نام پژوهشگر: آفاق گنجی مراد

دیدگاههای تفسیری راغب در مفردات
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1377
  آفاق گنجی مراد   محمدباقر حجتی

علم تفسیر از جمله علوم قرآنی است که پیشینه ای داشته و از دیرباز مورد توجه علما و دانشمندان قرار گرفته است در واقع می توان اولین شارح قرآن را خداوند دانست زیر خداوند بلند مرتبه در بسیاری از آیات خود به تفسیر و شرح سخنان خود پرداخته است لذا محکم ترین و مطمئن ترین راه در شرح آیات ، خود قرآن است و بعد از خداوند پیامبر عظیم الشان اسلام خاتم النبین صلی الله و علیه و آله و بعد از ایشان ائمه اطهار علیهم السلام بزرگترین مفسران قرآن محسوب می شدند البته طبق نظر خود قرآن راه تفسیر فقط مختص این بزرگان نیست . بلکه طبق نظر قرآن که در آیات مختلف انسانها را به تدبر و تفکر و تعقل و شناخت در سخنان خداوند دعوت می کند همه انسانها فراخور توان علمی و معنوی می توانند از این سفره الهی تغذیه شوند همانگونه که در قرون مختلف تاریخ بشر در دوران ائمه اطهار علیهم السلام و بعد از آن علما تفسیر ظهور کرده و هر کدام از جنبه های گوناگون فلسفی، عرفانی، علوم، اجتماعی و ... این معجزه جاویدان را در مورد بررسی قرار داده اند لذا ما هم با توجه به توان اندک علمی و فراخور و موقعیت خود به این ریسمان الهی چنگ زدیم تا بتوانیم نظرات تفسیری راغب اصفهانی مولف کتاب "المفردات " را استخراج کرده و از نظرات تفسیری ایشان در قرن چهارم هجری قمری اطلاع یافته و از حقایق اسرار الهی به قدر توان پرده برداریم لذا کوشش کردیم که با مقایسه نظرات ایشان و مفسران گرانقدری همچون شیخ طبرسی و زمخشری که نزدیک به قرن ایشان هستند نظرات راغب را روشن تر و نمایان تر بیان کنیم و ارزش کار ایشان را بیشتر نشان دهیم البته در این میان از تفاسیر گرانقدر دیگری هم استفاده شد تا هم تبحر مولف در پرداختن به پاره ای از الفاظ قرآن آشکار شود هم تفسیر این آیات و لغات بسط بیشتری پیدا کند تا خواننده به بهر وافی برسد و در واقع می توان گفت که این تحقیق خود تفسیری است بر آیات جز اول قرآن کریم که خداوند توفیق فهم آن را به بنده حقیر خود در حد توان ناقص عطا فرمود.