نام پژوهشگر: فرزانه فیاض
فرزانه فیاض منوچهر خردنام
خشکی یکی از عوامل اصلی محدود کننده تولید در مناطق خشک و نیمه خشک است. این پژوهش به منظور ارزیابی اثرات تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد و اجزای آن در ارقام مختلف گندم که دارای حساسیت های متفاوتی نسبت به شرایط خشکی بودند، انجام شد. آزمایش در سال 1377-78 در مناطق باجگاه و کوشکک، دو ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با یازده رقم و سه تکرار در هر منطقه صورت گرفت. صفات فیزیولوژیک که شامل پتانسیل آب برگ، پتانسیل اسمزی و میزان از دست رفتن اب از برگ قطع شده بودند در طی سه مرحله مختلف رشدی (ساقه رفتن، غلاف رفتن و گلدهی) اندازه گیری شدند. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری mstat-c تجزیه، و از آزمون چند دامنه دانکن در سطح 5 درصد برای مقایسه میانگین ها استفاده شد.نتایج بدست آمده نشان دادند که ارقام از نظر صفات فیزیولوژیک مورد مطالعه نسبت به تن خشکی از لحاظ آماری تفاوت معنی دار داشتند. با افزایش شدت تنش خشکی، وراثت پذیری عمومی صفات مذکور افزایش یافت و عملکرد و اجزای آن تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفتند. تنش خشکی باعث کاهش وراثت پذیری عمکرد دانه و تعداد دانه در سنبله شد اما وزن هزار دانه، طول سنبله و ارتفاع بوته بیشترین وراثت پذیری را نشان دادند. بررسی ارقام مورد مطالعه در شرایط تنش خشکی متفاوت در دو منطقه نشان داد که ارقام بک کراس روشن و روشن از نظر عملکرد، پایداری بالاتری را نسبت به سایر ارقام دارا می باشند.