نام پژوهشگر: نغمه ساری صراف
سمیه دهداری عذرا ربانی
از جمله معروفترین آنتی بیوتیکهای ضدسرطان، می توان به آدریامایسین دانومایسین و اکتینومایسین d اشاره کرد. این داروها در معالجه سرطان از طریق شیمی درمانی مودر استفاده قرار می گیرند. هدف اصلی این داروها در سلول، مولکول dna است . از آنجا که مولکول dna در داخل هسته سلول به صورت برهنه و آزاد نیست بلکه در اتصال با ترکیبات دیگری مثل پروتئین های هسیتونی و غیرهیستونی می باشد، میان کنش این داروها با پروتئین های هیستونی می تواند میان کنش این پروتئینها با dna و در نتیجه میان کنش داروهای مذکور را با dna تحت تاثیر قرار دهد. هیستون core به عنوان هسته اصلی نوکلئوزوم می تواند یکی از اهداف این داروها در هسته سلول به شمار آید. لذا در این مطالعه میان کنش آدریامایسین، دانومایسین و اکتینومایسین d با هیستون core در شرایط مختلف محیطی از نظر غلظت نمک با یکدیگر مقایسه شد و تعدادی از ایزترمهای اتصال داروها به هیستون core نیز مورد مطالعه قرار گرفت . نتایج حاصل را می توان به صورت زیر خلاصه نمود: -1 افزایش غلظت آدریامایسین سبب کاهش جذب هیستون core شده و در طیف جذبی آن هیپوکرومیستی ایجاد می کند. این اثر احتمالا در نتیجه دسترسی یافتن دارو به کروموفورهای جذبی پروتئین و ایجاد میان کنش با آنهاست که سبب کاهش جذب هیستون core می شود. با افزایش غلظت نمک نیز همین الگو دیده می شود. -2 افزایش غلظت دانومایسین و اکتینومایسین d تا غلظت 10 میکروگرم در میلی لیتر سبب افزایش جذب هیستون core و ایجاد هیپرکرومیستی در طیف جذبی آن می شوند ولی سپس از آن جذب را کاهش می دهند. به نظر می رسد که در غلظتهای پایین، این دو دارو به درون هیستون core نفوذ کرده و سبب کاهش فشردگی در آن می شوند. ولی با افزایش غلظت هر یک از دو دارو، با دسترسی یافتن به کروموفورهای جذبی و ایجاد میان کنش با آنها، میزان جذب هیستون core کاهش می یابد. تفاوت در غلظتی از دارو که بیشترین میزان هیپرکرومیستی را باعث می شود ناشی از تفاوت ساختار مولکولی آنهاست . همچنین با افزایش غلظت نمک نیز همین الگوها به صورت واضحی دیده می شود. -3 منحنی های اسکاچارد برای میان کنش آدریامایسین، دانومایسین و اکتینومایسین d با هیستون core از نوع تعاونی مثبت می باشند و ضریب هیل بزرگتر از یک نیز این تعاونی مثبت را تایید می کند. همچنین ثابت اتصال دارو به هیستون core برای آدریامایسین 105×6/5 و برای اکتینومایسین d105×8 به دست آورده شد، و g فرایند اتصال آدریامایسین و اکتینومایسین d به هیستون core دارای مقادیر منفی است که بیانگر گرمازا بودن میان کنش می باشد. -4 با تغییر غلظت نمک ، منحنی های اسکاچارد میان کنش این داروها با هیستون core دچار تغییراتی می شود. از جمله اینکه در مورد میان کنش آدریامایسین و دانومایسین یا هیستون core، افزایش غلظت نمک سبب افزایش r ماکزیمم می شود و در میان کنش اکتینومایسین d با هیستون core، کمترین میزان r ماکزیمم و بیشترین میزان r/cf در غلظت 0/1 مولار نمک دیده می شود.