جغرافی نویسان مسلمان، فارس را به پنج کوره (استان) تقسیم نموده و در این میان کوره قباد به مرکزیت شهر ارجان را مهمترین آنها به حساب آورده اند. این کوره که در دوره اسلامی به ولایت ارجان معروف گردید. قسمتهایی از خوزستان (بهبهان و بعضی نواحی رامهرمز و هندیجان) بوشهر (گناوه و دیلم) و تمامی کهگیلویه وبویراحمد امروزی را شامل می شده است. ولایت یاد شده به لحاظ برخورداری از موقعیت ممتاز مانند قرار گرفتن در شبکه راههای کاروانی و دریائی جنوب ایران و استعدادهای فراوان در امر کشاورزی و صنعت نقش عمده ای در تجارت جنوب ایران به عهده داشته است. این نقش در اواخر دوره ساسانی و همچنین در دوره حکومت آل بویه بسیار برجسته و نمایان بوده اما در دوره سلاجقه تا حمله مغول که زوال قطعی ارجان می باشد دچار افول گردیده است. در شکوفایی و زوال تجاری این ولایت عوامل متعددی دخالت داشته که متاسفانه مورد نظر مورخین و پژوهشگران متقدم و متاخر واقع نگردیده است. شناسایی و تعیین جایگاه ارزشی این عوامل و تبیین تاثیرات آنان بر یکدیگر از اهداف اصلی این رساله به شمار می رود که پرداختن به آن ضمن روشن ساختن گوشه ای از زندگی اجتماعی مردم منطقه در تدوین تاریخ تجاری ایران نیز می تواند موثر واقع شود.برای رسیدن به اهداف مورد نظر رساله به روش میدانی - کتابخانه ای درشش فصل تنظیم شده است. براین اساس سعی شده ضمن استفاده از منابع مکتوب موجود از آثار و شواهد مادی منطقه مانند کاروانسراها - پل ها و قلعه ها و... نیز استفاده شود. شناسایی عوامل متعددی همچون استعدادهای کشاورزی و صنعتی در کنار تشریح موقعیت ارتباطی ممتاز ولایت از جان، تاثیر فعالیت نیروهای گریز از مرکز مانند خوارج، زنگیان قرامطه، اسماعیلیه و زموم، ثبات سیاسی و یکپارچگی قلمرو دولتها و در نهایت تاثیرات تحولات سیاسی فرامنطقه ای در شکوفایی و افول تجاری ارجان و ایجاد ارتباط منطقی بین این عوامل همچنین کشف و شناسایی شماری از آثار و شواهد مادی منطقه مانند قلعه ها و آب انبارها و... از یافته ها و دست آوردهای مهم این رساله به شمار می رود.