در این تحقیق به لحاظ تناسب رشته تحصیلی و برای بررسی اینکه چه قوائی در کشور جمهوری اسلامی ایران حاکمیت دارند و وظایف و اختیارات هر یک کدام است ابتدا موضوع تفکیک قوا البته به طور اختصار به عنوان کلیات تحقیق مورد بررسی قرار داده ایم. برای اینکه تشکیلات قضائی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در کشور حاکم بوده اند را بشناسیم، در فصل اول این تشکیلات را با تفصیل بیشتری مورد برسی قرار داده و بنابر ضرورت تاثیری که بر حقوق افراد داشته اند را متذکر شده ایم در ابتدای این فصل به نقش محوری قاضی در اجرای عدالت اشاره شده است. در فصل دوم حقوق افراد درمقابل تشکیلات قضائی را مورد بررسی قرار داده و از آنجا که تحلیل و بررسی هر یک از حقوق افراد به طرو تفصیل مستلزم تحقیق جداگانه ای است، اولا به طور اختصار بیان شده است. ثانیا از باب مثل ((مشت نمونه خروار است)) فقط به دو حق از حقوق اساسی افراد در مقابل تشکیلات قضائی یعنی حق دادخواهی و دفاع و بعضی تضمیناتی که در قانون اساسی و قوانین عادی برای رعایت این حقوق پیش بینی شده است پرداخته ایم.