نام پژوهشگر: علیرضا اسدی اتویی

بررسی و ارزیابی تهیه و اجرای طرح جنگلداری مکارود
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان 1378
  علیرضا اسدی اتویی   نصرت الله رافت نیا

طرح جنگلداری مکارود در سال 1363 با ضریب بهره مالکانه 16 درصد به شرکت سهامی چوبکار واگذار شد. طی دهسال اول اجرا می بایست قطعات دانگ زادآوری با دو گردش 5 ساله به ترتیب از شماره 1 الی 31 هر یک دو بار تحت برش زادآوری قرار می گرفته و مجموعا 144700 مترمکعب از این قطعات برداشت می گردید منتهی گردش اول نه سال به دراز کشیده شد و تنها در سال دهم اجرای طرح 16 قطعه مجددا تحت برش زادآوری قرار گرفته اند. مقرر گردید که طی پنجسال اول 25903 کیلومتر جاده های درجه 2 در محدوده دانگ زادآوری احداث گردند که مسیرهای هادی با اندک تغییراتی تا سال نهم اجرای طارح بطول 2165 کیلومتر احداث شده اند. ضمنا براساس مصوبات کتابچه طی دهسال، تنها 5 کیلومتر این مسیرها احداث شده است . در زمینه بهره برداری و خروج فرآورده ها طی دهسال اجرا تنها 3 درصد گرده بینه و 32 درصد چوب آلات الواری و تراورس 16 درصد کاتین و 13 درصد هیزم خام و 30 درصد هیزم تبدیل شده به ذغال تهیه و حمل گردیده است . بهنگام تهیه طرح جنگلداری مکارود در محدوده دانگ زادآوری 5 واحد گاوسرا با 2320 واحد دامی وجود داشته است که پس از دهسال اجرای طرح تعداد واحد دامی موجود در ناحیه دانگ زادآوری به 3555 واحد دامی افزایش یافته است . در خصوص عملیات زراعی اقدام موثر و چشمگیری از جانب مجری طرح، انجام نپذیرفته است . نتایج حاصل از آماربرداری ثانویه پس از پایان دهساله اجرای طرح و مقایسه آن با آماربرداری اولیه نشان می دهد که - تعداد در هکتار درختان در طبقات قطری 15-30 سانتیمتری، 35-60 سانتیمتری و تعداد کل درختان به ترتیب 80 و 8 ،4 و 5 ،24 درصد افزایش در طبقات قطری 65-120 سانتیمتری معادل 27 درصد کاهش یافته است . - تعداد در هکتار گونه های راش ، ممرز، سایر گونه های صنعتی نیز به ترتیب 34 و 16 و 5 ،14 درصد افزایش یافته است . - حجم در هکتار درختان در طبقات قطری 15-30 سانتیمتری 29 درصد افزایش در طبقات قطری 35-60 سانتیمتری 29 درصد افزایش در طبقات 35-60 سانتیمتری 65-120 سانتیمتر و حجم کل درختان به ترتیب 0/1 و 30 و 16 درصد کاهش یافته است . - حجم در هکتار گونه راش ، ممرز، سایر گونه های صنعتی و کل به ترتیب 4 و 6 و 33 و 21 و 16 درصد کاهش یافته است . - تاج پوشش درختان جنگلی از 77 درصد به 63 درصد کاهش یافته است . - منحنی فراوانی تعداد در هکتار کل درختان براساس طبقات قطری نه تنها به سمت همسال نزدیکتر نشده بلکه گرایش منحنی در آماربرداری ثانویه همچنان حالت کم شونده دارد. - تعداد در هکتار زادآوری در طبقه ارتفاعی کمتر از 30 ،1 متر و طبقات قطری 0-2/5 سانتیمتر 2/5-7/5 سانتیمتری 60 درصد کاهش یافته است . - تعداد در هکتار زادآونری گونه های راش ، ممرز، سایر گونه های صنعتی به ترتیب 25 و 4 و 331 درصد افزایش یافته است . - از کل 3905 اصله در هکتار نهالهای موجود 16 درصد از کیفیت خوب 26 درصد کیفیت متوسط و 42 درصد کیفیت ضعیف برخودارند. زادآوری با تراکم خوب (5000-10000 اصله نهال در هکتار)، با تراکم متوسط (3000-5000 اصله نهال در هکتار) تراکم کم (1000-3000 اصله نهال در هکتار) به ترتیب 137 و 65 و 5 درصد افزایش داشته است . بررسی و ارزیابی عملکرد دهساله اجرای طرح جنگلداری مکارود با عنایت به خلاصه آمار و اطلاعات مذکور که در هر یک از بخشهای مربوطه به تفصیل مورد نقد و بررسی قرار گرفته است . نشان می دهد که اهداف ترسیم شده در کتابچه طرح در تمامی زمینه ها تحقیق نیافته است .