نام پژوهشگر: ضیا موسوی
ضیا موسوی عباس سعیدی
بررسی سیما کالبدی - فضایی منطقه نشان میدهد که سیمای کالبدی سکونتگاههای روستایی منطقه تحت شرایط طبیعی، اجتماعی و اقتصادی بوده و نقش عوامل طبیعی در تیپ روستاها بارزتر از سایر عوامل بوده است. بر اساس این تاثیرپذیری تیپ روستاهای منطقه شامل روستاهای متمرکز (52 درصد) و بقیه روستاهای خطی و انتقالی است. واحدهای مسکونی روستایی در منطقه عمدتا از واحدهای با مصالح کم دوام و بی دوام ساخته شده و همین امر آسیب پذیری آنان را در برابر بلایای طبیعی زیاد نموده است، از طرفی بین تعداد واحدهای مسکونی روستایی و خانوارهای ساکن در نقاط روستایی نوعی نابرابری مشهود است به گونه ای که با توجه به روند رشد جمعیت در منطقه تا پایان سال 1385 می بایست در حدود 1700 واحد مسکونی در نقاط روستایی احداث گردد تا بین واحدهای مسکونی و تعداد خانوارهای ساکن در نقاط روستایی تعادل برقرار گردد.شیوه معماری واحدهای مسکونی بسیار قدیمی و همین امر تا حدود زیادی مشکلاتی را از جهت عبور و مروز در داخل روستاها بوجود آورده است و همچنین خدمات و امکانات ضروری به گونه ای نامتعادل توزیع گردیده است، از این جهت تعدادی از آبادیهای کم جمعیت نسبت به آبادیهای پرجمعیت از خدمات و امکانات بیشتری برخوردار می باشند علاوه بر این، در برخورداری آبادیها از خدمات نارساییهایی مشهود است که این نارساییها عمدتا مربوط به تسهیلات بهداشتی - درمانی و آموزشی است.از جهت ساختار فضایی منطقه می توان گفت که عناصر فضاساز در محدوده مورد مطالعه شامل عناصر طبیعی و عناصر انسان ساخت است، در این میان نقش عناصر طبیعی (توپوگرافی و شبکه هیدروگرافی) در توزیع سکونت گزینی روستاها نقش برجسته ای دارد و همین امر منجر به نوعی نابرابری و گستگی فضایی شده است، تقسیمات اداری - سیاسی سال 1370 که منجر به جدایی تعدادی از آبادیها از پیکره بخش گردید این نابسامانی را تشدید نموده است.در مجموع با توجه به یافته ها و مطالب مطروحه می توان گفت که منطقه مورد مطالعه بعنوان بخش کوچکی از فضای کلان کشور مبین شرایط نه چندان مطلوب اقتصادی، اجتماعی و فضای حاکم بر روستاها است. در یک جمعبندی کلی مشکلات عمده و اساسی مربوط به سکونتگاههای روستایی منطقه به شرح زیر است:الف) گسیختگی فضایی سکونتگاههاب) کمبود خدمات و امکانات زیربنایی، بهداشتی، رفاهی و آموزشی.ج) کمی جمعیت نقاط روستایید) کمی تعداد سکونتگاههای روستایی با توجه به وسعت منطقهبا توجه به مشکلات مطرح شده در راستای اصلاح ساختار فضایی منطقه و به منظور بهینه سازی استقرار فضایی نقاط روستایی منطقه راهبردیهای زیر مورد نظر قرار گرفت و سپس راهکارهای عملی به منظور دستیابی به اهداف مورد نظر بیان گردید.1- طرح تقویت نقش و عملکرد هر یک از سکونتگاهها متناسب با موقعیت آن واحد در شبکه پیشنهادی (چگونگی این راهبرد در فصل 6 بطور مشروح بیان گردید).2- اصلا تقسیمات اداری - سیاسی منطقه.