نام پژوهشگر: الهام خواجوندفیروز
الهام خواجوندفیروز محمد شریف زاده
یکی از وسیعترین کاربردهای درمانی نمکهای لیتیم در بیماری مانیک -دپرسیو می باشد. شواهدی در دست است که نشان می دهد، لیتیم می تواند پاسخهای ایجاد شده توسط پیامبرهای ثانویه مسیر فسفواینوزیتاید را تحت تاثیر قرار دهد. از طرفی آمینوگلیکوزیدها نیز می توانند در کنار اثرات ضد میکروبی خود، در متابولیسم پلی فسفواینوزیتایدها تداخل نمایند. بدین تریب که از فعال شدن فسفولیپاز سلولی ممانعت نموده و تشکیل dag, ip3 (پیامبرهای ثانویه مسیر فسفواینوزیتاید) را مهار سازند. آپومرفین نیز بعنوان آگونیست غیراختصاصی گیرنده های d2, d1 دوپامینی، اثرات مختلفی بر سیستم عصبی مرکزی اعمال می دارد که برخی از آنها از طریق متابولیسم فسفولیپیدها صورت می پذیرد. همجنین مدارک موجود، دخالت مکانیسمهای دوپامینرژیک در رفتار لیسیدن را تایید می نمایند. در این مطالعه به منظور روشن تر نمودن مکانیسم عمل لیتیم و آمینوگلیکوزیدها، اثرات ناشی از مصرف داروهای مزبور بر رفتار لیسیدن (licking) القا شده توسط آپومرفین در موش صحرایی (rat) مورد بررسی قرار گرفت و بدین منظور آزمایشات زیر انجام یافت : -1 تزریق زیرجلدی (s.c) دوزهای مختلف آپومرفین (0/1, 0/25, 0/5 mg/kg) موجب بروز پاسخ لیسیدن بصورت وابسته به دوز در موش صحرایی (rat) می گردد. حداکثر اثر با دوز 0/5mg/kg از دارو مشاهده شد. -2 تزریق داخل بطن مغزی (i.c.v) دوزهای مختلف آمیکاسین (5, 25, 50 ug/rat) بلافاصله قبل از آپومرفین (0/25mg/kg, s. c) منجر به کاهش پاسخ لیسیدن می گردد. حداکثر اثرات مهاری آمیکاسین بر پاسخ القا شد توسط آپومرفین با تجویز دوز 50ug/rat از دارو، حاصل گشته است . -3 ترزیق داخل بطن مغزی (i.c.v) دوزهای مختلف جنتامایسین (10, 20, 40 ug/rat) بلافاصله قبل از آپومرفین (0/25mg/kg, s c.) پاسخ لیسیدن را کاهش می دهد. حداکثر اثر مهاری جنتامایسین بر پاسخ لیسیدن ایجاد شده توسط آپومرفین با تجویز دوز 10ug/rat از دارو، بدست آمد. -4 در آزمایشات مزمن، تجویز لیتیم (600mg/l) در آب آشامیدنی حیوانات ، به مدت 7، 14 و 21 روز، موجب افزایش معنی دار تعداد لیسیدن ایجاد شده توسط آپومرفین (0/25mg/kg, s.c.) می گردد. حداکثر اثر لیتیم بر پاسخ لیسیدن بعد از 7 روز دیده شده است . همچنین با پیش درمان حیوانات با لیتیم به مدت 28 روز، هیچ تغییر معنی داری بر پاسخ ناشی از آپومرفین در مقایسه با گروه شاهد، مشاهده نگردید. -5 تجویز لیتیم (600mg/l در آب آشامیدنی حیوانات) به مدت 14 روز، اثری بر پاسخهای مهاری آمیکاسین (5, 25, 50ug/rat, i.c.v) بر لیسیدن القا شده توسط آپومرفین (0/25mg/k, s.c) ایجاد نمی نماید. -6 با تجویز لیتیم (600mg/l در آب آشامیدنی حیوانات) به مدت 28 روز، تغییری در پاسخهای مهاری آمیکاسین (5, 25, 50ug/rat, i.c.v) بر لیسیدن ایجاد شده توسط آپومرفین (0/25 mg/kg, s.c) مشاهده نمی گردد. -7 تجویز لیتیم (600mg/l در آب آشامیدنی حیوانات) به مدت 14 روز، اثری بر پاسخهای مهاری جنتامایسین (20, 40ug/rat, i.c.v) بر لیسیدن ناشی از آپومرفین (0/25 mg/kg, s.c.) ندارد. -8 تجویز لیتیم (600mg/l در آب آشامیدنی حیوانات) به مدت 28 روز، منجر به تغییر پاسخ مهاری جنتامایسین (40ug/rat, i.c.v) بر لیسیدن القا شده توسط آپومرفین (0/25 mg/kg.s.c.) نمی گردد اما اثر مهاری دوزپائین جنتامایسین (20ug/rat, i.c.v) را بطور معنی دار می کاهد.