نام پژوهشگر: عاطفه عشق آبادی
عاطفه عشق آبادی منصور خراسانی
اولین قدم در روند درمان یک بیماری یا یک ضایعه در یک بیمار تشخیص صحیح آن ضایعه می باشد. بنابراین تشخیص صحیح، مهمترین گام در طرح ریزی درمان و عملکرد موفق یک جراح می باشد. به لحاظ موقعیت و شرایط متفاوت ضایعات، هر بیماری به وسیله یک روش تشخیصی غالب مورد تشخیص و ارزیابی قرار می گیرد. گاهی یک ضایعه مانند افت نمای بالینی مشخصی دارد که تشخیص قطعی را می توان با توجه به آن نمای بالینی مشخص نمود. گاهی یافته های ساده و معمول و رایجی نظیر تورم یا درد یا تغییر رنگ یا... در ضایعه ای دیده می شود که نمای اختصاصی هیچ ضایعه ای نیست. در این صورت باید از روشهای تشخیصی دیگر استفاده نمود. از جمله اینکه در صورتیکه ضایعه تغییر پرتوشناختی خاصی ایجاد نموده باشد. می توان به عنوان گام بعدی پس از بررسی بالینی ضایعه، از بررسی های پرتوشناختی جهت تشخیص ضایعه کمک گرفت. گاهی یافته های پرتوشناختی خاصی در بیماریهای خاصی دیده می شود که در صورت مشاهده این نماهای خاص، مسلما تشخیص در همین مرحله بررسی مسجل می گردد. ولی بیماریهای زیادی نیز وجود دارند که با وجود ایجاد علایم پرتوشناختی، نماهای مشترکی دارند. مثلا دسته ای از بیماریها، نمای لوسنت (سیاه)، دسته ای مختلط، و دسته ای نمای اپک (سفید)، دارند. لوسنسی ها به دو دسته چند حفره ای و تک حفره ای تقسیم می شوند که گروهی از بیماریها در دسته اول و گروهی در دسته دوم قرار می گیرند. بنابراین در ضایعات مجبوریم قدم به مرحله حساستر و دقیقتری از تشخیص، یعنی بررسی بافت شناختی - آسیب شناختی، بگذاریم. بررسی بافت شناختی غالبا می تواند نوع ضایعه را با توجه به رفتار بالینی ونمای پرتوشناختی ضایعه مشخص کند. بنابراین در گروهی از بیماریها می توان از یک ویژگی خاص تشخیصی که در نمای بالینی یا بافت شناختی یا پرتوشناختی وجود دارد به تشخیص قطعی رسید و در گروهی از بیماریها جمع سه گروه اطلاعات تشخیصی ما را به تشخیص نهایی خواهد رساند. از سری مطالعات بافت شناختی - آسیب شناختی دو روش را می توان نام برد. تهیه اسمیراز ضایعه (smear cytology) و یا تهیه مقطع بافتی از ضایعه و بررسی کل مجموعه بافت بوسیله biopsy، پس از بیان روشهای تشخیصی فوق، باید گفته شود که در بررسی هر بیماری انتخاب بهترین روش تشخیص هم مهم می باشد. بهترین روش تشخیص روشی است که علاوه بر وارد آوردن کمترین آسیب و زیان اقتصادی به بیمار، دارای کارایی تشخیصی معتبری هم برای جراح باشد.در این بررسی، توانایی روش (fine needle aspiration biopsy) fnab در تشخیص ژانت سل گرانولوم مرکزی (cgcg) مورد بررسی قرار می گیرد و در حاشیه هم توانایی تشخیص سایر ضایعات از طریق fnab بصورت blind- البته نه بصورت جامع و کامل و دسته بندی شده- مورد بررسی قرار خواهد گرفت.