نام پژوهشگر: اسماعیل اسفندیار

مکتب جبل عامل در فقه امامیه سیر تاریخی از میانه قرن هشتم تا نیمه دوم قرن دهم هجری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام 1379
  اسماعیل اسفندیار   حسین سعادت مصطفوی

بی شک مکتب فقهی جبل عامل از مکاتب فقهی مهمی است که سهم به سزایی در رشد و پیشرفت تاریخ فقه شیعه داشته است . بطور کلی حلقه اتصال تاریخ فقه شیعه در قرون هفتم تا دهم هجری به شمار می آید. کشف و دستیابی به موقعیت مهم فقهی این مکتب و تاثیرات مکاتب فقهی در پیدایش آن و همچنین بررسی تاثیرات جبل عامل بر حوزه های فقهی بعدی و روشن ساختن موقعیت برخی از شخصیت های فقهی این دوره که در تاریخ فقه شیعی ناشناخته مانده اند ، در این سیر تاریخی دنبال شد که نمودهای بارز آن به قرار زیر است : این مکتب به واسطه شهید اول پایه گذاری شده که در این میان اهتمام علمای مکتب فقهی حله بخصوص اساتید شهید قابل ستایش است . طلیعه این مکتب در قریه جزین در قرن هشتم هجری ، باعث شکل گیری مراکز فقهی دیگری در نواحی مختلف جبل عامل و شام گردیدند که این خود حاکی از وجود خاندان اهل علم و فضیلت در جای جای آن می باشد و مدعای واضح این سخن وجود مدارس و حوزه های مختلف فقهی است که تحت الشعاع این مکتب فقهی قرار گرفتند. قوام و استواری مکتب جبل عامل و نوآوریهای فقهی آن مرهون مجاهدتهای علمی شهید ین ، محقق ثانی ، صاحب معالم و ... بوده که توانسته به اندازه شایانی محیط علمی فقه شیعه را رنگین تر نموده و گرایشهای مختلفی را از بدو شکل گیری تا انتقال آن به نسل بعدی رقم زند که از مطالعه سیر تاریخ فقه این دوره کاملا پیداست.