نام پژوهشگر: رضا سراسیر
رضا سراسیر علی اصغر حمیدی
کلرورآمونیم یکی از مواد مهم اولیه صنایع شیمیایی بوده است . کاربرد اصلی این ماده در صنایع باطری سازی، آبکاری و کشاورزی بوده است . کلرورآمونیم در صنعت توسط پنج روش تهیه می شود که عبارتند از: -1 واکنش اسید کلریدریک با گاز آمونیاک -2 واکنش سولفات آمونیم با کلرور سدیم (روش تر) -3 واکنش سولفات آمونیم با اسید کلریدریک -4 روش سولوی -5 واکنش سولفات آمونیم با کلرور سدیم (روش خشک) در این تحقیق چگونگی تولید کلرورآمونیم به روش خشک مورد بررسی و مطالعه آزمایشگاهی و نیمه صنعتی قرار گرفته است . ابتدا براساس مطالعات آزمایشگاهی چگونگی تولید این ماده و سینتیک واکنشهای درگیر بررسی شده است و در نهایت با استفاده از اطلاعات کسب شده واحد نیمه صنعتی طراحی و ساخته شد. مواد اولیه این روش سولفات آمونیوم و کلرورسدیم بوده است . مکانیسم این واکنش بدین صورت بوده است که ابتدا سولفات آمونیم در اثر تجزیه حرارتی به اسید سولفوریک (مایع) و آمونیاک (گاز) تبدیل می شود. در همان لحظه اسید سولفوریک با کلرورسدیم (جامد) واکنش داده و اسید کلریدریک و سولفات سدیم را می دهد. گازهای آمونیاک با اسید کلریدریک گازی واکنش خود بخودی می دهند و محصول اصلی یعنی کلرور آمونیم حاصل می شود. با انجام آزمایشات متعدد در طول دماتی (350-450 درجه سانتیگراد) بهترین دمای واکنش 390 درجه سانتیگراد بدست می آید و رابطه سرعت در این دما بعد از چهار مرتبه آزمایش بدین صورت محاسبه می شود: rnh.cl)gr/m.s4/059 x 10-5m 1/75nacl 0/942 (nh4)2so4 واکنش در روی یک نوار نقاله تسمه ای به طول 6/5 متر و عرض 0/65 متر با سیستم حرارت دهی مستقیم صورت گرفته و غبارات متصاعد شده کلرورآمونیم توسط یک فیلتر کیسه ای با ارتفاع 3 متر و قطر بیرونی 0/5 متر دارای 10 عدد نگه دارنده که قطر هر نگه دارنده 10 سانتیمتر و ارتفاع آنها 2 متر بوده است جمع می شوند. مزیت این روش ، تهیه کلرورآمونیم با خلوص بالا بوده است بنابراین محصول بدست آمده در صنایع حساس و مهم داروئی و غذایی کاربرد دارد. عیب این روش پایین بودن درصد تبدیل مواد اولیه بوده است .