در پی تهاجم وحشیانه اردوی مغول به سرکردگی چنگیزخان، در طول راه اکثر شهرها منهدم و رودخانه ها در راستای اجرای روش ها جنگی آنها از مسیر خود منحرف می شد و روی صحرا از گریختگان و اجساد کشتگان پوشیده می گشت ، و اغلب بعد از عبور مغولها از هر شهر یا آبادی، فقط گرگها و کلاغها مخلوقات زنده ای بودند که در نواحی آباد و پرجمعیت سابق برای خوردن گوشت اجساد مردگان، منزل می گزیدند، و بدین وسیله مسیر طبیعی اکثر تمدنهای غرب آسیا را عوض نمودند و اختلال عمده ای در پیشرفت و ترقی آثار تمدنی بوجود آوردند. اکنون باید دید که چه رازی در زندگی چنگیز بوده که اینچنین از زندگی قبیله ای در عمق صحرای گبی، دارای چنان قدرت و عظمت گردید که بر حکومت های سرزمین های وسیع و متمدن چین، ایران، نایمان و روس غلبه یافت و دارای چه نبوغ و استعدادی بوده که نامش به عنوان عالیترین فرمانده نظامی در طول تاریخ ثبت شده و دارای چه قوه تعقل و تفکری بوده که دستورات و یاساهای وی در سراسر سرزمین های متصرفی، بی چون و چرا به مرحلهء اجرا درآمد و در سایه قوانین وی، یک امنیت مطلق از کرانه های دریای چین تا شرق ایران و قفقاز بوجود آمد و حتی مدتها بعد از مرگ وی، یاساها و بیلیک های او (پند و اندرز او) سرلوحهء برنامه های خانهای بعدی مغول شد. در این تحقیق بیشتر از منابع دست اول بویژه جامع التواریخ، جهانگشای جوینی، سیرت جلال الدین منکبرنی و چندین کتاب معتبر تاریخی دیگر که در قرنهای هفتم و هشتم هجری نوشته شده و در فصل مربوط به بررسی و معرفی منابع همین رساله بدانها اشارات مبسوطی خواهد شد، همچنین دهها کتاب تحقیقی و پژوهشی از جمله تاریخ مغول از مرحوم عباس اقبال آشتیانی، مغول در ایران از بر تولد اشپولر، نظام اجتماعی مغول ترجمه خانم دکتر شیرین بیانی که در فهرست منابع و ماخذ اشاره خواهد شد، استفاده شده است .