نام پژوهشگر: مظفر کاظمی زاده

تعیین زمان و منطقه مساعد کشت گندم دیم در آذربایجان غربی بر اساس توزیع دما و بارش
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت معلم تهران 1377
  مظفر کاظمی زاده   بهلول علیجانی

به منظور تعیین مناطق مستعد و مناسبترین تاریخهای کشت گندم دیم آذربایجانغربی با استفاده از توزیع دما بارندگی آمار دما و بارندگی روزانه هفت ایستگاه سینوپتیک باضافه آمار بارندگی روزانه سه ایستگاه بارانسنجی در سطح استان بین سالهای 1986-1995 جمع آوری و پس از انجام تست کیفیت و بازسازی داده های مفقود، میانگین روزانه بلند مدت برای هر یک از ماههای سال بدست آمد. از دیدگاه این مطالعه مناطقی برای کشت گندم دیم مستعد هسنتد که در مرحله حساس سنبله رفتن و گرده افشانی گندم دارای بیشترین میزان بارندگی و کمترین فراوانی وقوع بیشتر از 25 درجه سانتی گراد هسنتد. معیار شروع بارندگی های پاییزه بارندگی 15 میلیمتر از اول مهر ماه قرار داده شد. تارخهای کشت گندم بر اساس میانگین نرمال تاریخهای شروع بارندگی در طی سالهای آماری موجود تعیین شد. بر اساس نیازهای حرارتی هر یک از مراحل فنولوژیکی گندم زمان مراحل سنبله رفتن و گرده افشانی تعیین شدند. و با استفاده از میانگین روزانه بلندمدت بارندگی و دما میزان بارش در این مرحله و فراوانی دمای بالاتر از 25 درصد سانتی گراد محاسبه گردید. نتایج بدست آمده نشانگر این است که شهرهای جنوبی استان بیشترین بارندگی سالیانه زودترین تاریخهای شروع بارندگی پاییزه و زودترین تاریخهای خاتمه فصل رشد را دارند. شهرهای شمالی استان دارای طول فصل رشد طولانیتری هستند. همینطور از نظر بارندگی در مرحله حساس سنبله رفتن گرده افشانی نسبت به شهرهای جنوبی میزان بارندگی بیشتری دارند، این میزان در ماکو 52 میلیمتر و در مهاباد 10 میلیمتر است مناسبترین تاریخ های کشت گندم دیم در پاییز دهه آخر مهر و دهه اول آبانماه تعیین گردید. از نظر فراوانی وقوع دمای بالاتر از 25 درجه سانتی گراد موارد عمده ای مشاهده نشد فقط در طی دوره آماری در ایستگاه سردشت 3 مورد و در مهاباد 1 مورد مشاهده شد.