نام پژوهشگر: نرگس شامحمدی

بررسی تاثیر برنامه های تلویزیونی‏‎‎‏، خاص نوجوانان؛ بر روی ارزشهای دینی آنان
پایان نامه 0 1379
  نرگس شامحمدی   یعقوب موسوی

در این تحقیق ما به بررسی ارزشهای دینی (در سه بعد اخلاق، عقاید و احکام) انتقال یافته از طریق برنامه های تلویزیونی ؛برنامه نیم رخ که خاص نوجوانان؛ می باشد پرداخته ایم. انتقال ارزشی از طریق برنامه های تلویزیونی، همانند بسیاری از مسائل دیگر تحت تاثیر عوامل مختلفی می باشد که ما در اینجا به بررسی این عوامل و نقشی را که در انتقال ارزشها ایفا می کنند، پرداختیم. از میان این عوامل می توان به خصوصیات منبع پیام، خصوصیات پیام و خصوصیات مخاطبین اشاره کرد. هدف از این بررسی آن بوده که معلوم شود تلویزیون بعنوان یکی از مهمترین وسایل ارتباط جمعی چه نقشی را در انتقال ارزشها داشته و چقدر توانسته است از طریق این برنامه خاص تولیدی خود ؛برنامه نیم رخ؛ مخاطبین خود را تحت تاثیر قرار دهد. جهت بررسی موضوع مورد نظر در شهر تهران، با 300 نوجوان (این مقدار از حجم نمونه بر اساس فرمول کوکوان انتخاب شده است) دختر و پسر که در قطع متوسطه به تحصیل مشغول بودند مصاحبه شده و پرسشنامهای به اجرا گذاشته شد. مناطق مورد نظر از پنج منطقه از مناطق شمال، جنوب، شرق و غرب و مرکز شهر تهران بوده و از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است.) پرسشنامه حاوی هفتاد و دو سوال بسته و باز برای سنجش متغیرهای مستقل و وابسته بود که در قالب طیف مجموع نمرات مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع می توان گفت از میان متغیرهایی که مورد بررسی قرار گرفت نوجوانانی که برنامه نیمرخ را تماشا کرده بودند، پایبندی دینی شان خیلی بیشتر از کسانی بود که این برنامه را ندیده بودند. همچینین کسانی که اعتبار منبع پیام را مثبت ارزیابی کرده بودن، ارزشهای دینی بیشتری را از طریق این برنامه کسب کرده اند. در روباط بین بعضی از متغیرهای مستقل با پایبندی دینی از طریق برنامه نیم رخ می توان به روابط زیر اشاره کرد. گروه مرجع مخاطب، پایگاه اجتماعی و اقتصادی مخاطب، مدت تماشای برنامه نیم رخ جز متغیرهایی بودند رابطه معنی داری را با پایبندی دینی از طریق نیمرخ نشان دادند. بدین معنا که هرچه گروه مرجع مخاطب داخلی تر بوده پایبندی دینی آنها قوی تر بوده است و همینطور هر چه پایگاه اقتصادی و اجتماعی مخاطب جز طبقات مرفه جامعه بوده است پایبندی دینی مخاطبین ضعیفتر بوده و همچین مدت تماشای برنامه نیمرخ رابطه خیلی خیلی زیاد و معنی داری را با پایبندی دینی نشان داده است. در پایان به نظر می رسد که اگر مسئولین سیما، بتوانند به تولید برنامه هایی بپردازند که گروه مرجع مخاطبین را به سمت داخل هدایت کنند و الگوهایی را به نوجوانان معرفی می کنند که در جهت اصلاح اخلاف و رفتار آنان موثر باشند، توانسته است به رسالت عظیم خود در عصری که ارزشها و کرامتهای انسانی رو به افول گذارده است، عمل کرده و به عنوان وسیله ای در جهت تقویت و تثبیت آنها عمل کند.