نام پژوهشگر: امیرحسین مزیتی
امیرحسین مزیتی علی شمس اردکانی
مصرف فولاد یکی از نشانه های توسعه اقتصادی است . مصرف محصولات فولادی تا حد زیادی تابع سرمایه تشکیل شده ثابت و تولید ناخالص داخلی می باشد. طی سه دهه اخیر سرمایه گذاری قابل توجهی در صنعت فولاد ایران انجام شده است . اما چون شروع و ادامه روند ایجاد ظرفیتهای فولادسازی کمتر با انگیزه های اقتصادی صورت گرفته است و چون این صنعت از صنایع با مقیاس بزرگ می باشد مشکلاتی در زمینه ادامه فعالیت (بهینه) این واحدها احساس می شود این مشکلات خود را در هزینه تمام شده محصول نشان می دهند. طی سالهای اخیر تحولات زیادی در بازار جهانی محصولات فولادی پدید آمده است . قاره آسیا خود را بعنوان مهمترین قطب تولید و مصرف مطرح نموده است و پیش بینی می شود در آینده نیز روند کنونی ادامه یابد. طی این مدت تولیدکنندگان همزمان با کاهش هزینه تمام شده محصول فعالیتهای تحقیق و توصعه (r&d) خود را در زمینه های مختلفی از جمله دستیابی به تکلنولوژی تولید فولادهای کیفی معطوف نموده اند. شرایط حاکم در اقتصاد جهان همچون رقابت در عرصه تجارت جهانی و منابع ناشی از حق امتیاز این رویکرد را تایید می نماید. در همین راستا کشورها با توجه به قوانین سازمان تجارت جهانی به نوعی سیاست حمایت گرایی از صنایع پیشتاز خود اقدام کرده و جدای از کسب سود به انتقال سود پرداخته اند. صنعت فولاد ایران برای ورود به بازار جهانی هر چند که با وجود برخی از پتانسیلها همچون منابع غنی مواد اولیه، انرژی، نیروی انسانی ارزان و موقعیت مناسب منطقه ای نسبت به سایرین دارای مزیت نسبی می باشد ولی بدلیل برخی از عوامل دیگر چون هزینه های سرمایه ای و عدم توانمندی کافی دولت در اعمال سیاستهای حمایتی دارای مشکلاتی می باشد. بخشی از این کاستی ناشی از مبادرت دولت به تصدی در امور فولاد است که نتیجه آن و اماندن از اعمال حاکمیت در سیاستگداری و اجرای آن شده است . بنابراین شرایط کنونی نویدبخش آینده ای روشن برای فعالیت این صنعت در سازمان تجارت جهانی نمی باشد مگر اینکه تغییراتی در وضعیت کنونی بوجود آید. در این رابطه استفاده بهینه از مزیتهای موجود، جذب مشارکتهای خارجی، جدی گرفتن تحقیق و توسعه و نیز اتخاذ سیاستهای استراتژیک تجاری مناسب راهگشا می باشد.