مقدمه: یکی از وظایف عمده پرستاران بخش¬های ویژه تامین بهداشت دهان بیماران می¬باشد. بیماران اینتوبه¬ی بستری در بخش¬ ویژه قادر به مراقبت از دهان خود نمی¬باشند و به سرعت در معرض خطر کلونیزاسیون میکروبی و تشکیل پلاک دندانی قرار می¬گیرند. تشکیل پلاک دندانی می تواند منجر به بیماری¬های سیستمیک نظیر پنومونی و التهاب لثه گردد. هدف: این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر دهانشویه حاوی عصاره ترکیبی چوب مسواک/آلوئه ورا و دهانشویه کلرهگزیدین بر شاخص پلاک و لثه در بیماران دارای لوله تراشه انجام شد. روش کار:این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی است که بر روی 76 بیمار اینتوبه بستری در بخش¬ ویژه انجام گرفت. مراقبت و شستشوی دهان در بیماران گروه مداخله با استفاده از دهانشویه ترکیببی چوب مسواک/آلوئه ورا، و در بیماران گروه کنترل با کلرهگزیدین انجام گرفت به نحوی کهشستشو و مراقبت از دهان در هر دو گروه به یک صورت انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات (بدو ورود به مطالعه و 4 روز بعد) از ابزارشاخص پلاک دندانی اولری و شاخص لثه لو و سیلنس استفاده شد. نتایج:نتایج طرح پیش رو نشان داد استفاده از دهانشویه کلرهگزیدین در گروه کنترل و عصاره ترکیبی گیاهی در گروه مداخله در کنار استفاده از روش¬های مکانیکی هر دو سبب کاهش معنادار شاخص پلاک و لثه در نمونه¬ها می¬گردد (000/0>p). البته این کاهش در گروه مداخله (دهانشویه ترکیببی چوب مسواک/آلوئه ورا) نسبت به گروه کنترل چشمگیرتر و این اختلاف از لحاظ آماری نیز معنادار بود (000/0>p). نتیجه¬گیری: نتایج مطالعه ضمن تایید اثر بخشی دهانشویه¬ی کلرهگزیدین بر شاخص پلاک و لثه، عصاره ترکیبی چوب مسواک/آلوئه ورا را به عنوان دهانشویه¬ی جدید معرفی و اثر غالب آن بر بهبود پلاک و التهاب لثه را نسبت به دهانشویه¬ی معمول کلرهگزیدین نشان داد. کلید واژه: دهانشویه، کلرهگزیدین، چوب مسواک/آلوئه ورا، بخش مراقبت¬های ویژه.

چکیده ندارد.