انسان موجودی است دارای ابعاد گوناگون که عقل و احساس از مهمترین ابعاد وجودی او محسوب می شوند. عقل حقیقی اندیشه ای است که خاصیت آن بازدارندگی از بدیها و راهنمایی به سوی خوبیهاست و همسوی با فطرت و وجدان انسان کار می کند و عشق (محبت الهی) نماد برترین رابطه عاطفی و احساسی انسان است که بین او و خالقش شکل می گیرد و جایگاه اصلی هر دو این ادراکات ، قلب است. هر چند در طول تاریخ ، نظرات مختلفی در مورد این دو بعد وجودی انسان ابراز شده و گاه انسان به صورت تک بعدی در نظر گرفته شده است، اما از نظر قرآن کریم و روایات بین ابعاد وجودی انسان هماهنگی کامل دارد و توجه به یک بعد وجودی انسان، منافاتی با پرداختن به ابعاد دیگر او ندارد و لازم است برای درک درست حقیقت از تمام ابزارهای شناختی که در انسان به امانت گذاشته شده است، استفاده شود و پس از آن نیز باید برای نیل به مقصود از تمام نیروهای درونی خود، بهره مند شد.