نام پژوهشگر: حبیب سرافراز اردکانی
حبیب سرافراز اردکانی محمدجواد صفار
افراد با انعقاد عقود و پیمان ها به یکدیگر پیوند می خورند. یکی از مهم ترین عقود اجتماعی عقد نکاح که بر اساس آن زوج با یکدیگر پیمان زناشوئی می بندند. مطابق قانون با انعقاد این پیمان مقدس هر یک از زوجین وظایفی را به عهده می گیرد که باید در ایفا آن تمام توان خویش را مبذول دارند.در اکثر عقود این امکان وجود دارد که یکی از طرفین از انجام وظایفی که قانونا به عهده گرفته سرباز زند که عقد نکاح نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد.همانطور که گفتیم عقد نکاح دو طرف دارد که یکی از آنها زوج و دیگری زوجه است حال این امکان وجود دارد که زوج یا زوجه از انجام وظایفی که قانونا برعهده دارد سرباز زند.در این رساله سعی بر ان است که اولا وظایفی را که زوج و زوجه قانونا موظف به انجام دادن آن هستند را معرفی نمائیم ثانیا سعی بر شناساندن ضمانت اجراهائی است که در صورت امتناع هر یک از زوجین از انجام وظایف قانونی خویش در معرفی آن قرار می گیرند.برای شناخت وظایف زوجین و ضمانت اجراهای امتناع از انجام آن در درجه اول باید به قانون مراجعه کرد. نظر به آنکه موضوع این تحقیق از مباحث حقوق خانواده است لذال منبع اصلی ما قانون مدنی و قانون حمایت خانواده است.اگرچه مقنن ایران در قانون مدنی موادی را به شناساندن وظایف زوجین و ضمانت اجراهای امتناع از انجام آن اختصاص داده معذلک آنطور که شایسته شان قانونگذاری بوده از عهده این مهم برنیامده و قوانین دیگر اعم از قانون حمایت خانواده و قوانین جزایی نتوانسته اند این نقیصه را جبران نمایند.شایسته بود مقنن ایران که در تدوین مواد قانونی از فقه الهام گرفته این اقتباس خود را کامل می نمود تا نقیصه ها فعلی تا این حد بوجود نیاید.با توجه به این مطلب و با توجه به اصل 167 قانون اساسی و ماده 2 قانون مدنی که اشعار می دارند در موارد نقص یا اجمال یا ابهام قوانین باید به منابع فقهی و فتاوی معتبر مراجعه کرد در موضع بحث سعی بر آن شده است که در موارد اجمال، ابهام و نقص به کتب فقهی و رویه قضائی مراجعه شود لذا در کلیه مباحث سعی بر آن شده که موضوع از دیدگاه فقهی هم مطرح گردد.