نام پژوهشگر: علی دستوری
علی دستوری محمود کلباسی
در تحقیق حاضر امکان استفاده از سه محصول جنبی صنایع آهن و فولاد به عنوان کود آهن در یک خاک آهکی در مزرعه لورک مورد بررسی قرار گرفت. مواد مذکور شامل پودر اکسد آهن ضایعاتی ، گرد و غبار یا لجن کنورتور و سرباره کنورتور بود . عناصر سنگین آلوده کننده نظیر کروم و سرب در این ترکیبات بسیار کم بود و مقادیر هرچند اندک از عناصر غذایی دیگر هم در این ترکیبات موجود است. تیمارها در این آزمایش شامل سطوح 0/5 , 1 , 2 درصد از پودر اکسید آهن ، لجن کنورتور و سرباره به صورت مخلوط با خاک در عمق کشت شاهد و سکوسترین آهن 138 به میزان 5 میلی گرم در کیلو گرم خاک بود. از گیاه ذرت سینگل کراس 704 بعنوان گیاه محک استفاده گردید. ph خاک و آهن قابل جذب خاک ، با مصرف پودر اکسید آهن تفاوت معنی داری را نسبت به شاهد پس از برداشت نشان نداد. به نظر می رسد اضافه کردن این ترکیب به خاک ابتدا بعلت ph پائینی که دارد سبب کاهش ph خاک و افزایش حلالیت ترکیبات آهن می گردد و به مرور بعلت قدرت بافری بالای خاک ، ph به حالت اولیه خود بر می گردد و از حلالیت ترکیبات آهن کاسته می شود. مصرف این ترکیب باعث افزایش مس قابل جذب و فسفر محلول خاک گردید. با مصرف 2 درصد پودر اکسید آهن عملکرد وزن حشک گیاه نسبت به شاهد سکوسترین آهن افزایش معنی داری پیدا کرد. همچنین جذب آهن و سایر عناصر غذایی در گیاه متناسب با افزایش مصرف پودر اکسید آهن تا سطح 2 درصد افزایش یافت. لجن کنورتور تفاوتی را در ph خاک پس از برداشت نسبت به شاهد ایجاد نکرد که احتمالا بدلیل قدرت بافی خاک می باشد. همچنین افزایش آهن قابل جذب خاک در تیمارهای 1 و 2 درصد لجن کنورتورنسبت به شاهد مشاهده گردید که میزان بالای اکسید های آهن دو ظرفیتی در این ترکیب می تواند دلیل این پدیده باشد. مصرف لجن کنورتور باعث افزایش غلظت آهن در گیاه گردید هرچند تفاوت معنی داری با شاهد نداشت. همچنین مصرف این ترکیب باعث افزایش عملکرد وزن خشک ، جذب آهن و سایر عناصر غذایی در گیاه شد. مصرف سکوسترین آهن باعث افزایش عملکرد جذب عناصر غذایی و رفع کلروز آهن گردید. کلیه سطوح پودر اکسید آهن ، لجن کنورتور و سطح 5/0 درصد سرباره باعث رفع کلروز گیاه گردید.