نام پژوهشگر: پرستو نیکوییان
پرستو نیکوییان شهرام امینی
تمام مکاتب پزشکی و دندانپزشکی جهان همواره پیشگیری و بهداشت را به درمان ارجحیت داده اند لذا تحقیقات بر پایه بهداشت دهان و دندانها مبنای صحیحی را برای پیش بینی وضعیت کنونی بهداشت دهان یک جمعیت و نیازهای آتی آن ارائه می کند؛ لذا اینگونه مطالعات در شهر زاهدان نیز می تواند گامی در راستای تدوین یک برنامه اصولی باشد. این تحقیق یک نوع مطالعه توصیفی بوده که بصورت مقطعی انجام شده است. جامعه مورد بررسی در این مطالعه 336 نفر از دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی در شهرستان زاهدان بودند و جمع آوری اطلاعات بصورت مرحله ای صورت گرفته است. با توجه به وجود دو ناحیه آموزش و پرورش در سطح شهر زاهدان تعداد مدارس منتخب 12 مدرسه وتعداد نمونه های تعلق گرفته به هر مدرسه 28 نفر بوده است همچنین با توجه به وجود 5 پایه تحصیلی در مدارس ابتدایی، از پایه اول تا سوم هر یک 5 دانش آموز و از پایه چهارم و پنجم به ترتیب 6 و 7 دانش آموز به طور کاملا تصادفی انتخاب شدند و مورد معاینه و بررسی قرار گرفتند. میانگین شاخص dmf بدست آمده در این مطالعه 38/3 بود که با میزان این شاخص در نتایج بدست آمده در نواحی جنوبی و مرکزی کشور در سالهای 1338 تا 1368، توسط پیتر لئوس تطابق دارد. همچنین با نتایجی که در سال 1371 در کرمان توسط مفیدی به دست آمده و با نتایج حاصله از تحقیق صفوی در سال 1377 در کرج مطابقت دارد. که به نظر می رسد نواحی مورد بررسی فوق از لحاظ جغرافیایی شرایط مشابهی داشته اند. نکته دیگری که قابل توجه می باشد کم شدن میزان شاخص فوق در مطالعه اخیر در گروههای سنی از 6 تا 12 سال می باشد که می تواند به بالا رفتن سطح آگاهی افراد با افزایش سن مربوط باشد همچنین با افزایش سن در افراد مورد مطالعه دوران mixed dentition پشت سر گذاشته شده و با افتادن دندانهای شیری، دندانهای دائمی که تازه رویش می یابند هنوز دچار پوسیدگی نشده اند. همچنین شاخص ohi-s بدست آمده طبقی یافته های حاصل 92/0 با انحراف معیار 27/0 بوده است که طبق تعریف بهداشت ((خوب)) تلقی می گردد. همچنین 93/0 افراد مورد بررسی در مطالعه اخیر بهداشت دهانی خوب و 7% افراد بهداشت دهانی متوسط داشتند و بهداشت دهانی ((بد)) در جامعه فوق مشاهده نشد. میانگین ohi-s و dmft بر هر گروه سنی به تفکیک محاسبه شد؛ در همه گروههای سنی بهداشت دهان خوب بود و میزان dmft در 6 ساله ها 5/3 در 7 ساله ها 7/3، در 8 ساله ها 4، در 9 ساله ها 2/3، در 10 ساله ها 6/2، در 11 ساله ها 3 و در 12 ساله ها این مقدار 4/3 بود. 8/90% افراد روزانه دندانهای خود را مسواک می زدند که با نتایج بدست آمده در سال 1376 در کرمانشاه مطابقت دارد. همچنین درصد افرادی که یکبار در روز مسواک می زدند 16% بود که با نتایج حاصل از تحقیق در همین زمینه در سال 1376 در زاهدان تطابق دارد. درصد بسیار کمی از افراد (9/8%) از نخ دندان استفاده می کردند و درصد بسیاری کمی (1/10%) نیز بصورت دوره ای به دندانپزشک مراجعه می نمودند. همچنین به دلیل اینکه در شهرستان زاهدان جمعیتها در سطح شهر از لحاظ فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بطور پراکنده می باشند لذا تفاوت معنی داری از لحاظ آماری بین دو ناحیه آموزش و پرورش و وضعیت بهداشت دهان و dmft ملاحظه نگردید.