با توجه به اهمیت مسائل مربوط به کودکان و نوجوانان بخصوص مسائل عاطفی و روانی و اینکه بخش قابل توجهی از بیماران دیابتی را کودکان و نوجوانان تشکیل می دهند، بررسی اختلالات هیجانی و عزت نفس این افراد ضروری بنظر می رسد. در جهت شناخت هر چه دقیق تر جنبه های عاطفی-روانی این بیماران پژوهش حاضر سه فرضیه را مورد بررسی قرار داد: - اختلالات هیجانی (افسردگی و اضطراب) نوجوانان دیابتی بیشتر از نوجوانان غیردیابتی است . - عزت نفس نوجوانان دیابتی کمتر از نوجوانان غیردیابتی است . - در بیماران با طول مدت زیاد ابتلا به دیابت میزان اختلال هیجانی بیشتری نسبت به بیماران با طول مدت کم وجود دارد. جامعه مورد پژوهش شامل کلیه افراد 13 تا 18 ساله دیابتی و غیردیابتی است . آزمودنیهای شرکت کننده در پژوهش مجموعا 81 نفر بودند که در چهار گروه دیابتی بدون اختلال هیجانی (21 نفر)، گروه دیابتی بااختلال هیجانی (21 نفر)، گروه کنترل (14 نفر) و گروه غیردیابتی با اختلال هیجانی (25 نفر) دسته بندی شدند. گروههای نمونه دیابتی از بین مراجعین به انجمن دیابت ایران و انستیتو غدد داخلی و متابولیسم انتخاب شدند و چهار گروه از نظر سن، جنس و بهره هوشی همتا گردیدند. اطلاعات از طریق اجرای پرسشنامه های عزت نفس کوپراسمیت ، اضطراب صفت -حالت اسپیلبرگر، افسردگی بک ، سلامت عمومی، مشخصات فردی، آزمون هوشی ریون جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استباطی (آزمون f، t برای دو گروه مستقل و آزمون شفه) استفاده گردید. بررسی و تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که گروه دیابتی بدون اختلال هیجانی از میزان عزت نفس بیشتری نسبت به گروههای دیابتی و غیردیابتی دارای اختلال هیجانی برخوردار بوده و در بررسی متغیر افسردگی گروه دیابتی بدون اختلال هیجانی کمترین میزان افسردگی را نسبت به سه گروه دیگر نشان داد. گروه دیابتی بدون اختلال هیجانی از نظر میزان اضطراب حالت دارای وضعیت مشابه با گروه کنترل سالم بوده و از نظر میزان اضطراب صفت گروه دیابتی بدون اختلال هیجانی پائین ترین میزان اضطراب صفت را نشان دادند. گروه دیابتی بدون اختلال هیجانی از وضعیت سلامت عمومی بهتری نسبت به سه گروه دیگر برخوردار می باشد. در متغیرهای عزت نفس ، افسردگی، اضطراب (حالت -صفت) و سلامت عمومی بین دو گروه دیابتی با طول مدت ابتلا کم و زیاد تفاوتی مشاهده نشد و دو گروه دیابتی یا اختلال هیجانی و بدون اختلال هیجانی وضعیت تحصیلی بهتری را نسبت به گروههای غیردیابتی داشتند و در دو گروه دیابتی با طول مدت ابتلا به دیابت نیز تفاوتی مشاهده نشد.