تحقیق حاضر به منظور ارزیابی اثرات اضافه کردن 17بتا-استرادیول و آلفا-زرالینول به رقیق کننده تریس-زرده تخم مرغ در نگهداری اسپرم قوچ بصورت مایع و در دمای یخچال انجام گرفت. برای این منظور نمونه منی از 4 راس قوچ قزل جمع آوری و پس از ارزیابی اولیه از لحاظ حجم، غلظت، رنگ و حرکت توده ای با هم مخلوط شدند و به 7 قسمت تقسیم شده و هر قسمت با رقیق کننده تریس-زرده تخم مرغ بدون ترکیبات استروژنی (کنترل) و یا حاوی 100 پیکو مولار، 100نانومولار و 100میکرومولار آلفا زرالینول و یا 17بتا-استرادیول رقیق شدند. نمونه های رقیق شده دریخچال (دمای 4 درجه سانتی گراد) نگهداری شده و در ساعات صفر، 24، 48، 72 و 96 از لحاظ سلامت غشای پلاسمایی و کیفیت تحرک اسپرم، قدرت زنده مانی اسپرم ها (viability)، میزان نیتریک اکساید(no) تولیدی و ظرفیت آنتی اکسیدانی تام (tac) مورد ارزیابی قرار گرفتند. سلامت غشای پلاسمایی با روشhost و تحرک اسپرم ها نیز توسط سیستم آنالیز کامپیوتری (casa) و قدرت زنده مانی اسپرم ها با استفاده از رنگ آمیزی ائوزین - نگروزین تعیین گردید. برای سنجش no از روش griess و برای تعیین میزان ظرفیت آنتی اکسیدانتی تام (tac) از روش farpاستفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده، کاهش معنی داری در اکثر پارامترهای تحرکی اسپرم کل بجز (lin وbcf)، اسپرم های متحرک، اسپرم های با حرکت پیشرونده، درصد سلامتی غشای پلاسمایی اسپرم، درصدزنده مانی، درصد اسپرم های متحرک و درصد اسپرم های با حرکت پیشرونده، در محیط حاوی 100میکرومول آلفا-زرالینول در مقایسه با گروه بدون ترکیبات استروژنی (کنترل) مشاهده شد. میزان نیتریک اکساید تولیدی در بین غلظت های مختلف استرادیول و آلفا-زرالنول و در بین زمان های مختلف تفاوت معنی داری با یکدیگر و با گروه کنترل نداشتند. ظرفیت آنتی اکسیدانی بصورت وابسته به غلظت و زمان در گروههای حاوی غلظت های مختلف آلفا-زرالینول و 17بتا-استرادیول اختلاف معنی داری داشتند. بطور کلی با توجه به نتایج این تحقیق اضافه کردن آلفا-زرالینول به میزان بیشتر از 100میکرومول به رقیق کننده تریس-زرده تخم مرغ باعث کاهش کیفیت اسپرم قوچ، در هنگام نگهداری بصورت مایع در دمای یخچال گردید در صورتیکه استرادیول چنین تاًثیری نداشت.