هکتار از سطح جنگل های منطقه در طول دوره تخریب گردیده است. سپس حساسیت تخریب جنگل نسبت به عواملی نظیر آتش سوزی ، فاصله از روستا، شیب، جهت شیب و ارتفاع از سطح دریا به عنوان پارامترهای موثر بر تخریب با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک مورد ارزیابی قرار گرفت که بیشترین حساسیت نسبت به فاصله از روستا مشاهده گردید و سایر پارامترها در رده-های بعدی قرار دارند. نتایج حاصل از مدل منجر به تهیه یک نقشه پیش بینی تخریب، جهت افزایش فعالیت های حمایتی و حفاظتی در مناطق بحرانی و پیشگیری از تخریب هر چه بیشتر جنگل گردید.

به منظور مطالعه برخی از خصوصیات اکولوژیک و جنگلشناسی گونه شیشم دراستان خوزستان ، رویشگاه طبیعی و حفاظت شده شیشم در ارتفاعات استان خوزستان به مساحت 42هکتار انتخاب گردید.