مسلمانان شیعه اسماعیلی، بخشی از امت مسلمانان جهان می باشند که در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود تاثیر عمده ای در تاریخ و تمدن اسلامی برجای گذاشته اند. اسماعیلیان جنوب خراسان مانند سایر هم کیشان خود در ایران، در طول تاریخ، اغلب مورد آزار دیگر گروههای مسلمان بوده اند. آنها در چنین شرایطی از ابتدا درباره عقاید و تعالیم خود تقیه می کردند. پس از سقوط الموت مرحله جدیدی در تاریخ اسماعیلیان آغاز شد. بسیاری از نزاریان جنوب خراسان که از قتل عام مقولان جان سالم به در برده بودند، به مناطقی در خارج از ایران مهاجرت کردند، آنهایی که در خراسان باقی ماندند، عمدتا به روستاهای دور افتاده پناه برده، در گروههای کوچک و پراکنده، به نوعی زندگی مخفیانه در پوشش تصوف روی آوردند. اسماعیلیان جنوب خراسان در عصر حاضر، در بیرجند و روستاهای پیرامون آنها پراکنده اند. در این رساله، علاوه بر بهره گیری از تحقیقات جدید سعی شده که تاریخ نزاریان جنوب خراسان بر اساس منابع داخلی و روایات خود آنها بررسی شود تا گامی هرچند کوچک در اره شناخت بهتر و صحیح تر تاریخ این فرقه در جنوب خراسان برداشته شود.