شواهد موجود نشان می دهد که وجود هورمونهای تیروئیدی برای رشد طبیعی مغز ضروری است . بدون آنها علاوه بر اینکه سنتز پروتئین و تولید میلین کاهش می یابد، منشعب شدن زوائد سیتوپلاسمی سلولهای عصبی نیز دچار اختلال می گردد. کمبود ید در مراح اولیه جنینی باعث نارسایی بافت زایی در قشر مغز، مخچه و هیپوکامپ می شود. برای بررسی اثرات هیپوتیروئیدیسم مادری و تیروکسین درمانی در دوران جنینی و بعد از تولد بر روی میزان یادگیری کودکان، دوازده رآت ماده بطور شیمیایی توسط داروی آنتی تیروئیدی پروپیل تیواوراسیل (pyu) تیروئیدکتومی شدند. پروپیل تیواوراسیل با غلظت 50mg/lit در آب آشامیدنی تجویز گردید. حیوانات پس از سه هفته دریافت ptu (زنان لازم برای تیروئیدکتومی شدن) آمیزش داده شدند. گروه کنترل شامل سه رآت می شد که تنها آب شیر مصرف کردند و همزمان با گروه تجربی آمیزش داده شدند. بعد از آمیزش رآتهای تیروئیدکتومی شده ptu بعلاوه هورمون تیروکسین با غلظت 1mg/lit دریافت کردند. پس از وضع حیوانات مادر و نوزادان دو گروه شدند، در یک گروه تجویز ptu + t4 در دوران شیرخوارگی نیز ادامه پیدا کرد و در دسته دیگر متوقف گردید. زاده های گروههای تجربی و کنترل در سن دو ماهگی در ماز از نظر یادگیری مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج حاصل از رفتار در ماز توسط نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت . نتایج نشان می دهد که: هیپوتیروئیدیسم مادری باعث نواقصی در سیستم عصبی می شود که بر روی میزان یادگیری کودکان اثر سوء دارد. تیروکسن درمانی تا حدی قادر به جبران آن می باشد.