عملیات حرارتی یکی از شیوه های متداولی است که از دیرباز بمنظور بهینه سازی خواص مکانیکی فولادها بطور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است . از مشخصه های مهم عملیات حرارتی که منجر به توسعه این شیوه شده است می توان به دستیابی طیف وسیعی از ریزساختارها و خواص مکانیکی در فولاد از طریق اعمال سیکلهای مختلف عملیات حرارتی و تغییر پرامترهای ماثر بر آن (نظیر دما و اندازه دانه) اشاره نمود. پژوهش حاضر در ارتباط با بررسی تاثیر پارامترهای مهم عملیاتی حرارتی بر روی سه نوع فولاد کم آلیاژی حاوی وانادیم تدوین شده است . در این راستا ابتدا شرایط بهینه استنیته کردن (دما و زمان) برای عملیات حرارتی بعدی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته، سپس پارامترهای موثر بر فرایند استنیته شدن نظیر ریزساختار اولیه، دما و ترکیب شیمیایی مورد مطالعه واقع شدند. نتایج حاصل از این بررسیها مبین این واقعیت است که تاثیر ریزساختاهای نهایی متفاوت بر خواص مکانیکی، سیکلهای مختلف عملیاتی حرارتی نرماله کردن، ایجاد بینیته و بازگشت ، و پارامترهای موثر بر آنها (دما و اندازه های استنیت مادر) بر روی یکی از فولادها مورد ارزیابی قرار گرفت . براساس نتایج بدست آمده بهترین سیکل عملیات حرارتی از نظر خواص مکانیکی عملیات حرارتی آبدهی و بازگشت تعیین گردید.