نام پژوهشگر: حسین فروغی نیا
حسین فروغی نیا رضا موسی زاده
جنایت تجاوز یکی از خطیرترین جنایات بین المللی و یکی از بحث برانگیزترین موضوعات حقوق کیفری بین المللی محسوب می شود. توافق کلی ولت ها در پذیرش تعریف مقرر در قطعنامه ی 3314 مجمع عمومی (1974) در خصوص تعریف جنایت تجاوز حکایت از رویکرد سنتی و انقباظی دولت ها در حفظ حاکمیت خویش و عدم گسترش دایره ی مفهوم تجاوز به مصادیق غیرنظامی(مانند حملات سایبری) می نماید. از حیث شرایط احراز جنایت تجاوز و مرجع تشخیص آن، چالش های عدیده ای مانع از موفقیت مذاکرات کنفرانس بازنگری کامپالا گردید. و تاکید قدرت های بزرگ بر «صلاحیت انحصاری» شورای امنیت با مواضع دولت های در حال توسعه که به « صلاحیت اولیه ی » شورای مذکور استناد می کردهدف مواجه گردید. به نظر می رسد در شرایط حاضر تلفیقی از دو گزینه ی شورای امنیت و دیوان کیفری بین المللی به نحوی که هم دیوان مذکور و هم شورای امنیت صلاحیت احراز مصادیق جنایت تجاوز را داشته باشند، بهترین راهکار برای مقابله با جنایتکاران باشد.
حسین فروغی نیا محمد شیرخانی
امروزه توجه روزافزونی به علل و پیامدهای بحران های تهدید کننده امنیت در منطقه خلیج فارس می شود. در آستانه قرن بیستم و یکم نیاز مبرمی به تعریف مفهوم امنیت و پدیده ناامنی در منطقه مزبور احساس می شود جایی که رابطه مستقیمی بین امنیت در منطقه خلیج فارس و سرنوشت آینده کشورهای منطقه وجود دارد در این زمینه باید علاوه بر عواملی که در سطح منطقه برهم زننده ثبات و نظم امنیتی هستند به نقش بیشتر بازیگران سیاسی فراملی نیز توجه شود. این منطقه از دیرباز منطقه مهم راهبردی برای بازیگران فرامنطقه ای ( بویژه قدرتهای بزرگ ) بوده است . در دوران جنگ سرد، حساسیت آمریکا در مورد ممانعت از دستیابی شوروی به آبهای گرم در خلیج فارس منجر به تبدیل این منطقه به عرصه رقابت ابرقدرتها شده بود. در پی فروپاشی شوروی و جنگ دوم خلیج فارس ، حضور نظامی نیروهای آمریکایی در آبهای منطقه ای افزایش یافت در حالی که کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند سایر کشورها در مناطق در حال توسعه در گروههای طرفدار غرب و ضد غرب و بیطرف تقسیم شده اند. هر چه بر اهمیت اقتصادی منایع نفتی خلیج فارس افزوده شده، حضور و مداخله قدرتهای خارجی در این منطقه نیز متناسب با آن افزایش یافته است، البته باید تاثیر حضور نیروهای نظامی خارجی را بر امنیت خلیج فارس به دقت مورد بررسی قرار داد، و باید توجه ویژه را به استراتژی ایجاد پایگاههای نظامی و استقرار نیروهای ایالت متحده امریکا پس از پایان یافتن عملیات طوفان صحرا و سپر صحرا مبذول کرد، قدرتهای خارجی و بزرگی که همواره کوشیده اند تا دسترسی به بازارها و منابع غنی خلیج فارس را برای خود و همپیمانانشان میسر ساخته و محفوظ بدارند. فراموش نشود که مجموعه کشورهای خلیج فارس جز کشورهایی هستند که بیشترین مبادلات تجاری را با آمریکا دارند و این منطقه بزرگترین بازار فروش سلاحهای ساخت آمریکاست.