نام پژوهشگر: مهناز بلالی علی آبادی

بررسی و شناسایی گونه های میکوریز و سیکولار - آرباسکولار (vam) برخی گیاهان زراعی مشهد و حومه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1377
  مهناز بلالی علی آبادی   هرمز دیارکیانمهر

جهت بررسی و شناسایی گونه های قارچ ایجاد کنند میکوریز وسیکولار - آرباسکولار (vam) برخی گیاهان زراعی مشهد و حومه چهار ایستگاه برای نمونه برداری معین شد. ایستگاههای مذکور عبارتند از: شاندیز، طوس ، مرکز تحقیقات کشاورزی طرق و مرزعه نمونه آستان قدس . با توجه به فصل رویشی گیاهان نمونه برداری از آنها ماهانه و طی سال 1376-77 انجام شد. پس از نمونه برداری درصد رطوبت و ph خاک اندازه گیری شد. همچنین جمعیت هاگ در یک گرم خاک خشک ، میزان کلونیزاسیون ریشه ها و استخراج هاگها با روش غربال تر جهت شناسایی آنها در نمونه خاکها دنبال شد. در مجموع 13 گونه متعلق به 6 جنس از قارچهای vam شناسایی شد. 8 گونه متعلق به جنس گلوموس و مابقی هر کدام یک گونه به جنسهای اسکلورسیستیس ، آکالوسپورا، انتروفوسپورا، ژیگاسیورا و اسکوتلیسپورا تشخیص داده شد. از لحاظ فراوانی بیشترین تعداد هاگها متعلق به جنس گلوموس فاسیکولاتوم و کمترین آنها مربوط به ژیگاسپورا بود. فراوانی جنسهای قارچ vam به ترتیب غالبیت عبارت بودند از: گلوموس ، آکالوسپورا، انتروفوسپورا، اسکلوسیستیس ، اسکوتلیسپورا و ژیگاسپورا. میزان کلونیزاسیون ریشه گیاهان میزبان و جمعیت هاگ در ریزوسفر آنها مورد بررسی قرار گرفته و داده های حاصل با استفاده از نرم افزار کواتروپرو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . بطور کلی بین درصد آلودگی ریشه و جمعیت هاگ در ریزوسفر گیاهان میزبان هاگ همبستگی معنی داری مشاهده نگردید. در ریزوسفر گیاهان توت فرنگی، یونجه و لوبیا بیشترین تعداد جمعیت هاگ در فصل پاییز بود که در ارتباط با پایان رشد ریشه ها و مرگ آنها و رها شدن هاگها در خاک است . در دیگر گیاهان بررسی شده، فصل تابستان پایان دوره زندگی آنها بوده لذا بیشترین تعداد جمعیت هاگ در این فصل مشاهده گردید. همچنین در آزمایش کشت تله ای (trap calture) که بر روی گیاه ذرت به عمل آمد، دو نمونه خاک شاندیز و طرق مورد استفاده قرار گرفت . با مطالعه و بررسی ریشه گیاهان ذرت کشت شده در این نمونه خاکها، آلودگی میکوریزی va در آنها مشاهده گردید. جمعیت هاگ و همچنین درصد آلودگی ریشه های گیاهان ذرت کشت شده در خاک شاندیز نسبت به خاک طرق حدودا دو برابر بود.