نام پژوهشگر: فرحناز اکبراقلی
فرحناز اکبراقلی حسن مطیعی لنگرودی
نظام بهره برداری از اراضی و نحوه سازماندهی تولید کشاورزی یکی از نکات اساسی در امر توسعه کشاورزی است . نظام بهره برداری کشاورز در روستاهای شهرستان مشهد همچون اکثر مناطق روستایی کشور، نظام بهره برداری خانوادگی است . در حال حاضر این نظام 92 درصد از کل بهره برداریهای کشور را به خود اختصاص داده است . این نظام با سیستم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورمان تطابق دارد، زیرا از نظر عملکرد در هکتار، ایجاد اشتغال، ایجاد درآمد، ایجاد انگیزه تولید در کشاورزان و ... بر سایر نظامهای بهره برداری برتری دارد. عدم توجه به این نظام، توسعه کشاورزی را به یک هدف دور از دسترس مبدل می نماید، زیرا توسعه کشاورزی مفهومی فراتر از رشد تولیدات کشاورزی است . تولید به هر صورت و توسط هر گروهی نمی تواند متضمن مفهوم توسعه باشد. به همین دلیل هدف طرحهای توسعه نهایتا بهبود وضع زندگی کشاورزان از طریق افزایش تولیدات کشاورزی و بهبود استفاده از منابع آب و خاک است . در راستای دستیابی به این هدف ، توجه به تعیین اندازه اپتیمم بهره برداریهای کشاورزی خانوادگی، الزامی است . از نظر اهمیت روزافزونی که مساله درآمد افراد شاغل بخش کشاورزی دارد، منطقی به نظر می رسد، مقدار درآمد مشخصی که هزینه زندگی بهره بردار و خانواده او را تامین نماید، به عنوان ضابطه مناسب برای مشخص کردن اندازه بهره برداریهای کشاورزی خانوادگی مورد استفاده قرار گیرد. رساندن این اندازه به حد اپتیمم از مهمترین مسائل توسعه کشاورزی در کشورهای رو به رشد است ، زیرا سبب بهبود وضع زندگی کشاورزان می گردد.