چکیده مهاجرت ها از جمله تحولات اجتماعی هستند که می توانند منجر به دگرگونی هایی در زبان شوند. معمولاً مهاجران خود را با فرهنگ و زبان منطقه مورد مهاجرت تطبیق می دهند. فرایند مهاجرت در کشور ما نیز بسیار به چشم می خورد و زبان ها و گویش های محلی به ویژه پس از مهاجرت ساکنان مناطق مختلف کشور به تهران دستخوش تغییر می شوند و کاربرد آنها بر اثر غلبه فارسی، به تدریج محدودتر می گردد. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تاثیر دو عامل سن و جنسیت در کاربرد مازندرانی در میان مهاجران مازندرانی دوزبانه ساکن تهران است. این بررسی در چارچوب نظریه« تحلیل حوزه ای» فیشمن و در دو حوزه خانواده و محیط اداری انجام شده و با استفاده از دو روش پیمایشی ( پرسشنامه ) و مشاهده مشارکتی صورت گرفته است. در مجموع حدود 120 پرسشنامه در میان پاسخگویان اعم از زن و مرد از سه گروه سنی زیر 25 سال، 35-26 سال و بالای 35 سال توزیع و در نهایت 111 پرسشنامه جمع آوری شد. داده های گردآوری شده به کمک نرم افزار spss در قالب جدول ها و نمودارها و آزمون های لازم تنظیم شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایجی که پس از انجام پژوهش به دست آمد بدین شرح است: • امروزه در دو حوزه خانواده و محیط اداری، فارسی، زبان غالب مهاجران دوزبانه مازندرانی ساکن تهران به شمار می رود. در میان این مهاجران، زنان بیشتر از مردان از زبان فارسی استفاده می کنند. • در گروه های سنی پایین تر میزان استفاده از زبان فارسی بیشتر از مازندرانی است. استفاده از زبان مازندرانی در میان نسل دوم مهاجران مازندرانی ساکن تهران، کاهش قابل توجهی پیدا کرده است. در میان این مهاجران، نمونه ای بارز از تغییر زبان از مازندرانی به فارسی به چشم می خورد. • یافته های پژوهش نشان دهنده جایگاه متزلزل زبان مازندرانی و روند تدریجی زوال این زبان در میان مهاجران مازندرانی ساکن تهران است.

در این تحقیق که مطالعه ای در حوزه جامعه شناسی زبان است، میزان تأثیرپذیری آوایی و واژگانی گونه کردی ایلامی از زبان فارسی با توجه به متغیرهای سن، جنسیت و منطقه (اعم از شهر و روستا) بررسی شده است. متغیرهای زبانی در دو بخش آوا و واژگان دسته بندی شده اند. برای گردآوری داده های تحقیق از شیوه مصاحبه استفاده شده است و در آن 110 نفر به عنوان مصاحبه شونده مشارکت داشته اند. نتایج حاصل از تحقیق بوسیله آزمون کای دو مورد ارزیابی قرار گرفته اند و رابطه هر یک از متغیرهای اجتماعی و زبانی آزمون شده است. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، در سنین بالاتر، میزان گرایش به تاثیرپذیری از فارسی کمتر است. مردان بیش از زنان از فارسی تاثیر گرفته اند و در شهر نیز این تاثیرپذیری بیشتر از روستا است.

چکیده موضوع پایان نامه حاضر مقایسه صرفی اجزای کلام در گویش ترکی روستای «همه کسی» و گویش ترکی شهر«بهار» در استان همدان است. یافتن تفاوت های موجود در اجزای کلام دو گویش مد نظر نگارنده بوده است. از 1323 نمونه ذکر شده در پایان نامه، حدود 750 مورد به گویش «همه کسی» و 558 مورد به گویش «بهار» تعلق دارد. پایان نامه حاضر در پنج فصل، به ترتیب زیر تنظیم شده است: 1. «کلیات پژوهش» 2. «مبانی نظری تحقیق» 3. «زبان های خانواده ترکی و زبان ترکی آذری: پیشینه مطالعات» 4. «تجزیه و تحلیل داده ها» 5. «نتایج، پیشنهادات و کاربردها». چهار مقوله: اسم، صفت، قید و فعل و انواع ساده، مشتق و مرکب این مقولات در پایان نامه مورد تحلیل و مقایسه قرار گرفته است. در هر بخش تعریف، کلیات، تقسیم بندی های موارد ذکر شده و داده های گویش «همه کسی» به صورت میدانی و داده های گویش «بهار» به صورت میدانی و کتابخانه ای جمع آوری شده اند. سپس داده های جمع آوری شده از نظر تفاوت ها و شباهت ها تحلیل شده اند. به این منظور، نگارنده، بخشی را به معرفی نظام واجی «همه کسی» و مقایسه آن با گویش «بهار» اختصاص داده است. در بخش های مربوط به اسم، صفت و قید، پس از مقایسه و بررسی تعداد 407 واژه در هر دو گویش نتایج زیر به دست آمد: 1. در 38% موارد، تلفظ ها تفاوت داشتند 2. در 28%، واژه ها از هر نظر یکسان بودند 3. در 11% موارد، واژه ها در یکی از دو گویش معادل نداشتند 4. در 23%، نوع/ ساخت واژه / واژه ها برای همان معنی، در یکی از دو گویش تفاوت داشت 5. در 2% موارد کاربرد معنایی برای واژه های یکسان فرق می کرد. در بخش فعل، ساخت و زمان های متعدد فعل ها (زمان های دستوری و غیر دستوری) در دو گویش مقایسه شد و نتایج زیر به دست آمد: در چهارده زمان مقایسه شده فعل (جمعاً هفده زمان) فقط سه زمان حال ساده و گذشته های ساده و کامل دو گویش، قاعده های یکسانی داشتند؛ نه زمان دیگر در قاعده هایشان متفاوت بودند و دو زمان در تلفظ فرق داشتند. از دوازده شناسه فعلی، هشت تا تفاوت داشتند و چهار تا همانند بودند. از هشت وجه فعلی، چهار وجه یکسان و چهار تا تفاوت داشتند. واژگان گویش«همه کسی» مملو از واژه های غیر ترکی، از نظر نوع و در بسیاری از موارد تلفظ است. پسوند /-d/ که گذشته ساز ترکی آذری و «بهار» است، درگونه «همه کسی» برای نشانگذاری زمان غیر گذشته هم به کار می-رود. در بخش معرفی نظام واجی این نتایج به دست آمد: گویش «همه کسی» 6 واج همخوانی نسبت به گویش «بهار» بیشتر دارد. در گویش «بهار» دو فرایند آوایی نسبت به گویش «همه کسی» بیشتر وجود دارد. و الگوی ساخت هجا در گویش «همه کسی» گسترده تر از گویش «بهار» است. زیر عنوان های «تضعیف» و «تقویت» 21 فرایند آوایی بیشتر در گویش «همه کسی» نسبت به گویش «بهار» عمل می کند. تبدیل واج /-d/ بین دو واکه به [-j] در گویش «همه کسی»، به طور فراگیر عمل می کند.

چکیده از آن جا که به کارگیری اصطلاحات و ضرب المثل ها در جوامع گوناگون خصوصاً کشور عزیزمان ایران امری بسیار متداول و مرسوم بوده و در واقع بخش عظیمی از پیکره ی زبآن ها و واژگان بشر را همین مقولات تشکیل داده اند. پژوهش حاضر در نظر دارد تا به کارگیری نسبتاً گسترده ی آن ها را در حوزه ی مطبوعات ایران مورد نقد و بررسی قرار داده و میزان کاربرد و تغییرات اعمال شده بر این عناصر و اقلام زبانی را در انواع ژانرهای مطبوعاتی به محک آزمون گذاشته و در حقیقت بدین سان نقش شگفت انگیز، موثر و بسیار انعطاف پذیر این مقولات را در حوزه های مختلف فرهنگی، آموزشی، سیاسی، اقتصادی و ... در نظر خوانندگان خصوصاً علاقمندان به حوزه ی زبان و زبان شناسی روشن تر نماید چرا که موضوع به کارگیری اصطلاحات و ضرب المثل ها به خصوص به عنوان تیتراژ انواع مقالات به لحاظ کاربردشناختی مورد بررسی چندلنی قرار نگرفته است. لذا این پژوهش در نظر دارد برخلاف مطالعات قبلی انجام شده بر روی اصطلاحات و ضرب المثل ها که در آن سعی بر تفکیک، تمایز و بازشناسی ویژگی های ممیز این اقلام از یکدیگر را داشت فصول و ویژگی های مشترک ساختاری و کاربردی آن ها را که سبب گزینش این اقلام به عنوان تیتراژ و سر مقاله های انواع ژانرهای مطبوعاتی می گردد در نظر علاقه مندان و پژوهشگران این عرصه هر چه بیشتر روشن نماید تا از نتایج حاصل از آن بتوان در حوزه های مختلف علوم انسانی به خصوص زبان شناسی و شاخه های گوناگون مرتبط با آن همچون جامعه شناسی زبان، روان شناسی زبان، تحلیل گفتمان (انتقادی).... و حتی آموزش فارسی به غیر فارسی زبانان استفاده نمود. لازم به ذکر است که واژه "اصطلاح" در پژوهش حاضر مجموعه ای نسبتاً گسترده از افعال و ترکیبات اصطلاحی و عبارات زبانزد (فولکوریک) را شامل می گردد که در میان سخنگویان یک جامعه ی زبانی (بومی زبانان) رایج و آشنا باشد. اصطلاح "ضرب المثل" نیز در همان مفهوم اصلی و برداشت عام از آن مدّنظر نگارنده می باشد. بدین منظور نگارنده یافته های خود را که شامل حدود یکصد ضرب المثل و اصطلاح (تغییر یافته و بدون تغییر) می باشد از روزنامه همشهری گردآوری کرده و بر اساس سوالات و فرضیه های پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. این یافته ها در طی دو دوره ی سه ماهه یعنی از اواسط بهمن ماه 87 تا اواخر خرداد ماه 88 و همچنین از اواسط مهرماه 88 تا اواسط دی ماه 88 به صورت تصادفی و غیر مستمر (دو روزنامه در هر هفته) گردآوری شده اند. این پژوهش در مجموع در نظر دارد تا نشان دهد زبان چگونه عناصر و اقلام خاصی را (در اینجا اصطلاحات و ضرب المثل ها) از حوزه ی ادبیات وام گرفته و با استفاده از ابزارهای زبان شناختی خاصی چون حذف، اضافه و جایگزینی تغییراتی در آن ها ایجاد می نماید تا نهایتاً بتواند به اهداف خاصی در حوزه ی جامعه شناسی دست پیدا کند. این یعنی تعامل سه حوزه مهم علوم انسانی به نامهای ادبیات، زبان شناسی و جامعه شناسی.

پژوهش حاضر در چارچوب نظریه فضاهای ذهنی فوکونیه و ترنر و با عنایت به روش شناسی سویستر و دانسی گیر به بررسی داده هایی از جملات شرطی زبان فارسی پرداخته است. در رویکرد اتخاذ شده دسته بندی ای چهارگانه از جملات شرطی ارائه می شود: شرطی های سطح محتوا، شرطی های فرازبانی، شرطی های معرفتی و شرطی های کارگفتی. بنا به داده های این پژوهش این دسته بندی در زبان فارسی نیز دیده می شود و برای هر یک از این دسته ها نمونه هایی در بین داده های زبان فارسی به دست آمده است. در این رویکرد واژه then کارکردی ارجاعی و اشاری به یک فضای ذهنی دارد. چنین کارکردی در مورد واژه هایی که بر سر بند جواب شرط در زبان فارسی می آیند بررسی شد. « آنوقت، آنگاه، در آن صورت، در این صورت، آن موقع» را می توان دارای چنین کارکردی دانست، اما واژه های « دیگر و پس » نیاز به بررسی های بیشتر دارند. اگرچه دیده شد که به هر حال حضور این دست واژه ها در آغاز بند جواب شرط تعبیری پیش بینی ای و نیز خوانشی دوشرطی از ساخت های شرطی را تقویت می کند؛ اما عدم حضور این واژه ها نیز به معنای از دست دادن چنین معنایی در ساخت های شرطی نیست.

تحقیق حاضر در حوزه ی گویش شناسی انجام شده است که در آن دو گونه ی زبانی شهرهای فیض آباد و فردوس از جنبه های آوایی، صرفی، نحوی و نوع واژگان مورد مقاسیه قرار گرفته اند.برای جمع آوری داده های این تحقیق از روش های پرسش وپاسخ، مصاحبه و مشاهده استفاده شده است. در ابتدا ساخت آوایی این دو گونه ی زبانی مورد بررسی قرار گرفت، سپس به تحلیل ساخت دستوری شامل صرف و نحو پرداخته شد و در انتها نوع واژگان این دو گونه ی زبانی مورد تحلیل قرار گرفت و سپس از طریق مقایسه ی اطلاعات به دست آمده شباهت ها و تفاوت ها ی موجود میان دو گونه ی زبانی یاد شده به دست آمد.روش تحقیق در این پایان نامه از نوع توصیفی بوده و نیز از آن جایی که به روند تاریخی زبان و تغییرات آن در طول زمان توجه چندانی نشده، تحقیق از نوع همزمانی است.این پایان نامه در شش فصل تدوین شده است: فصل اول به کلیات تحقیق می پردازد. در فصل دوم برخی مطالعات زبان شناختی و جغرافیایی دو گونه ی زبانی مورد بحث مطرح می شود. فصل سوم به بررسی آواشناختی و واج شناختی این دو گونه ی زبانی اختصاص دارد.فصل چهارم، صرف یا ساختواژه به تحلیل انواع کلمه در این دو گونه ی زبانی می پردازد. در فصل پنجم نحو یا ساخت جمله بررسی می شود.در فصل ششم نتایج حاصل از تحقیق و نیز پیشنهادات ارائه می شود.

پژوهش حاضر، با عنوان «جنس در زبان: رویکردی شناختی با توجه به زبان ها و گویش های ایرانی»، و با هدف تعیین جایگاه جنس در زبان فارسی امروز و نیز گویشهای زنده ایرانی، در پنج فصل، تهیه و تنظیم شده است. فصل اول، اختصاص دارد به معرفی مقوله جنس و اهمیت آن، پرسش ها و فرضیه های مطرح شده پیرامون این مقوله، و همچنین روش کار در این پژوهش، که روش کتابخانه ای و شیوه پردازش آن، توصیفی _ تحلیلی می باشد. در فصل دوم، به مرور مطالعات سنتی و زبانشناختی (ایرانی و غیر ایرانی) پرداخته می شود. فصل سوم، اختصاص دارد به ارائه نمونه ها و داده هایی از جنس در زبان ها و گویش های ایرانی، در راستای سه دوره باستان، میانه و نو. در فصل چهارم، توضیح و تحلیل داده ها، با رویکردی شناختی که اساس کار پژوهش بوده است، صورت می گیرد. در فصل پنجم، پس از تحلیل و بررسی های انجام شده، نتایج حاصل از پژوهش ارائه می شود. نتیجه این بررسی، حاکی از آن است که مقوله جنس جزء همگانی های زبان و مقوله ای جهانی است؛ چرا که تقریباً در همه زبان ها، تمایز میان مذکر و مونث به گونه ای اعمال می شود. اگر چه مقوله جنس از سطح نحو زبان فارسی، در گذر از دوره باستان به میانه و نو حذف شده است، اما از آنجا که جنسیت گرایی دارای ریشه های شناختی است و در ذهن مردم وجود دارد، این مقوله تا حدی در واژگان و اصطلاحات، و به طور گسترده ای در سطح گفتمانِ فارسی زبانان تجلی یافته و جنبه تعاملی پیدا کرده است. این در حالی است که در دوره نو، معاصر با فارسی امروز، شماری از گویش های زنده ایرانی (مانند تاتی، سمنانی، قهرودی، ابیانه ای، ابوزیدآبادی و غیره)، ویژگی باستانی جنس را همچنان در خود حفظ نموده و دارای جنس دستوری می باشند.

این پایان نامه به بررسی ساختواژه در گویش بهشهری می پردازد و هدف از این پژوهش ثبت و توصیف علمی یکی از گویش های زبان های ایرانی می باشد . روش پژوهش کتابخانه ای و میدانی است. این تحقیق در چارچوب نظریه ی ساختگرایی و روش آن نیز توصیفی بوده است . این پژوهش در پی آن است تا با بهره گیری از اطّلاعات زبانشناختی و مبحث ساختواژه به توصیف علمی ساختواژه در گویش بهشهری بپردازد . ساختواژه شاخه ای از زبانشناسی است که به مطالعه ی ساختمان درونی واژه می پردازد . این پایان نامه شامل پنج فصل می باشد . در فصل اوّل که کلّیات تحقیق می باشد ، به معرّفی و اهمّیّت موضوع ، پرسش ها و فرضیه های تحقیق ، بیان مسأله ، روش تحقیق ، محدودیت تحقیق و کلیدواژه ها پرداخته می شود . فصل دوم که پیشینه ی تحقیق می باشد ، شامل مطالعات نظری و مطالعات عملی است . در فصل سوم چارچوب نظری تحقیق بیان می شود و فصل چهارم که بخش اصلی تحقیق را شامل می شود ، به تحلیل داده های گردآوری شده اختصاص دارد . فصل پنجم شامل نتیجه گیری وکاربردها و پیشنهادات برای مطالعات بعدی می باشد .

این پایان نامه به مقایسه نظام آوائی ،واژگانی و نحوی دو گونه زبانی نیشابوری و سبزواری که دو گویش از زبان فارسی اند،پرداخته است.منبع این تحقیق برای گویش سبزواری ،کتاب بررسی زبان شناسانه گویش سبزوار تالیف آقای ابوالفضل بروغنی، پایان نامه های نوشته شده درباره این گویش و جملات از پیش ساخته شده ای بوده که شامل کلیه نکات دستوری است .همچنین فهرستی از واژگانی که در گویش سبزواری وجود دارند ولی در فارسی معادلی ندارند، از گویشوران سبزواری پرسیده شده و معادل گویشی آن ها توسط پژوهشگر ضبط گردیده است.پژوهشگر که خود گویشور نیشابوری است ،برای گویش نیشابوری از شم زبانی و بیان سایر گویشوران استفاده کرده است.این دو گویش ،هر دو به یک زبان تعلق دارند بنابراین در اصول یکسان می باشند.لذا پرسش ما در این تحقیق این بوده است که آیا دو گونه زبانی نیشابوری و سبزواری از نظر آوائی ،نحوی، ساختواژی و نوع واژگان با هم متفاوتند یا خیر. گرد آوری داده های زبانی به شیوه میدانی از طریق ارتباط مستقیم با مردم به شیوه عملی و از طریق مصاحبه انجام شده است ولی در گویش سبزواری، علاوه براین شیوه از روش کتابخانه ای نیز استفاده شده است.این پایان نامه مباحث ساخت واژه را به پنج بخش اسم و سایر وابسته های آن، فعل ،نقش نماها، اصوات و ساختمان قاموسی واژه تقسیم کرده است که در هر فصل جزئیات آن به تفصیل بررسی شده است.در پایان با توجه به بررسی های به عمل آمده و مثال های فراوانی که در این پایان نامه آمده است نتیجه گرفته می شود که دو گونه زبانی نیشابوری و سبزواری، از لحاظ آوائی ، ساخت واژی و واژگانی با هم تفاوت هائی دارند. کلید واژه ها:زبان،لهجه،گویش،نیشابور،سبزوار.

این پژوهش به بررسی مقایسه ی نظام آوایی و واژگانی دو گونه از زبان ترکی که یکی مربوط به ترکی اهری در شمال غرب و دیگری مربوط به ترکمنی گنبد کاووس در شمال شرق ایران است، پرداخته است. هدف از این پژوهش بررسی تفاوتها و شباهت های واجی و ساختواژی این دو گونه زبانی و شناساندن و حفظ میراث گرانقدر زبانها و گونه های زبانی به نسل های بعدی است. این پژوهش در پنج فصل و یک پیوست تنظیم شده است. بخش نظری بر اساس اطلاعات کتابخانه ای و منابع اینترنتی بوده و در بخش مبانی عملی از پژوهش های زبان ترکی و ترکمنی به طور خاص استفاده شده است. در تجزیه و تحلیل داده ها، اطلاعات بر اساس کلمات و جملات پیش ساخته و به شیوه میدانی جمع آوری شده است و بر اساس مصاحبه با گویشوران مختلف و تولیدات زبانی به استخراج واج های این دو گونه زبانی ازطریق جفت های کمینه پرداخته شده است. سپس به توصیف برخی فرآیندهای واجی و آوایی مهم مانند همگونی و ناهمگونی و درج و قلب و هماهنگی واکه-ای و واحدهای زبرزنجیری از قبیل هجا، تکیه، آهنگ در این دو گونه زبانی پرداخته شده است. در فصل چهارم به بررسی ساختواژه و مقایسه چگونگی ساختار اجزاء مختلف زبانی اسم، ضمیر، صفت،قید، فعل، نقش نماهاو ... پرداخته شده است و از نمونه ها و مثال های زبانی زیادی استفاده شده است. در آخر قسمت پیوست آورده شده و یک دسته از واژگان پرکاربرد این دو گونه زبانی باهم مقایسه شده است. نتایج بدست آمده از این پژوهش بیانگر این مسئله است که هر دو گونه زبانی از یک زبان مادر هستند اما تفاوتهای واژگانی و ساختواژی بین این دو وجود دارد که باعث می شود آنها را، دو گویش متفاوت از زبان ترکی بدانیم. زیرا فهم بسیاری از واژگان و حتی انواع و نحوه ی ترکیب تکواژها درواژگان در برخی موارد باهم متفاوتند و شنونده مجبور می شود از یک زبان میانجی مثل زبان فارسی برای برقراری ارتباط استفاده کند. و یک نکته قابل توجه اینکه ، ترکی اهری بسیار زیاد تحت تاثیر زبان فارسی قرار گرفته و واژگان قرضی زیادی در آن به چشم می خورد اما زبان ترکمنی نسبت به ترکی اهری کمتر تحت تاثیرزبان فارسی قرار گرفته وبسیاری از واژگان اصیل وقدیمی هنوز در میان مردم این منطقه استفاده می شود.

گویش تالشی آخرین بازمانده ی زبان پهلوی شمال غرب ایران است که مردم منطقه ی تالش واقع در استان گیلان به آن تکلم می کنند. در این تحقیق از گویشواران بومی که در روستای ریک وشاه میلرزان زندگی می کنند استفاده شده است. روش تحقیق توصیفی ، میدانی وابزار تحقیق پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده می باشد. هدف از انجام این تحقیق مقایسه ی صرفی، آواشناختی و واجشناختی در گونه ی تالشی ریک و شاه میلرزان است. در این تحقیق داده های دو گویش بر اساس واکه ها و همخوانها، و تفاوتهای آوایی همخوانی دو گویش بررسی و سپس مقایسه شده اند. با انجام این تحقیق نتایجی بدست آمده است، از جمله این که تفاوتهای آوایی در بین این دو گویش وجود دارد، تعداد واکه های دو گویش یکسان نیست و با فارسی معیار فرق دارند. از نظر صرفی تفاوت هایی در افعال این دو گویش مشاهده می شود، ساخت افعال مرکب و پیشوندی با هم تفاوت ندارد. با توجه به نوع فعل ضمایر پیوسته و شناسه های فعلی متفاوت است و همچنین ارگتیو در این دو گویش وجود دارد که در زبان فارسی معیار کاربرد ندارد.

« بهشهر » شهرستانی است که در شرق استان مازندران قرار دارد. این شهرستان از شمال به دریای خزر، از جنوب به سلسله جبال البرز و استان سمنان، از شرق به استان گلستان و از غرب به شهرستان نکا منتهی می شود. به دلیل گرد آمدن اقوام مختلف در این شهرستان که در طی قرون گذشته به این منطقه آمده اند، در کنار زبان مازندرانی که زبان غالب در شهرستان است مردم به گونه های زبانی دیگری نیز تکلم می کنند. مانند کردی، ترکی، گوداری و ... . در پایان نامه حاضر دو گونه ی بهشهری و گوداری در شهرستان بهشهر مورد مقایسه قرار می گیرند. باید گفته شود تعداد گویشوران گوداری در سطح شهرستان، بسیار محدود می باشد (حدوداً 150 – 100 نفر) که به صورت دو مجموعه، در دو نقطه ی جنوبی شهرستان زندگی می کنند. به دلیل در اقلیت بودنشان و ارتباط تنگاتنگی که با ساکنین اصلی شهر دارند، در نتیجه گونه زبانی بهشهری در گونه زبانی گوداری نفوذ فراوان یافته تا جایی که خود بر این باورند که گونه زبانی شان همان گونه زبانی بهشهری است، در حالی که این چنین نیست، آنها خودشان راغب ترند به اینکه به گونه بهشهری تکلم کنند. لازم به ذکر است چون زمانی نه چندان دور، شغل اصلی این قوم، مطربی بوده، آنها مجموعه ای محدود از لغات مطربی نیز برای شان باقی مانده است. در ضمن در جای خاصی به معنی گودار اشاره نشده است بجز اینکه آقای رضایی در پایان نامه خود از قول آقای جمشید قلی نژاد این واژه را چنین معنا کرده است : gow (گاو) ، dâr (دار) پسوند داشتن. و به عقیده ی او چون این قوم یکی از مشاغل شان در گذشته مواظبت از زمین و دام مردم بوده به این نام ، نامگذاری شده اند. پایان نامه حاضر شامل پنج فصل می باشد: در فصل اول به مطرح کردن بیان مسئله، اهمیت پژوهش، پرسش ها و فرضیه های پژوهش ، روش و محدودیت های پژوهش و همین طور کلیدواژه ها پرداخته شده است. در فصل دوم، افرادی که پیرامون گویش مازندرانی، بهشهری و گودار کار کرده اند معرفی می شوند. در فصل سوم به مبانی نظری پژوهش پرداخته می شود. در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل داده های پژوهش پرداخته می شود که خود شامل بخش هایی است مثل بخش آوایی، صرف یا ساخت واژه و نحو یا ساخت جمله. و در فصل پنجم نیز به نتیجه گیری وطرح پیشنهادات پرداخته می شود. قسمت مراجع نیز شامل کتابنامه فارسی، کتابنامه انگلیسی، واژه نامه فارسی به انگلیسی و واژه نامه انگلیسی به فارسی می باشد. بخش پیوست ها نیز شامل افعال ساده و مشتق مشترک بین هر دو گونه، افعال ساده و مشتق مختص به گونه گوداری (بسیار محدود می باشد)، جملات و واژگان هر دو گونه، واژگان مطربی و چکیده انگلیسی می باشد.

در این پایان نامه نگارنده ابتدا وندهای اشتقاقی و تصریفی را از آثار صادقی (1370-72)،قطره (1379 و 1386)و کلباسی (1391) انتخاب کرده و سپس به بررسی داده ها و مثال های گردآوری شده از فرهنگ بزرگ سخن می پردازد.از این رهگذر نتایج حائز اهمیتی بدست آمد از جمله این که وندهای اشتقاقی که مقوله نحوی پایه را تغییر می دهند هسته نحوی، و وندهایی که معنا یا زیر طبقه دستوری پایه را تغییر می دهند،هسته معنایی محسوب می شوند.البته در برخی از صورتهای اشتقاقی که وند و پایه هر دو در معنای واژه مشتق سهیم هستند هسته نامشخص است. برخی موارد نیز یافت می شوند که در آنها بار معنایی واژه مشتق فقط بر روی پایه است که در این صورت پایه هسته در نظر گرفته می شود. وندهای اشتقاقی که مقوله نحوی و معنایی پایه را تغییر نمی دهند اما کاربرد آن را تغییر داده و آن را برای حضور در بافت خاصی از کلام آماده می کنند هسته کاربردی محسوب می شوند.از بررسی صورتهای اشتقاقی که از طریق وندافزایی مضاعف ساخته می شوند به این نتیجه میرسیم که آخرین وندی که به پایه اضافه می شود هسته نحوی است.در نهایت در بخش صورتهای تصریفی مشخص می شود که وندهای تصریفی نمی توانند هسته باشند.

این پایان نامه با موضوع بررسی کردی ایلامی روستای فرهادآباد از توابع شهرستان دره شهر، در پنج فصل به شرح ذیل تنظیم گردیده است. فصل اول: کلیات پژوهش که شامل: مقدمه(خلاصه فصل)، بیان مسئله، اهمیت پژوهش، پرسش های پژوهش، فرضیه های پژوهش، روش پژوهش و محدودیت های پژوهش می باشد که هرکدام در جای خود بیان می شود. فصل دوم: پیشینه پژوهش شامل: مقدمه، تحقیقات پژوهشگران داخلی و خارجی، گذری برتاریخچه کردی و در پایان فصل، جمع بندی و نتیجه گیری مطالب بیان می گردد. فصل سوم: مبانی نظری پژوهش شامل: مقدمه، نظریه ساختگرایی زبانشاسان، تعریف زبان، گویش، لهجه، موقعیت جغرافیایی، تاریخی و اجتماعی محل پژوهش می باشد. فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های پژوهش شامل: مقدمه، بخش آوایی، صرفی و نحوی و جمع بندی مطالب بوده که هرکدام در جای خود توصیف و با ذکر مثال های مناسب کردی فرهادآبادی و معادل فارسی معیار، بیان گردیده است. فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات شامل: مقدمه، نتیجه گیری با توجه به پرسش ها و فرضیه های پژوهش، دستاوردهای نظری و کاربردی و پیشنهاد هایی برای پژوهش آینده در این زمینه است. درپایان واژه نامه کردی فرهادآبادی، چند جمله کردی همراه معادل فارسی، افعال، واژنامه انگلیسی – فارسی و فارسی -انگلیسی و در پایان چکیده انگلیسی همراه کلیدواژه های پایان نامه ذکر گردیده است.

پژوهش حاضر به شیوه مطالعه کتابخانه ای و میدانی، به مقایسه و بررسی دو گونه رستمکلایی و شیرودی از گویش مازندرانی پرداخته است. داده های این پژوهش در چهار بخش آوایی، صرفی، نحوی و واژگانی گردآوری و تجزیه و تحلیل شده اند. نتیجه تحقیق نشان داده است که گونه های فوق به رغم تعلق داشتن به یک گویش و تکیه بر قواعد مشترک ، از نظر آوایی، صرفی و واژگانی تفاوت هایی دارند که این تفاوت ها در بخش آوایی و صرفی تامل برانگیز است.از نظر نحوی نیز یافته ها بیانگر آن است که تفاوتی بین دو گونه مورد مطالعه وجود ندارد.

. پژوهش حاضر دارای پنج فصل و بخش پیوست ها می باشد. فصل اول به کلیات پژوهش می پردازد که شامل مقدمه، بیان مسأله، کاربرد و اهمیت موضوع، پرسش ها و فرضیه ها، روش ها، محدودیت ها و کلیدواژه های پژوهش می باشد. فصل دوم به پیشین? پژوهش اختصاص دارد، در این فصل نام افرادی که در داخل و خارج از کشور در این زمینه کار کرده، به همراه معرفی کوتاهی از کارهای انجام گرفت? آن ها آورده شده است. فصل سوم، ملاحظات زبان شناختی و جغرافیایی را مطرح می کند که شامل تعریف زبان، گویش، لهجه، عوامل دگرگونی زبان ها و موقعیت جغرافیایی، اجتماعی و تاریخی روستای قهرود و شهر گز می باشد. فصل چهارم، این دو گویش در سه بخش آوا، صرف و نحو مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته اند، در بخش آوایی به بررسی آواشناختی و واج شناختی، در بخش صرف یا ساختواژه به چگونگی ساختمان واژه ها و در بخش نحو یا ساخت جمله به چگونگی پیوند میان واژه های این دو گویش پرداخته شده است. فصل پنجم به نتایج پژوهش و دستاوردهای نظری و کاربردی آن و پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده می پردازد. و در بخش پیوست ها، فهرستی از افعال به همراه ستاک حال و گذشت? آن ها، همچنین فهرستی از واژگان اصیل و محلی در این دو گویش، ضرب المثل ها و اصطلاحات محلی، نقشه و اصطلاحات زبان شناسی آورده شده است.

گویش شناسی به عنوان یکی از شاخه های علم بررسی زبان، بدنبال آن است که با شناسایی و گردآوری گویش ها و لهجه های مختلف به بررسی علمی آنها بپردازد. پژوهش حاضر که در قالب «طرح ملی گویش شناسی ایران(شماره 8 )» به بررسی مقایسه ای واژگان و جملات پایه در 20 روستای شهرستان نیشابور می پردازد، ادامه «طرح ملی گویش شناسی ایران» است که از سال 1378 با همکاری و مشاوره سرکار خانم دکتر ایران کلباسی و جناب آقای دکتر یداله ثمره در وزارت جهاد کشاورزی راه اندازی شده است. در این پژوهش که بعنوان یک پایان نامه دانشجویی و مستقل از هر سازمان یا نهادی انجام گرفته است، محقق شخصا به روستاهای مورد نظر مراجعه نموده و مطابق پرسشنامه تهیه شده توسط استاد راهنمای تحقیق، که شامل 149 واژه و 43 جمله می باشد، از گویشوران مصاحبه گرفته وآنچه آنها با تکیه بر شم زبانی خود ادا می کردند را ثبت و آوانویسی نموده است. سپس به تحلیل آماری و بررسی آوایی، واژگانی و دستوری نمونه های گردآوری شده پرداخته است.این پایان نامه در پنج فصل تدوین شده است: فصل اول به چارچوب تحقیق می پردازد که شامل مقدمه، هدف و اهمیت تحقیق، بیان مسئله، سوالات تحقیق، فرضیه های تحقیق، تعریف واژه های کلیدی و محدودیت های تحقیق است. در فصل دوم به پیشینه و مبانی نظری تحقیق پرداخته شده و فصل سوم تحت عنوان روش شناسی، به مراحل و روش تحقیق وشرکت کنندگان اختصاص دارد. در فصل چهارم، اطلاعات گردآوری شده که همان نمونه های گویشی 20 روستای شهرستان نیشابور هستند، ارائه شده اند؛ و در فصل پنجم به بیان نتایج بررسی های آماری، آوایی، دستوری و پیشنهادات اختصاص دارد. در انتهای پایان نامه منابع و پیوست ها شامل واژه نامه، پرسشنامه، جداول مربوط به مقایسه آوایی گونه های زبانی با فارسی معیار و نمودارهای بیشترین تکرارهای مشابه آورده شده اند.

گویش شناسی شاخه ای از زبان شناسی اجتماعی است که به مطالعه گونه های نظام مند زبان می پردازد. گونه های زبانی در اکثر مناطق زبانی وجود دارد . گونه ها ی زبانی و لهجه های جوامع گفتاری بخشی از فرهنگ ملی در نظر گرفته می شوند و باید محافظت شوند. کشور ما، ایران نیز به لحاظ داشتن گونه ها ی زبانی و لهجه ها ی متنوع بسیار غنی است. این وظیفه هر زبانشناسی است که حداقل به مطالعه یکی از گونه های زبانی کشورمان بپردازد و آن را به روش علمی بررسی کند. چرا که هر کدام از این زبان ها وگویش ها نشان دهنده تاریخ کهن ایران است و با این کار می توان به زنده نگهداشتن تاریخ و فرهنگ و زبان کهن ایرانیان کمک کرد. هدف این پژوهش مقایسه گونه های زبانی شمال استان خوزستان با هم برای تعیین شباهت ها و تفاوت ها بین آنهاست. تفاوت این گونه های زبانی و فارسی معیار نیز مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه ها و داده های جمع آوری شده ی این گونه های زبانی مورد تجزیه و تحلیل و توصیف همزمانی قرار گرفته و با بهره گیری از نمونه ها و تحلیل داده ها به توصیف ویژگی های آوایی، واژگانی ،صرفی و نحوی این گونه های زبانی پرداخته شد. درکل می توان گفت که تفاوت های قابل ملاحظه ای بین این گونه ها و فارسی معیار، به ویژه در حوزه های آوایی و واژگانی وجود دارد.ولی از نظر صرفی و نحوی تفاوت چندانی مشاهده نشد

چکیده : 1 – هدف پژوهش : با توجه به استیلای زبان فارسی و روند امحای گویش ها به عنوان بازمانده های بسیار باارزش فرهنگ و زبان و نیز به خاطر ضرورت حفظ این میراث با ارزش ، پژوهش حاضر تلاشی است برای ثبت برخی از ویژگی های دو گونه ی زبانی اشاره شده در عنوان پایان نامه. 2 – روش نمونه گیری: این تحقیق با کمک بعضی از گویشوران و محققان در سطوح مختلف سنی ، جنسی و تحصیلات از دو شهر اشاره شده در عنوان پایان نامه انجام شده است. 3 – ابزار اندازه گیری: از آنجایی که پژوهشگر خود،گویشور بومی تالشی شهر ماسال بوده و نیز با برخی از جنبه های زبانی تالشی شهر پره سر آشناست ،ثبت موارد و نمونه ها با استفاده از پرسش نامه ، علایم آوایی و بدون استفاده از وسایل ضبط صوت انجام گرفته است. 4 – طرح پژوهش: این پژوهش دارای 5 فصل اصلی و یک بخش پیوست میباشد که بخش پیوست شامل شرحی کوتاه از واژگان خویشاوند،تابو واژه ها،فهرستی از واژگان مرسوم و رایج در دو ناحیه ی اشاره شده،فهرستی از افعال،داستان کوتاه به گویش تالشی ماسال و پره سر،برخی از کنایات و ضرب المثل های تالشی،چند جمله به گویش ماسالی و پره سری و برخی از تصاویر و نقشه های مربوط به تالشی است فصل های اصلی پژوهش : فصل اول: کلیات پژوهش، فصل دوم: مبانی نظری، فصل سوم: مبانی عملی ، فصل چهارم: تحلیل داده ها ( ساخت آوایی،صرف و نحو)، فصل پنجم: خلاصه،نتیجه گیری و پیشنهادات

منظوم? خسروشیرین دارای 6512 بیت شعر و به طور تقریبی 71632 واژه است که تمام این ابیات به دقّت خوانده شده اند و تمام واژگان مرکب و مشتقِ این منظومه در دو فصلِ سوم و چهارم تحلیل شده اند. این منظومه از 138 قصیده تشکیل شده است. طولانی ترین قصید? این منظومه، 191 بیت دارد. نام این قصیده "عتاب کردن شیرین به شاپور" است. کوتاه ترین اشعار نیز دارای یک بیت هستند که حکایاتی از "کلیله و دمنه" و همچنین " سی لحنِ باربُد" است. در این تحقیق سعی شده است با بررسی ساختِ واژه درمنظومه خسرو شیرین نظامی گنجوی، به این پرسش ها پاسخ داده شود: - کدام شیو? ساختِ واژه در اشعار منظوم? خسرو شیرین نظامی پر بسامد تر است؟ - آیا تمام وندهای اشتقاقی فارسی امروز، در اشعار خسرو شیرین نظامی به کار رفته است و کدام وندها از بسامد بیشتری برخوردارند؟ در این تحقیق ابتدا تمام واژگان مرکب و مشتق در جداول مربوط? خود دسته بندی شده اند و سپس مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند و نتایج کلّی بدین شرح بوده است: - تعداد واژگان مرکب غیر فعلی 2533 واژه و تعداد واژگان مشتق غیرفعلی 3265 واژه است. در نتیجه میان این دو شیو? واژه سازی 732 واژه اختلاف وجود دارد و تعداد بیشتر برای فرآیند ساخت واژ? مشتق است. - از 12 شیو? ساختِ واژ? مرکب، 11 نوع در این پایان نامه یافت شده است. شیو? مرکب اتباع در منظوم? خسروشیرین نظامی گنجوی وجود ندارد. ش - در این پایان نامه 4 نوع از 11 پیشوند مشتقِ غیرفعلی، 52 نوع از 76 پسوند مشتق غیرفعلی و 2 نوع از 5 شبهِ وند فارسیِ معیارِ معرفی شده در فصل دوّم، یافت شده است. - برخی وندهای اشتقاقی فارسی امروز در منظوم? خسروشیرین نظامی گنجوی یافت نمی شوند. بر اساس تعداد و آمار بدست آمده، در میان پسوندهای غیرفعلی، "– ای" و در میان پیشوندهای غیرفعلی، پیشوند "نا-" یا "نـ-" پرکاربردترین وندهای اشتقاقی هستند. - در منظوم? خسروشیرین، ظرفیتِ توالی پسوندهای مشتق غیرفعلی، تا دو پسوند مشتق متوالی پیش رفته است. - در این پایان نامه، ساختارِ توالیِ پیشوندهای مشتق غیرفعلیِ زبانِ فارسیِ معیار، بررسی شده است. - در این پایان نامه واژ? "تاش" که امروزه به عنوان واژ? بسیط کارایی ندارد؛ به عنوان پسوند مشتق غیرفعلی معرفی شده است.

چکیده پایان نامه : گویش شناسی شاخه ای از زبان شناسی اجتماعی است که به مطالعه گونه های نظام مند زبان می پردازد. گونه های زبانی در اکثر مناطق زبانی وجود دارد . گونه ها و لهجه های جوامع گفتاری بخشی از فرهنگ ملی در نظر گرفته می شوند و باید محافظت شوند. مطالعات گویش شناختی در ایران علاوه بر کمک به شناسایی هر چه بیشتر و بهتر هویت و فرهنگ ملی ما ایرانیان، سبب می شود گویش ها، این میراث کهن زبان فارسی زنده بماند و دستخوش زوال و انهدام نشوند. به علاوه جمع آوری گویش های ایرانی می توانند ابزاری باشد برای متولیان امر واژه سازی تا از گویش ها در ساختن واژه های نو استفاده کنند که در این صورت واژه های نو ساخته شده، واژه هایی خواهند بود حاوی هویت فرهنگی و ملی ما و متناسب با سایر اجزای پیکره زبان فارسی. همچنین تهیه ی اطلس گویشی ایران بر اساس اصول علمی که نیازی جدی برای حفظ و ثبت گویش های ایرانی است یکی از دستاوردهای مهم این گونه پژوهش های زبانی به شمار می رود. هدف این پژوهش مقایسه گونه های زبانی جنوب استان لرستان با هم برای تعیین شباهت ها و تفاوت ها بین آنهاست. تفاوت این گونه های زبانی و فارسی معیار نیز مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه ها و داده های جمع آوری شده ی این گونه های زبانی مورد تجزیه و تحلیل و توصیف همزمانی قرار گرفته و با بهره گیری از نمونه ها و تحلیل داده ها به توصیف ویژگی های آوایی، واژگانی ،صرفی و نحوی این گونه های زبانی پرداخته شد. در نهایت با توجه به توصیف داده ها و نمونه های موجود و تحلیل آماری انجام شد ه ، به نظر می رسد که تفاوت های آوایی و تفاوت های واژگانی قابل ملاحظه ای و تفاوتهای دستوری کمی در بین گونه های زبانی مختلف در جنوب استان لرستان وجود دارد. نتیجه گیری نهایی که ازاین پژوهش می توان بدست آورد اینکه گونه های زبانی 18 روستا لهجه هایی ازگویش لری هستند که اسامی این روستاها عبارتند از( سیره پایین،آب شباندر، عمارت، توت، حسن آباد، وره زرد، هلوش، عزیز آباد، گلبهار بالا، پاپل مادیان رود، شنگان، چنار، تل محمد میرزا، پل مامون، دارایی، کنار بلوط، شهرک بابا عباس، شورابه بهرام بیگ )و2 روستا(شورابه پایین یک، اسد آباد) دارای گویش لکی هستند .

گویش شناسی به عنوان یکی از شاخه های علم بررسی زبان به دنبال آن است که با شناسایی و گردآوری گویش ها و لهجه های مختلف به بررسی علمی آنها بپردازد. پژوهش حاضر در قالب «طرح ملی گویش شناسی ایران(شماره 9) »به بررسی مقایسه ای واژگان و جملات پایه در 40 روستا در استان ایلام می پردازد و شامل پنج فصل است. فصل اول: چارچوب تحقیق است که در حقیقت مقدمه ای بر پایان نامه می باشد و شامل مقدمه، بیان مسئله، هدف و اهمیت موضوع، سوالات تحقیق، فرضیه های تحقیق ، تعریف واژه های کلیدی و محدودیت های تحقیق است.فصل دوم :در مورد پیشینه ی تاریخی تحقیق شامل مبانی عملی و نظری تحقیق است که مشتمل بر تعریف زبان، لهجه و گویش و عوامل دگرگونی زبان ها، گویش ها و لهجه هاست. همچنین موقعیت جغرافیایی، تاریخی، انسانی، طبیعی استان ایلام را به طور مختصر ذکر نموده است. بخش آخر این فصل شامل نقشه ها و اطلس های گویشی از این استان می باشد.فصل سوم: روش شناسی، که شامل روش تحقیق ،افراد شرکت کننده و مراحل انجام تحقیق است.فصل چهارم: نمونه های گویشی 40 روستا در استان ایلام به صورت جدول ارائه شده است. این جدول شامل تعدادی جمله ی از پیش ساخته شده و نیز فهرستی از واژگان فارسی است که گویشور مورد مصاحبه با لهجه ی محلی ادا نموده و توسط نگارنده آوا نویسی شده است.فصل پنجم: به نتایج و پیشنهادات می پردازد و مشتمل بر نتایج آماری و یافته های آوایی و دستوری است. این فصل به بررسی و مقایسه ی واژگان وجملات آوا نویسی شده موجود در پرسشنامه های 40 روستا استان می پردازد. در این بخش وجود افتراق و اشتراک بین گویش این روستا ها مشخص شده است. همچنین پیشنهاد نگارنده برای تحقیقات بعدی در این زمینه آمده است.در خاتمه منابع و پیوست ها شامل واژه نامه، پرسشنامه، جداول مربوط به مقایسه ی آوایی گونه های زبانی با فارسی معیار و نمودار های بیشترین تکرارهای مشابه آورده شده اند.

سرزمین پهناور ایران دربردارنده یک ملت واحد است که با زبانها، گویش ها و لهجه های گوناگون محلی در ادبیات غیررسمی سخن می گویند.هدف از این پژوهش نجات گویشهای رو به زوال و پاسداری از میراث زبانی و آشکار کردن تاریخی گویش برای گویشوران است تا خود در حفظآن کوشا باشند.هدف از این پژوهش مقایسه گونه های زبانی 20 روستا در شمال استان لرستان برای تعیین شباهتها و تفاوتهای بین آنها می باشد. نمونه گیری و روش کار به صورت میدانی و مستقیم در 20 روستا در شمال استان لرستان صورت گرفته است سپس داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است تا نکات دستوری ، آوایی،ساختواژی و نحویی ار انها استخراج شود.این پژوهش به صورت میدانی و کتابخانه ای انجام شده است. با توجه به داده های بررسی شده،با تحلیل آوایی داده ها این نتیجه حاصل شد که بین گونه های زبانی آبادی های شمال لرستان تفاوت های آوایی وجود دارد. و با تحلیل صرفی و دستوری و واژگانی نیز این نتایج به دست آمد که بین گونه های زبانی مورد بررسی شده در 20 آبادی شمال استان لرستانتفاوتهای صرفی،دستوری و واژگانی وجود دارد. و نتیجه نهایی اینکه در بین گونه های زبانی مورد بررسی تعداد11 گونه زبانی، لهجه هایی از گویش لری (روستاهای آقایی،برآفتاب،چمنار،چنارستان،حاجی آباد،خورهه،درهاسبر،شریف آباد،کرچیان،محمودآباد،نیله سفید)و تعداد9 گونه ربانی لهجه هایی از گویش لکی( روستاهای پرسک،جولاکمر،چشمه برقی ،چشمه خانی ،زالی آباد ،شیخ آباد، علی آبادجوانمرد، مرادآبادو شمس آباد ) هستند.

پایان نامه ی حاضر تحقیقی است کتابخانه ای و میدانی که به بررسی واج شناسی تاریخی گویش مازندرانی، لهجه ی بابُلی پرداخته است. واج شناسی یکی از شاخه های زبان شناسی است که به توصیف و عملکرد آواها در یک زبان مشخص می پردازد و جایگاه عناصر آوایی زنجیری و زبرزنجیری را در نظام آن زبان مشخص می کند. موضوع مهم در بررسی لهجه ها و گویش های ایرانی، حفظ و زنده نگه داشتن این گویش ها در طی دوران است چرا که اگر این گویش ها حفظ شوند فرهنگ و رسوم و سنت های ما نیز برای نسل های بعدی حفظ خواهند شد. لذا انجام پژوهش هایی در زمینه بررسی گویش ها، بسیار حائز اهمیت می باشد. هدف کلی این تحقیق بررسی سیر تحولات تاریخی واجی گونه ی بابلی از ایرانی باستان و مقایسه ی آن با فارسی نو است. بدین منظور تعداد 220 واژه به عنوان داده های تحقیق مورد بررسی قرار گرفته اند که تحول آوایی هر واژه از ایرانی باستان به گونه ی بابلی گویش مازندرانی و فارسی نو بررسی شده است. در نهایت این تحولات در چند گونه ی دیگر از گویش مازندرانی نیز بررسی شده است. نتایج بدست آمده نشان داده است که برخی واژه های بابلی در مقایسه با فارسی نو تحول یکسان و مشابهی نداشته و در بعضی موارد بدون تحول به دوره ی نو رسیده اند. تحولات آوایی بابلی در واکه ها و همخوان ها به یک اندازه نیست و در همخوان ها بیشتر است.این تحولات واجی تقریبا در تمام گویش ها و لهجه های مازندرانی مشابه است و تفاوت های جزئی که مشاهده می شود مربوط به بافت فرهنگی مردم منطقه می باشد.

هدف این پژوهش شناخت توصیفی واج شناسی تالشی شمالی ( گونه ی عنبرانی ) و بررسی تغییرات واجی آن از ایرانی باستان و مقایسه با فارسی نو است. آشکار ترین فرآیند زبانی، تغییر واج ها یا واحد های آوایی زبان است . برخی واج ها در طول زمان به واج های دیگر بدل می شوند و در نتیجه صورت لفظی تکواژها و واژه ها نیز تغییر می یابد. بنابراین بررسی خصوصیات آوایی و واجی از جمله دشوار ترین حوزه های زبان شناسی تاریخی است. تالشی از خانواده ی زبان های غربی شمالی است که از نظر ویژگی های گویشی و محدوده ی جغرافیایی به سه گروه شمالی ، مرکزی و جنوبی تقسیم می شود. تالشی به دلیل حفظ ویژگی های زبانی از دوران باستان و میانه و نیز قرار گرفتن در زمره ی زبان های در خطر ، از اهمیت ویژ ه ای در مطالعات گویشی برخوردار است . با بررسی تحولات واجی این گویش، بسیاری از نظریه ها و فرضیه های محققان در مورد گذشته ی زبان فارسی و زبان های ایرانی محک می خورد . از آن جایی که مطالعات واج شناسی تاریخی آن هنوز در آغاز راه است ، پژوهش حاضر می تواند پایه و بنیادی بر تحقیقات دیگر باشد. روش گردآوری داده ها در این پایان نامه میدانی و کتابخانه ای است. و چون به بررسی روند تاریخی زبان و تغییرات آن در طول زمان پرداخته ، از نوع در زمانی است. در مواردی که واژه های مورد نیاز در اسناد مکتوب موجود نبوده و یا پژوهشگر به آن ها دسترسی نداشته است ، ناچار به بازسازی آن ها شده و در مورد واژه های تالشی از روش میدانی استفاده کرده و درتجزیه و تحلیل داده ها، روش توصیفی به کارگرفته شده است.

پایان نامه حاضر به شیوه مطالعه کتابخانه ای و میدانی، به مقایسه و بررسی گویش سنگسری در سه نسل پرداخته است. این پژوهش در پنج فصل مورد بررسی قرار گرفته است که فصل چهارم آن شامل بخش آوایی، صرفی، نحوی و واژگانی و تحلیل آماری است. نتیجه پژوهش بر سه نسل گویشور نشان داده است که گویشوران فوق به رغم تعلق داشتن به یک گویش و تکیه بر قواعد مشترک ، از نظر آوایی و واژگانی تفاوت هایی دارند. از نظر دستوری نیز یافته ها بیانگر آن است که تفاوتی بین سه نسل گویشور مورد مطالعه وجود ندارد.

): ذات پویای زبان و بطور متوالی لهجه هاتغییر پذیر هستند. عواملی همچون ،رسانه های گروهی و آموزش و پرورش ملی بطور مستمر باعث این تغییرات می شوند.لهجه ها و گویش های منطقه ای کشورها یکی از جنبه های سنتی فرهنگ هاست و بنابراین باید از آن محافظت شود .در اینباره همه ی مردم مسئول هستند. هدف این تحقیق مطالعه ی گونه های انتخابی با یکدیگر برای مشخص کردن شباهت ها و تفاوت های بین این گونه هاست.تفاوت بین این گونه ها وفارسی به عنوان یک زبان استاندارد نیز مورد مطالعه قرار گرفت.صدای گویشوران انتخابی و لهجه هایشان بر روی تلفن همراه ضبط شده است که در این نمونه ها مردان از 20 تا 50 سال دارند وپرسش نامه شامل 150 کلمه ی اختصاصی و 43 جمله می باشد.بعداز جمع آوری نمونه ها،واژه ها به طور همزمان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روش های تحقیق بر اساس ضمیمه ی کار انجام گرفته شد.امید است که این پژوهش بتواند در راستای حفظ فرهنگ غنی ایران باشد و دیگر محققان رابرای این گونه مطالعات فرهنگی و زبانشناسی تشویق کند.

زبان شناسی یکی از علوم تجربی است زیرا ماده ی مورد مطالعه ی آن یعنی زبان قابل درک و تجربه به وسیله ی حواس است

واژهها توان آن را دارند که افکار، احساسات، عقاید، اعمال و روابط ما را شکل دهند. و وقتی به شکلی منسجم، مثل داستان، کنار هم قرار میگیرند، تاثیر نیرومندتری دارند. داستانها به ما آموزش میدهند، به ما کمک میکنند تجربه خود را درباره جهان معنادار کنیم. یکی از عمدهترین راههای انتقال تجربه، قصهگویی و گوش سپردن به قصهها بوده است. و تاثیر زیادی در شکوفایی ذهن کودک دارد. کتاب خوانی ابزاری مهم برای فراگیری زبان است. پژوهشهای جدید نشان میدهد که وسعت دایره واژگانی یک کودک نوپا بستگی زیادی دارد به مقدار مکالماتی که او درباره یک موضوع معنیدار میشنود. بنابراین کتاب نیز می-تواند به عنوان یک ابزاری برای فراگیری زبان مادری، سهولت و سرعت بیشتری به فراگیری زبان ببخشد.

این پایان نامه با موضوع برسی گونه ی زبانی کردی هورامی روستای زرده (در استان کرمانشاه)، در پنج فصل به شرح ذیل تنظیم گردیده است. فصل اول:کلیات پژوهش که شامل مقدمه ،بیان مسئله، هدف و اهمیت پژوهش، پرسش های پژوهش، فرضیه های پژوهش می باشد . فصل دوم: پیشینه ی پژوهش که شامل مقدمه، پیشینه ی عملی پژوهش (ایرانی و خارجی) و جمع بندی مطالب می باشد. فصل سوم: مبانی نظری پژوهش که شامل مقدمه، رویکردهای زبان شناسی و نظریه ی به کار گرفته شده در این پژوهش، تعریف زبان، لهجه، گویش، از دیدگاه زبان شناسان مختلف، عوامل دگرگونی زبان ها، لهجه ها و گویش ها می باشد. فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های پژوهش شامل مقدمه، بخش آوایی، بخش صرفی، بخش نحوی، بخش واژگانی و جمع بندی مطالب می باشد. فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات شامل: مقدمه، نتیجه گیری، دستاوردهای نظری و کاربردی می باشد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

پژوهش حاضر با عنوان «بررسی فراوانی واژه های مصوب فرهنگستان در حوزة زیست شناسی در کتاب درسی زیست شناسی دورة پیش دانشگاهی» حاوی پنج فصل است. هدف از این پژوهش بررسی میزان کاربرد واژه های مصوب فرهنگستان در حوزة مطالعات زیست شناسی در کتاب درسی مقطع پیش دانشگاهی تألیف شده در وزارت آموزش و پرورش می باشد. این پژوهش به دنبال یافتن پاسخی برای پرسش های زیر است: 1- چه میزان از واژه های مصوب فرهنگستان در زمینه علم زیست شناسی در کتاب درسی زیست شناسی مقطع پیش دانشگاهی استفاده شده است؟ 2- میزان واژه های معادل سازی نشده و معادل سازی شده در فرهنگستان در زمینه علم زیست شناسی چقدر است؟ 3- میزان واژه های معادل سازی شده به کار نرفته در کتاب درسی پیش دانشگاهی چقدر است؟ داده های این پژوهش به دو بخش قابل تقسیم می باشد. دسته اول واژه های زیست شناسی مستخرج از دفترهای اول تا پنجم فرهنگ واژه های مصوب فرهنگستان و بخش دوم، کتاب درسی زیست شناسی مقطع پیش دانشگاهی می باشد که واژه های زیست شناسی موجود در آن مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج کار نشان می دهد که 1- مؤلفین کتاب درسی زیست شناسی دوره پیش دانشگاهی با تعداد زیادی از معادل های فارسی پیشنهادی فرهنگستان آشنایی دارند. 2- بعضی از معادل های فارسی پیشنهادی فرهنگستان سوم به کتاب درسی هنوز راه پیدا نکرده است و مؤلفین با وجود واژه های مصوب از واژه های قرضی استفاده می کنند. 3- کاربرد واژه های مصوب در کتاب درسی بیشتر از واژه هایی است که مؤلفین خود با سلیقه و ذوق خود به ترجمه آن واژه ها پرداخته اند و میزان کاربرد این واژه های سلیقه ای بسیار کم است.

پژوهش حاضر ، کوششی است در جهت بررسی نحوه تولید و کاربرد عملی آواهای زبان های کردی و انگلیسی و مقایسه آنها . در این رهگذر ، ابتدا نظام آوایی زبان کردی در دو سطح زنجیری و زبرزنجیری به طور کامل بررسی می شود. در مبحث مذکور به علت عدم وجود منابع مافی ، بیشتر اتکا بر صحت گویشوران و بررسی های شخصی است . در ارائه مثالها سعی بر این است که نمونه ها از زبان محاوره ای مردم و حتی الامکان از واژه های غیرقرضی زبان کردی انتخاب شوند. سپس نظام آوایی زبان انگلیسی به تفصیل بررسی می شود. تحقیق در این بخش ، به واسطه وجود منابع و کتب فراوان ، نسبت به بخش قبل سهل تر و دقیق تر انجام گرفت. در بخش پایانی ( نتیجه گیری ) واج ها ، واج گونه ها ، بعضی فرآیندهای آوایی ، ساختمان هجا ، خوشه های همخوانی ، تکیه و آهنگ گفتار در دو زبان کردی و انگلیسی با هم مقایسه می شوند و وجوه افتراق و تشابه آنها در هر یک از زمینه های ذکر شده مشخص می گردد. تفاوت ها و تشابهات استخراج شده در این تحقیق می تواند به عنوان ماده اولیه پژوهش های آتی در زمینه آموزش زبان انگلیسی به کردزبان ها مورد استفاده قرار گیرند و با مشخص کردن مشکلات زبان آموزان راه حل های علمی و عملی در جهت رفع آنها ارائه شود.

مقایسه دو گویش اصفهانی و تهرانی موضوع رساله حاضر است . این مقایسه مقدماتی و در آن بیشتر واجشناسی و بعضی از اختلافات دستوری دو گویش مورد بحث قرار گرفته است .

بررسی گویش کردی مهاباد موضوع پژوهش حاضر است . گویش کردی از دسته گویشهای ایرانی غربی است . گویشهای ایرانی غربی به دو گروه شمالی و جنوبی تقسیم شده اند. فارسی نوین و پهلوی ساسانی (فارسی میانه) جزو گروه جنوبی، و پهلوی اشکانی و گویشهای کردی که تاکنون بررسی شده است در دسته شمالی قرار دارند. گویش کردی مهاباد نیز مانند همه گویشهای ایرانی (مگرآسی در قفقاز) زیر نفوذ فارسی نوین بوده است ، بطوریکه 30 درصد واژه های آن فارسی می باشد. واژه های عربی و ترکی نیز به این گویش راه یافته ولی تحت تاثیر دستگاه آوائی این گویش برنگ کردی درآمده اند. بررسی آوایی گویش کردی مهاباد نشان داده است که این گویش دارای 28 همخوان، 8 واکه ساده، و 10 واکه دوگانه می باشد.