نام پژوهشگر: علی اصغر مصطفوی
سمانه سعادتمند محمدحسین ایران نژاد
کمبود منابع آب شیرین و تجدید شونده در جهان بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران مهمترین عامل محدودکننده توسعه کشاورزی می باشد. سیستم های آبیاری تحت فشار در مقایسه با روش های سطحی دارای پتانسیل مناسبی در توزیع آب و راندمان آبیاری بالا بوده و راه حلی مطمئن تری برای استفاده بهینه از منابع آب بشمار می روند. گسترش کمی این سیستم-ها بدون ارزیابی مناسب از عملکرد آنها می تواند باعث هدررفت منابع و سرمایه شود. در این تحقیق عملکرد سیستم های آبیاری قطره ای از دیدگاه میزان مصرف آب در استان یزد بعنوان یکی از کم آب ترین استان های کشور مورد ارزیابی قرار گرفت. در مجموع 16 طرح مناسب انتخاب و پارامترهای مورد نیاز اندازه گیری و جمع آوری شد. نتایج بررسی شاخص کارایی مصرف آب (wue)، در باغات پسته نشان داد که میانگین مقدار این شاخص در طرح های انتخابی 03/1 و مقادیر حداکثر و حداقل آن بترتیب 70/1 و 48/0 کیلوگرم بر متر مکعب بوده است. در حالی که مقدار wue در روش های سطحی در منطقه مطالعه در حدود 31/0 کیلوگرم بر متر مکعب برآورد شده است. بطور کلی کارایی مصرف آب پسته در روش قطره ای در طرح های انتخابی با اطمینان 99 درصد، بطور متوسط حدود 3 برابر بیشتر از روش سطحی برآورد شد. هم چنین نتایج بررسی رابطه بین آب مصرفی و عملکرد محصول در طرح های مورد مطالعه نشان داد که میزان عملکرد به ازاء مقدار آب مصرفی در طرح ها متفاوت است. علت اصلی این اختلاف در اعمال مدیریت های متفاوت زراعی و آبیاری، در سطح مزارع است.
علی اصغر مصطفوی علی اصغر سمسار یزدی
بطور کلی نتایج بررسی نشان می دهد که ابعاد کرتها ، فراوانی نسبی آب و کیفیت آن ، خصوصیات فیزیکی خاک و مدیریت کشاورزان نقش موثری درافزایش یا کاهش راندمان آبیاری داشته و به منظور ارتقا راندمان آبیاری و کارایی مصرف آب می بایست در زمینه اصلاح ابعاد کرتها و روشهای آبیاری فعلی و کاهش تلفات آب در مسیرهای انتقال و توزیع اقدام نمود.