چکیده: هدف اصلی ابن تحقیق بررسی و تحلیل شاخص های روان سنجی ( ضریب دشواری، ضریب تمیز، ضریب پایایی، روایی محتوایی) و سطوح حیطه شناختی سوالات امتحانات نهایی دروس ریاضیات و علوم پایه سوم راهنمایی شهرستان خرم آباد درخردادماه 1386 بود. روش تحقیق توصیفی و از نوع ارزشیابی بود. از هر کدام از جامعه های آماری برگه های نمره گذاری شده دروس ریاضیات و علوم 1000 برگه به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج محاسبات نشان داد که ضریب دشواری سوالات امتحانی در مقایسه با ملاک پیشنهادی( 30/0 تا 70/0) مناسب نبودند ولی ضریب تمیز سوالات امتحانی به استثنای تعداد کمی از سوالات در مقایسه با ملاک پیشنهادی ( 20/0 یا بیشتر) از ضریب تمیز مناسب برخوردار بودند. محاسبه ضریب پایایی نشان داد که نمرات امتحان دروس ریاضیات و علوم هر کدام دارای ضریب پایایی 90 صدم بودند و به طور معنی داری ( در سطح 01/0) ازملاکی که معمولاً برای آزمونهای معلم ساخته ( بیش از 80 صدم) پیشنهاد می شود، بیشتر بود. بنابراین، نمرات امتحانات دروس از دقت و ثبات مناسبی برخوردار بودند. برای بررسی روایی محتوایی و سطوح حیطه شناختی سوالات 25 دبیر، با سابقه تدریس بالای 5 سال در دروس مربوطه، به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج نشان داد که سوالات امنحانات از روایی محتوایی برخوردار بوده اند. برای تعیین سطوح حیطه شناختی سوالات از روش توافقی دلفی دو مرحله ای استفاده شد. نتایج نشان داد که سوالات امتحان درس ریاضیات به اندازه گیری سطوح بالای حیطه شناختی (ترکیب و ارزشیابی) اختصاص نداشتند. بیشتر سوالات امتحان درس ریاضیات مربوط به سطح کاربرد (86 درصد)، فهم (6درصد)، دانش و تحلیل (هر کدام با 4 درصد) مربوط بودند. سوالات امتحان درس علوم به اندازه گیری سطوح تحلیل، ترکیب، و ارزشیابی اختصاص نداشتند و بیشتر سوالات به سطح دانش (53 درصد)، سپس سطح فهم (32 درصد)، و سپس سطح کاربرد (15درصد) مربوط بودند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای اهداف پیشرفت بین ادراک از ساختار کلاس و اهتمام شناختی دانش آموزان سال اول دبیرستان های دولتی شهر ایلام بود. نمونه های این تحقیق از 288 دانش آموز دختر و 288 دانش آموز پسر، که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند، تشکیل گردید. در این مطالعه آزمودنی ها مقیاس های ساختار تبحری کلاس، ساختار عملکردی کلاس، ساختار اجتنابی کلاس، اهداف تبحری، اهداف رویکرد - عملکرد، اهداف اجتناب – عملکرد، خودتنظیمی، راهبردهای پردازش عمیق و راهبردهای پردازش سطحی را تکمیل کردند. اعتبار و پایایی ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق بررسی و مناسب گزارش شدند. روش آماری بکار گرفته شده برای این مطالعه، روش تحلیل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار lisrel8.51 بود. نتایج نشان داد تنها مسیر مستقیم اهداف رویکرد – عملکرد به راهبردهای پردازش عمیق معنادار نیست و سایر مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم معنادارند. همچنین با توجه به همبستگی موجود بین متغیرها و بهبود شاخص های نیکویی برازش، برنامه lisrel8.51 اضافه نمودن مسیرهای ساختار تبحری به خودتنظیمی، خودتنظیمی به راهبردهای پردازش عمیق و خودتنظیمی به راهبردهای پردازش سطحی و حذف مسیر اهداف تبحری به راهبردهای پردازش عمیق را پیشنهاد کرد. لذا پس از حذف مسیرهای مورد نظر و اضافه کردن مسیرهای پیشنهاد شده، نحو? برازش مدل اصلاح شده مورد بررسی قرار گرفت. اکثر شاخص های برازندگی از انطباق کامل مدل اصلاح شده با داده ها حکایت دارد. همچنین، در جریان برازش مدل های پیشنهادی و اصلاح شده مشخص شد که متغیرهای مشاهده شده نقش معناداری در اندازه گیری متغیرهای مکنون تحقیق دارند.