رساله حاضر با عنوان توسعه روستایی با تاکید بر تجمیع روستاهای کوچک ، محروم و پراکنده، نمونه موردی حوزه آهنگران، دهستان زیر کوه، شهرستان قاینات ، تهیه گردیده است . روستاهای کوچک که دارای جمعیتی کمت از 100 نفر هستند. حدود 45 درصد آبادیهای کشور را شامل می شوند. و 4.6 درصد از جمعیت کشور را در خود جای داده اند. که بدلیل کمی جمعیت غالبا از ابتدایی ترین امکانات و خدمات رفاهی بی بهره بوده و بعضا از زیرساخت اقتصادی مناسبی برخوردار نمی باشند. در عین خال خدمات رسانی و دیگر تسهیلات زیربنایی مستلزم صرف هزینه های هنگفتی به نسبت جمعیت روستاها می باشد. از طرفی نمی توان نسبت به سرنوشت ساکنین روستاها که عمدتا جمعیتی محروم می باشند. بی تفاوت بود. لذا است که پژوهش حاضر با طرح این فرضیه "که بدلیل عدم وجود امکانات و شرایط لازم جهت توسعه در روستاهای متعدد، کوچک ، محروم و متفرق موجود در یک منطقه، تجمیع ساکنان اینگونه سکونتگاهها در یک نقطه جدید می تواند، زیرساخت های لازم جهت رشد و توسعه روستاها را میسر سازد." روش تحقیق مبتنی بر شناخت وضع موجود و تحلیل عناصر با توسعه روستایی بخصوص تجمیع روستاها می باشد. تا با شناخت و بررسی شرایط محیط طبیعی، انسانی، اقتصادی، و کالبدی-خدماتی، محدودیت ها، تنگناها و قابلیت های توسعه روستاهای حوزه نمایان گردد. پس از آن راهبردهای مختلف توسعه با توجه به چشم اندازهای مشخص شده ارائه گردیده و مورد ارزیابی قرار گرفته است . تا بهترین راهبرد ممکن در ارتباط با توسعه روستایی انتخاب شود. که پس از بررسی، تجزیه و تحلیل و تطابق الگوها با شرایط محلی، الگوی تجمیع روستایی جهت توسعه روستاهای حوزه (فرضیه اولیه) انتخاب و معرفی شده است . که بر اساس آن 12 روستای حوزه شامل روستاهای آهنگران، دارج بالا و پایین، کرت آباد، تجنود، دزگ ، سورند، گمنج، شوشک ، نزومند، کلاته ناصر و معین آباد با 379 خانوار در محل مهمانشهر آهنگران در 40 کیلومتری جنوب مرکز بخش زیرکوه قاینات تجمیع می گردد. (نقشه شماره 13) در آخرین بخش از مطالعات روشهای اجرایی و یا شیوه های مکانیابی مراکز جدید ارائه و بر اساس آن محل سکونتگاههای جدید در جوزه مورد مطالعه انتخاب شده است . و خدمات و امکانات کورد نیاز آنها پیشنهاد گردیده است .