تاکنون روشهای پرعیارسازی مختلفی، از قبیل روشهای ثقلی و در مواردی فلوتاسیون و هیدرومتالورژی و سایر روشهای فیزیکی و حرارتی برای فرآوری کانسنگهای منگنز در جهان استفاده شده اند اما بدلیل تنوع کانسارها و نیز رفتار متفاوت کانیهای مختلف منگنز، همزمان با کاهش عیار ذخایر موجود، بکارگیری روشهای فرآوری پیچیده تر بخصوص برای بخشهای کم عیار اجتناب ناپذیر بوده و از ترکیب سایر روشهای فرآوری بدین منظور استفاده می شود. معدن منگنز و نارج قم با ذخیره ای بالغ بر 7/5 میلیون تن، بزرگترین معدن منگنز ایران از نظر ذخیره می باشد. جهت دستیابی به کنسانتره مورد نیاز صنایع مختلف از این معدن، بخش قابل توجهی از ذخیره مذکور به عملیات پرعیارسازی نیاز دارد. تحقیق حاضر با اهداف امکان سنجی پرعیارسازی بخش کم عیار کانسنگ منگنز و نارج، ارائه و بررسی نتایج حاصل از روشهای مختلف پرعیارسازی و در نهایت معرفی راهکار مناسب برای استفاده از این بخش ذخیره به انجام رسیده است. برای دسترسی به این اهداف، پس از مطالعات کانی شناسی، درجه آزادی، آنالیز شیمیایی و رفتار خردایش نمونه متوسط با عیار منگنز 18/15% ، آزمایشهای پرعیار سازی به روشهای ثقلی (مایعات سنگین، جیگ، میزلرزان، اسپیرال) جدایش های مغناطیسی، الکترواستاتیکی و فلوتاسیون با استفاده از 5/0 تن از این نمونه انجام شد و در پایان ضمن مقایسه نتایج حاصل از روشهای مختلف، نمای جریان مناسب برای این فرآیند ارائه گردید. اندیس کار نمونه متوسط طبق آزمایش استاندارد باند و با استفاده از آسیای گلوله ای طی دو آزمایش تعیین گردید. آزمایشهای خردایش نیز با استفاده از آسیاهای گلوله ای و میله ای آزمایشگاهی به دو روش خشک و تر و در زمانهای ماند مختلف انجام شد و پس از مقایسه نتایج بدست آمده، روش آسیاکردن مناسب انتخاب گردید. بر مبنای نتایج بدست آمده، استفاده از جیگ در سه محدوده ابعادی 75/4+ 7/12 - ، 35/3+75/4- و 2+35/3 - میلی متر و با استفاده از میزلرزان در محدوده های 600 + 2000- و 250+ 600- میکرون همراه با روشهای جدایش مغناطیسی خشک، دسترسی به کنسانتره های منگنز مورد نیاز صنایع مختلف را با مقادیر بازیابی قابل قبول فراهم نموده است. نتایج آزمایشهای پرعیارسازی بااستفاده از اسپیرال و جدایش الکترواستاتیکی، در مقایسه با سایر روشها قابل قبول نبوده و این روشها در نمای جریان پیشنهاد شده قرار ندارند. با استفاده از ترکیب روشهای فلوتاسیون مستقیم جدایش مغناطیسی تر از مواد محدوده 150 - میکرون با کیفیت 36/8% = ‏‎mn‎‏ ، ‏‎sio2=34/11%‎‏ و ‏‎fe2o3=23/05%‎‏ ، نیز محصولی با 78/26 درصد منگنز، 64/11 درصد سیلیس و 37/20 درصد اکسید آهن و بازیابی حدود 56 درصد بدست آمده است.