نام پژوهشگر: عباس زمانی راد
عباس زمانی راد محمدعلی مانی
امروزه رابطه بین کسری بودجه و کسری تراز تجاری در اکثر کشورها، بالاخص کشورهای صنعتی پیشرفته که دارای بازارهای مالی و سرمایه ای فعال می باشند، به رابطه پیچیده ای تبدیل شده است . دلیل این امر در آن است که رابطه بین این دو متغیر اقتصاد کلان، غالبا از طریق سایر متغیرها نظیر نرخ بهره، نرخ ارز، سطح عمومی قیمتها و ... برقرار می شود. به این مفهوم که تغییرات کسری بودجه ابتدا در بازار سرمایه (بازار ارز) سبب تغییرات نرخ بهره (نرخ ارز) شده و سپس از طریق جریان سرمایه خارجی (یا تغییر در حجم تجارت خارجی) به داخل (یا خارج) کشور منجر به بر هم زدن تعادل خارجی خواهد شد. به لحاظ تئوریکی افزایش کسری بودجه هر چند از طریق تغییر در متغیرهائی نظیر نرخ بهره و نرخ ارز و نسبت قیمتهای داخلی به خارجی بر تراز تجاری تاثیر می گذارد، اما درجه تاثیرپذیری تعادل تجارت خارجی از سیاست مالی در جای خود به نحوه تامین مالی کسری بودجه دولت بستگی دارد. در این ارتباط نظریات متفاوتی در ادبیات اقتصادی وجود دارد که برخی وجود ارتباط بین کسری بودجه و کسری تراز تجاری را تایید و برخی رد می کنند. هدف رساله حاضر بررسی ارتباط بین کسری بودجه و کسری تراز تجاری در اقتصاد ایران در بلندمدت است ، که در این رهگذر از تکنیک همگرایی بلندمدت (روش جوهانسن) بهره گرفته و در نهایت وجود چنین ارتباطی در اقتصاد ایران مورد تایید قرار گرفته است .