نام پژوهشگر: مینوش مقیمی
مینوش مقیمی علی شهریاری احمدی
تا دهه 70 میلادی پیش آگهی بیماران مبتلا به آنمی آپلاستیک شدید حتی از لوسمی حاد نیز بدتر بود و غالب این بیماران بقا طولانی نداشتند. با عملی شدن پیوند استخوان این درمان درمان انتخابی آنمی آپلاستیک شدید تلقی میشود. (البته با وجود دهنده مناسب پیوند و سن کمتر از چهل سال) با نتایج درمانی خوب و گاها عالی atg و سیکلوسپورین در حال حاضر در سنین 20 تا 40 سال شاید درمان آنمی پلاستیک شدید با داروهای ایمونوساپرسیو بسیار عملی تر از پیوند مغز استخوان می باشد حتی با وجود دهنده مناسب برای پیوند. روش مطالعه: از فروردین 1377 طرح درمان آنمی آپلاستیک شدید با atg، سیکلوسپورین، دانازول و پردنیزولون در سرویس خون و آنکولوژی بیمارستان طالقانی کرمانشاه به اجرا گذاشته شد و تمام بیماران جدید با وضعیت عملکردی خوب و سن 13 تا 55 سال کاندید این درمان شدند، دوز و مدت درمان در مورد هر دارو به شرح زیر می باشد: atg 20 میلیگرم به ازا هر کیلوگرم روزانه، 5 روز پیاپیسیکلوسپورین 6 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه، 12 تا 18 ماه (تعدیل دوز با توجه به سطح کراتینین بیماران دانازول 10 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه، 6 ماه. پردنیزولون 1 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه، (بمدت 14 روز بیشتر با هدف جلوگیری ازعوارض atg)بررسی چگونگی پاسخ به درمان براساس میزان و چگونگی افزایش شمارش پلاکت و نوتروفیل خون محیطی و هموگلوبین صورت گرفت و براساس نحوه این افزایش پاسخ به سه دسته درجه بندی شده که شامل: اندک (شمارش پلاکت بالای 20000، نوتروفیل بالای 500، هموگلوبین بالای 7)متوسط (شمارش پلاکت بالای 50000، نوتروفیل بالای 1000، هموگلوبین بالای 5/8)خوب (شمارش پلاکت بالای 100000، نوتروفیل بالای 1500، هموگلوبین بالای 10)یافته ها: پانزده بیمار تحت درمان با رژیم فوق قرار گرفته اند (9 مرد، 6 زن، سن متوسط 27 سال). متاسفانه یک نفر از بیماران در اثر خونریزی مغزی ناشی از ترومبوسیتوپنی در بخش فوت کرد ولی بقیه بیماران درمان را تحمل و بدون عارضه ترخیص شدند در سه بیمار پاسخ درمانی کامل بود، یک مورد پاسخ خوب، 6 مورد پاسخ درمانی متوسط داشتند. سه نفر از بیماران جهت پیگیری مراجعه ننموده اند و در مورد پانزدهم فرصت کافی از نظر پیگیری جهت بررسی نتایج درمان در این مطالعه وجود نداشته است. یک سری از عوارض بصورت زودرس در طی دو هفته اول درمان ایجاد شده که در چهارده بیمار مورد بررسی قرار گرفته است. از بین این عوارض شایع ترین آن ترومبوسیتوپنی بوده که درصد بیماران ایجاد شده و دومین عارضه شایع لکوپنی بود. و نیمی از بیماران دچار افزایش فشار خون شدند. از واکنش های دیگر آرترالژی و افزایش حساسیت به atg بوده است که درصد کمی از بیماران ایجاد شده است. در کل این عوارض مشکل عمده ای برای بیماران ایجاد نکرده است. دسته دیگر عوارضی بوده که در طی پیگیری بیماران در مدت دو سال ایجاد شده که شایع ترین آنها اختلال کار کبد بصورت افزایش ترانس آمینازهای، ایکتر و یا افزایش آلکالن فسفاتاز بوده که در 66% بیماران دیده شده که با تعدیل دوز دانا زول مشکل برطرف شده است. عوارض دیگر بعلت مصرف سیکلوسپورین، بصورت ترمور، هیرسوتیسم و هیپرتروفی لثه بوده که آنها نیز با کاهش دوز دارو برطرف شده اند. نتیجه: هر چند تعداد بیماران از نظر آماری اندک است ولی حصول پاسخ در تمام بیماران (بجز یک مورد مرگ زودرس در اثر عارضه بیماری) چنین می نماید که روش درمانی فوق روشی موفق در درمان آنمی آپلاستیک شدید خواهد بود.