نام پژوهشگر: منصور خشتی
منصور خشتی مهیار اردشیری
اغلب طرحهای جامع در کشورهای درحال توسعه ، در مرحله اجرا قادر به دستیابی به ضوابط پیشنهادی خود نمی باشند. شکست این طرحها یا بدلیل جاه طلبانه بودن این ضوابط است و یا بواسطه اینکه این ضوابط بر پایه عدم شناخت کافی و بی توجهی به واقعیت های محلی تهیه می شوند. طرح جامع شیراز که ابتدا در سال 1346 توسط دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه شیراز تهیه شد و سپس در سال 1368 توسط نقش جهان پارس ( یکی از مهندسان مشاور شهرساز) مورد بازنگری قرار گرفت، یکی از این طرحها می باشد. طرح جامع شیراز و بدنبال آن طرح تفصیلی ، تراکمهایی را برای کنترل ساخت و سازهای آینده شهر پیشنهاد نموده اند . لیکن علی رغم پایان یافتن دوره طرح ، دراغلب مناطق شهر این تراکمها تحقق نیافته است .یکی از این مناطق منطقه 2 در بخش جنوبی شهر می باشد. دراین تحقیق یکی از نواحی منطقه 2 ( ناحیه 3 که به شیخ علی چوپان معروف است ) به عنوان نمونه موردی انتخاب گردیده تا علت عدم تحقق اهداف طرح مورد بررسی قرار گیرد و در ضمن نشان دهد که تراکمهای شهری چگونه بایستی تعیین گردند. بر پایه این ایده که شرایط اقتصادی اجتماعی جامعه مهمترین عامل در تصمیم گیری افراد برای ساخت و ساز می باشد، این تحقیق توجه خود را معطوف مطالعه این عوامل در ناحیه منتخب نموده تا ارتباط متقابل میان شرایط اقتصادی اجتماعی ساکنین و ضوابط و مقررات شهرسازی را مورد مطالعه قرار دهد. در این تحقیق از روش مطالعه میدانی بوسیله تکمیل پرسشنامه و بررسی های محلی و همچنین روش مطالعه اسنادی بهره گرفته شده تا ویژگیهای اقتصادی اجتماعی ساکنین و برنامه آنها برای بازسازی واحد مسکونی خود مورد مطالعه قرار گیرد و همچنین نحوه استفاده از زمین و تراکمهای پیشنهادی نیز تعیین گردند. اطلاعات جمع آوری شده توسط نرم افزارهای spss وexcel مورد پردازش قرار گرفته است ، نقشه کاربری زمین نیز در برنامه autocadبروز شده است. نتایج حاصله از این مطالعه نشان می دهد که نه تنها تراکمهای پیشنهادی مناسب و در ارتباط با ویژگیهای اقتصادی اجتماعی ساکنین نمی باشد بلکه این مطالعه کمک نمود تا ضوابط شهرسازی ناحیه اصلاح و نقشه جدیدی برای کاربری اراضی ناحیه تهیه گردد.