نام پژوهشگر: علی هاشمی سجادی
علی هاشمی سجادی مهرناز شایلدی
از آنجائیکه از دست رفتن حیات پالپ دندان طی رشد و تکامل ریشه منجر به توقف روند تشکیل و تکامل آپکس میگردد اهمیت حفظ حیات پالپ دندان کاملا بدیهی میباشد. امروزه درمان دندانهای صدمه خورده بر اثر ضربه و همچنین دندانهائیکه بر اثر پوسیدگی از بین رفته اند. یک امر عادی و روزمره در دندانپزشکی محسوب می شود. در مورد دندانهائی که پالپ آنها در نتیجه ضربه و یا پوسیدگی درگیر شده و ریشه های تکامل نیافته داشته باشند نمیتوان از روشهای معمول اندودونتیک استفاده کرد زیرا در یک دندان با آپکس باز هیچگونه تنگه آپیکالی وجود ندارد که بتوان از آن بعنوان یک stop برای متراکم کردن ماده پرکردنی کانال ریشه استفاده کرد. بدون متراکم کردن ماده پر کردنی کانال ریشه، امکان ایجاد یک seal مناسب در انتهای آپکس وجود ندارد. سابقا تصور بر این بود که آپکس چنین دندانهائی پس از مرگ پالپ فرم نمیگیرد و بسته نمی شود ولی طی تحقیقات فراوان وجود پتانسیل تشکیل بافت calsific در انتهای کانال چنین دندانهائی به اثبات رسیده است. قبلا طریقه معمول درمان دندانهای فوق جراحی بود، اما امروزه از نظر بیولوژیک موارد منع بیمشاری برای استفاده از روش جراحی ذکر نموده اند. بطور کلی هدف اصلی از درمان apexification انسداد آپکس ریشه و تشکیل یک سد آپیکال برای حصول یک تنگه انتهائی است که در برابر تراکم مواد پر کننده کانال مقاومت کند. امروزه برای درمان این دندانها روشهای دیگری نیز بکار میرود که متداولترین این متدها القای سد کلسیفیک اسن که کلسیم هیدروکساید بیشترین سهم را در این متد ایفا میکند. البته این تکنیک با مشکلاتی مانند طولانی بودن زمان درمان و مراجعات متعدد، هزینه بالا و افزایش ریسک شکستگی دندان، امکان ایحاد لیکیج کرونالی در طی جلسات درمان، قابل حل بودن ماده و عددم سیل آپیکالی، همراه میباشد. یکی از متدهای درمان دندانهای با پالپ نکروزه و آپکس تکامل نیافته (آپکس باز) متراکم نمودن یک ماده biocompatible در انتهای آپکس کانال ریشه میباشد. اساس این درمان تشکیل یک apical stop است که بواسطه این stop، کانال ریشه میتواند فورا پر شود. این تکنیک one visit apexification نامیده میشود. در این تکنیک از موادی نظیر mta, dentin chips،سرامیک قابل جذب، استخوان یا عاج خشک یخ زده، تری کلسیم فسفات، هیدروکسی آپاتیت استفاده میشود. بدلیل اهمیت apical seal در درمانهای endodontic، بر آن شدیم تا توانائی seal برخی از این مواد را بطور آزمایشگاهی (in vitro) و بطریقه ریزنشت (micro leakage) توسط dye در این روش درمانی بررسی کنیم.