نام پژوهشگر: نصیرالدین مقدر
نصیرالدین مقدر فریدون افتخاری شاهرودی
در این تحقیق به منظور بررسی عوامل موثر بر صفات اقتصادی و برآورد پارامترهای فتوتیپی و ژنوتیپی این صفات در گاوهای شیری هولشتین رکودهای تولید شیر روزانه و اطلاعات شجره ای یک گله گاو هلشتین طی 10 سال اخیر مورد استفاده قرار گرفت صفات مورد بررسی عبارتند بودند از میانگین تولید شیر ماهانه و تجمعی 30 روزه، سن اول زایش ، روزهای غیرآبستن، پیک تولید، طول دوره شیردهی و تداوم شیردهی. میانگین روزانه در تولید در کل گله 18/35 -+ 7/71 کیلوگرم و میانگین حداقل مربعات تولید شیر 305 روز در یک دوره شیردهی 5686/45 -+ 1227/8 کیلوگرم بود. در بررسی اثرات محیطی عامل سال زایش ، فصل زایش ، سن زایش ، روزهای غیرآبستن، سن اولین زایش ، اثر پدر، اثر مادر در داخل گروههای پدری در مدل نهایی منظور شد و در اکثر موارد اثر این عوامل بر میانگین ماهانه و رکودهای تجمعی شیر معنی دار بودند. میانگین طول دوره شیردهی در کل مشاهدات 297/47 -+ 93/7 روز مشاهده گردید و در آنالیز واریانس حداقل مربعات تاثیر عوامل سال زایش (اثر مادر در داخل سال زایش) تعداد روزهای غیرآبستن بصورت تابعیت خطی و درجه دو اثر معنی دار داشتند. p (0.05) و در مجموع این عوامل 93 درصد از تغییرات این صفت را توجیه می کردند. میانگین صفت سن اولین زایش در کل مشاهدات برابر 837/95 -+ 87/2 روز ملاحظه گردید و عوامل سال تولد، فصل تولد (سال تولد) سال زایش ، فصل زایش ، پدر (سال زایش) اثر معنی دار داشته و مجموع این عوامل 88/4 درصد از تغییرات این صفت را توجیه می کند. میانگین تعداد روزهای غیرآبستن در کل مشاهدات 120/28 -+ 41/48 روز بود و عوامل سال زایش ، مادر در داخل سال زایش و سن زایش بر این صفت اثر کاملا معنی دار داشتند و 95 درصد از تغییرات این صفت را توجیه می کردند. میانگین پیک تولید در افراد 28/34 -+ 7/03 کیلوگرم بود و ملاحظه گردید اثرات سال زایش ، پدر (سال زایش)، مادر (پدر (سال زایش))، سن زایش بر این صفت کاملا معنی دار بود. (p<0.05) و 91/7 درصد از تغییرات این صفت را توجیه می کنند. وراثت پذیری تولید شیر 305 روز با سه روش همبستگی خواهران ناتنی، برآورد مولفه واریانس به روشهای mivque و reml به ترتیب 0/257 -+ 0/127، 0/266 -+ 0/312 برآورد گردید. تکرارپذیری تولید شیر 305 روز در کل دوره های شیردهی برابر 0/325 -+ 0/047 محاسبه گردید. وراثت پذیری سن اولین زایش ، پیک تولید و تداوم شیردهی (به دو روش) براساس روش همبستگی خواهران ناتنی به ترتیب معادل (0/18 -+ 0/124)، (0/187 -+ 0/137)، (0/384 -+ 0/22) و (0/275 -+ 0/233) برآورد گردید. به منظور انتخاب افراد، ارزش ارثی گاوهای نر و ماده با گله با روش blup محاسبه و معرفی گردید.